REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wycena akcji przeznaczonych do sprzedaży

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Jesionowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Spółka z o.o. zakupiła pod koniec drugiego kwartału tego roku na giełdzie akcje. Uiściliśmy w związku z tym kontraktem prowizję. Nabyte akcje zamierzamy sprzedać na początku przyszłego roku, dlatego też zakwalifikowaliśmy je do aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu. Jak powinniśmy zaksięgować wycenę bilansową oraz sprzedaż tych akcji?

Akcja jest dokumentem potwierdzającym udział w kapitale spółki akcyjnej. Jest to papier wartościowy, który określa prawa oraz zobowiązania, jakie przysługują ich właścicielowi w stosunku do jednostki gospodarczej będącej jej emitentem.

Zakupione akcje zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 24 i 26 ustawy o rachunkowości traktuje się jako aktywa finansowe stanowiące składnik inwestycji.

Tak jak Państwo to zrobili, akcje zakupione i przeznaczone do zbycia w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy należy traktować jako inwestycje krótkoterminowe. Ponadto ustawodawca wymaga od Państwa zakwalifikowania zakupionych akcji do jednej z kategorii wynikającej z rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów. Skoro akcje mają być niedługo zbyte (w czasie krótszym niż rok), to należy je przyporządkować do „Aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu”.

Wycena wartości

Zakupione przez Państwa akcje należy ująć w księgach rachunkowych w cenie nabycia, to jest w wartości godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych składników majątkowych. Cena nabycia obejmuje wszelkie opłaty niezbędne w celu przeprowadzenia transakcji zakupu, na przykład opłaty i prowizje dla pośredników, doradców, podatki i opłaty od obrotu. Nie obejmuje ona natomiast kosztów finansowania, przechowywania, a także wewnętrznych kosztów jednostki poprzedzających nabycie. A zatem dokonując w księdze zapisów dotyczących zakupu akcji, do ceny ich zakupu powinni Państwo dodać wartość pobranej prowizji i dopiero w takiej wysokości ująć je w księgach rachunkowych.

Należy podkreślić, że na wartość zakupionych przez Państwa akcji nie będzie miał wpływu zmieniający się w ciągu roku (w tym wypadku w grudniu) kurs giełdowy.

Należy pamiętać również o tym, że zakupione przez Państwa akcje podlegają obowiązkowej wycenie na dzień bilansowy. Przy tej wycenie należy brać pod uwagę dwie metody wyceny (określone w ww. rozporządzeniu):

a) w wartości godziwej - w przypadku gdy istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku regulowanym albo jeżeli wartość godziwa akcji może być ustalona w inny wiarygodny sposób,

b) w cenie nabycia - w przypadku akcji, dla których nie istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku, albo których wartości godziwej nie można ustalić w wiarygodny sposób.

W przypadku gdy będą Państwo dokonywać wyceny akcji w wartości godziwej, jej podstawę stanowić będzie cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku.

Istnienie aktywnego rynku

Problemem jednak w tym wypadku jest fakt, że ani przepisy rozporządzenia, ani ustawy o rachunkowości nie określają sytuacji, kiedy rynek danego instrumentu jest aktywny, a kiedy nie. Oznacza to, że nie jest możliwe jednoznaczne określenie, od jakiego wolumenu obrotu należy rynek dla danej akcji uznać za aktywny. A zatem to Państwo powinniście sami określić (w ramach polityki bilansowej), w jakich sytuacjach uznacie rynek za aktywny. Mogą to być następujące sytuacje:

- gdy wolumen obrotu w przypadku danej akcji jest równy lub większy niż pozycja posiadana przez jednostkę,

- gdy liczba akcji znajdująca się w obrocie w dniu wyceny przekracza z góry określony, przyjęty przez jednostkę limit - procent całej emisji, na przykład 5 proc. wielkości emisji,

- gdy liczba akcji znajdująca się w obrocie w dniu wyceny jest równa lub większa od średniej obrotów obliczonej dla okresu od dnia nabycia do dnia wyceny.

Oprócz określenia aktywnego rynku, konieczne jest jeszcze ustalenie, która transakcja z dnia wyceny zostanie wykorzystana jako cena rynkowa - wartość godziwa. Otóż jednostka gospodarcza na podstawie bazy danych, uzyskanej na przykład z Giełdy Papierów Wartościowych, obejmującej wszystkie transakcje przeprowadzone danego dnia, może przyjąć za wartość godziwą:

- cenę ustaloną w ostatniej transakcji, bez względu na wolumen obrotu,

- cenę ustaloną w transakcji o najwyższym obrocie,

- cenę oszacowaną jako średnią ważoną - wolumen obrotu jako wagi,

- najlepszą ofertę kupna oczekującą po zamknięciu sesji.

W przypadku gdy jednak nie jest możliwe ustalenie ceny rynkowej ze względu na brak aktywnego rynku (wybrany przez jednostkę warunek określający aktywny rynek nie jest spełniony), wspomniane rozporządzenie dopuszcza zastosowanie modeli wyceny (na przykład modelu zdyskontowanych dywidend, czy też modelu zdyskontowanych wolnych przepływów pieniężnych) bądź też wykorzystanie dostępnej wyceny rynkowej podobnego instrumentu.

W pierwszym przypadku opracowany model powinien stanowić odzwierciedlenie stanu rzeczywistego - a zatem powinien odzwierciedlać poszukiwaną cenę rynkową (jaka zostałaby ustalona na aktywnym rynku). Z kolei podobny instrument może być wykorzystany tylko w sytuacji, gdy jest notowany na aktywnym rynku - sytuacje takie powinny być z góry określone (tak jak ma to miejsce w przypadku wycenianych akcji) przez jednostkę gospodarczą (w ramach polityki bilansowej).

Przeszacowanie wartości

Skutki przeszacowania wartości akcji zaliczonych do kategorii „Aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu” jednostka gospodarcza ujmuje jako przychody lub koszty finansowe w okresie sprawozdawczym, w którym dokonano wyceny.

Jeśli zaś będą Państwo dokonywać wyceny akcji na dzień bilansowy w cenie nabycia, to należy tego dokonać w wartości godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych składników majątkowych. Przy ustalaniu wartości godziwej na dzień bilansowy należy również uwzględnić poniesione przez jednostkę koszty transakcji (w tym wypadku prowizję). Dodatkowo, w przypadku gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że posiadane przez Państwa akcje nie przyniosą w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych, należy dokonać odpisu aktualizacyjnego z tytułu trwałej utraty wartości w ciężar kosztów finansowych.

Należy jednak pamiętać o tym, że skutki wyceny bilansowej nie stanowią ani przychodów, ani kosztów uzyskania przychodów uwzględnianych do ustalenia wyniku podatkowego. Dlatego też w sytuacji, gdy wartość bilansowa aktywów i pasywów różni się od ich wartości podatkowej i różnice te są różnicami przejściowymi, to Państwo jako spółka z o.o., czyli podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, mają obowiązek ustalania odroczonego podatku dochodowego. Ustawa o rachunkowości w art. 37 ust. 10 zezwala jednak na odstąpienie od ustalania odroczonego podatku dochodowego tym jednostkom, których roczne sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Powyższe zasady najlepiej przybliży przykład liczbowy.

Przykład

Spółka z o.o. 27 czerwca 2007 r. na giełdzie nabyła 1000 szt. akcji po kursie 25 zł/szt. Zakwalifikowała te akcje do krótkoterminowych aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu. Prowizja za kontakt wyniosła 500 zł. Na dzień bilansowy kurs giełdowy akcji wynosić będzie 30 zł.

Na dzień bilansowy ustalono odroczony podatek dochodowy:

- wartość bilansowa - 30 000 zł,

- wartość podatkowa (25 000 zł + 500 zł) - 25 500 zł,

- różnica przejściowa dodatnia (z uwagi na fakt, iż wartość bilansowa aktywu jest większa od wartości podatkowej) - 4500 zł,

- rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego (4500 zł x 19%) - 855 zł.

Spółka sprzeda akcje 10 stycznia 2008 r. po cenie 28 zł/szt.

Księgowanie:

1. Nabycie akcji (1000 szt. x 25 zł/szt.) = (25 000 zł + prowizja 500 zł): Wn konto „Krótkoterminowe aktywa finansowe” 25 500 zł/Ma konto „Rachunek bankowy” 25 500 zł.

2. Wycena akcji na dzień bilansowy (1000 szt. x 30 zł/szt.) = (30 000 zł - 25 500 zł): Wn konto „Odpisy aktualizujące krótkoterminowe aktywa finansowe” 4500 zł/Ma konto „Przychody finansowe” 4500 zł.

3. Rezerwa na odroczony podatek dochodowy tworzona w związku z dodatnimi różnicami przejściowymi (4500 zł x 19%): Wn konto „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego” 855 zł/Ma konto „Rezerwy” 855 zł, przychód ze sprzedaży akcji (1000 szt. x 28 zł/szt.): Wn konto „Rachunek bankowy” 28 000 zł/Ma konto „Przychody finansowe” 28 000 zł.

4. Koszt sprzedaży akcji: Wn konto „Koszty finansowe” 25 500 zł/Ma konto „Krótkoterminowe aktywa finansowe” 25 500 zł.

5. Wyksięgowanie odpisu aktualizującego: Wn konto „Koszty finansowe” 4500 zł/Ma konto „Odpisy aktualizujące krótkoterminowe aktywa finansowe” 4500 zł.

Joanna Jesionowska

Podstawa prawna:

- art. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 49, poz. 447 z późn.zm.),

- art. 3 ust. 1 pkt 24 i 26 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),

- rozporządzenie Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. Nr 149, poz. 1674 z późn.zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA