Zasady opodatkowania w spółce prawa cywilnego

Czym jest spółka cywilna?

Umowa spółki cywilnej jest stosunkiem prawnym, w którym wspólnicy zobowiązują się do świadczenia polegającego na dążeniu do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Spółka cywilna nie jest spółką sui generis, nie należy utożsamiać spółek handlowych i kapitałowych ze spółką cywilną. Stanowi ona popularną formę prowadzenia działalności wśród osób fizycznych.

Wspólny cel gospodarczy jest pojęciem w doktrynie rozumianym bardzo szeroko. Nie musi on oznaczać osiągania zysku. Może także stanowić, dla przykładu, zaoszczędzenie wydatków. Celem gospodarczym jest uzyskanie korzyści gospodarczych, które można określić w pieniądzu – nie istnieje możliwość ustanowienia spółki cywilnej dla celów dobroczynnych z uwagi na jej gospodarczy charakter. Cel gospodarczy musi być wspólny dla wszystkich stron, co jednakże nie jest równoznaczne z tym, by był dla wszystkich wspólników taki sam. Wspólnicy nie muszą zachowywać się w taki sam sposób.

Działanie wspólników może być różne. Może ono polegać w szczególności na wniesieniu wkładów, aczkolwiek nie jest to obligatoryjne – w praktyce samo przystąpienie do spółki może zostać uznane za „określone działanie”. Za określone działanie można także uznać wniesienie do spółki własności lub innych praw, albo na świadczenie określonych usług. Wkład powinien mieć wartość majątkową.

Spółka cywilna – kto jest podatnikiem?

Zgodnie z polskimi regulacjami spółka prawa cywilnego nie ma i nigdy nie nabędzie statusu przedsiębiorcy. Przedsiębiorcami mogą być jedynie wspólnicy. Występując w charakterze przedsiębiorców podlegają oni wpisowi do CEIDG, w przeciwieństwie do ich spółki.

Spółka cywilna nie ma osobowości prawnej ani zdolności sądowej. Na gruncie obowiązujących przepisów jedyna sytuacja, w której spółka występuje jako podmiot praw i obowiązków są regulacje z zakresu prawa pracy, gdyż ma ona możliwość zatrudniania pracowników. W związku z powyższym nie jest ona także objęta obowiązkami, które narzucają ustawy podatkowe.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Spółka cywilna nie ma wyodrębnionego majątku. Z wkładów wspólników oraz w toku prowadzonej działalności tworzy się wspólny majątek wspólników w ramach wspólności łącznej. Co do zasady przyjmuje się równy udział wspólników, bez względu na rodzaj i wartość wniesionego wkładu. Wspólnicy mają jednakże możliwość ustalenia w umowie stosunek udziałów wspólników w zyskach i stratach w inny sposób. To właśnie zyski wspólników podlegają opodatkowaniu.

Forma opodatkowania

Wspólnicy spółki cywilnej mogą sami zadecydować, jaką formę opodatkowania przybiorą. Mogą podlegać opodatkowaniu na zasadach ogólnych, przy zastosowaniu skali podatkowej lub stawki liniowej, oraz poddawać się opodatkowaniu w formach zryczałtowanych, stosując ryczałt ewidencjonowany lub kartę podatkową.

Wspólnicy mają możliwość indywidualnego wyboru formy opodatkowania – nie każdy ze wspólników musi podlegać opodatkowaniu z zachowaniem tej samej formy. Wyjątek stanowi sytuacja, w której jeden ze wspólników decyduje się na jedną z form zryczałtowanych – wówczas wszyscy wspólnicy powinni podlegać tej samej formie opodatkowania.

Wysokość podatku

Wysokość podatku należnego od wspólników zależna jest od wysokości dochodów spółki. By obliczyć, w jakiej wysokości wspólnik powinien uiścić daninę, należy obliczyć dochód spółki, a następnie podzielić go między poszczególnych wspólników w sposób równy, bądź w sposób zależny od udziałów w zysku, jeśli strony umowy spółki cywilnej zdecydowały się uregulować tę kwestię w sposób odrębny od regulacji kodeksowej. Analogicznie rozliczenia dokonuje się przy obliczaniu kosztów uzyskania przychodów wspólników.