REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Raportowanie schematów podatkowych z zachowaniem tajemnicy zawodowej doradcy podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Krajowa Izba Doradców Podatkowych
Samorząd zawodowy doradców podatkowych
prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Krajowej Rady Doradców Podatkowych / fot. Adam Kuchta
prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Krajowej Rady Doradców Podatkowych / fot. Adam Kuchta

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy dotyczące obowiązku raportowania schematów podatkowych są już przyjęte w niektórych krajach, na przykład Wielka Brytania i Portugalia mają jak najdalej idące rozwiązania. My natomiast chcielibyśmy, żeby tajemnica zawodowa, która jest atrybutem i istotą zawodu doradcy podatkowego, ale także radcy prawnego i adwokata, została jednak zachowana – podkreśla prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Krajowej Rady Doradców Podatkowych.

REKLAMA

Adam. Kuchta, Infor.pl: W połowie listopada zakończyły się szerokie konsultacje w sprawie zmian w prawie, przedstawionych przez Ministerstwo Finansów, których celem będzie wprowadzenie do polskiego porządku prawnego obowiązku raportowania schematów podatkowych (ang. Mandatory Disclosure Rules – MDR). Na czym polega ten pomysł?

prof. Jadwiga Glumińska-Pawlic: Jest to pomysł OECD, który został podjęty przez Radę Unii Europejskiej i Komisję Europejską. Wynika to z przyjętych przez OECD piętnastu kierunkowych zaleceń dotyczących erozji podstawy opodatkowania w podatkach dochodowych (tzw. BEPS – Base Erosion Profit Shifting). Otóż OECD zauważyło, że opodatkowanie dochodu następuje nie tam, gdzie on jest wypracowany, ale przerzucane jest do innych krajów, które nie mają związanych z tym żadnych kosztów, nie są tam zatrudniani pracownicy itd., natomiast spijają śmietankę, pobierając tak naprawdę nienależny podatek.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

OECD i Komisja Europejska zaobserwowały tzw. szkodliwą konkurencję podatkową, która występuje nawet pomiędzy państwami, które należą do Unii Europejskiej. Takim skrajnym przykładem było już „Luxembourg Leaks”, kiedy to okazało się, że Luksemburg zastosował agresywną politykę podatkową, mającą na celu osiągnięcie jak największych dochodów – nienależnych dochodów z tytułu podatków dochodowych. Natomiast Irlandia zaproponowała niedawno jedną tysięczną procenta, jeśli chodzi o stawkę w podatku dochodowym. Mając czyste ręce, bo nic na swoim terenie… Weźmy jednak pod uwagę, że jeśli zachęca się największe korporacje międzynarodowe, takie jak Apple, Google itd., to jedna tysięczna procenta to i tak jest bardzo dużo.

W związku z powyższym Komisja Europejska przygotowała dyrektywę, która jest jeszcze w trakcie opracowywania – chociaż w części można powiedzieć, że została już przyjęta – zmieniającą wcześniejszą Dyrektywę Rady (UE) 2016/1164, która ma na celu wprowadzenie obowiązku raportowania schematów podatkowych. Dyrektywa ta dotyczy oczywiście przede wszystkim transakcji spółek transgranicznych. Nasze Ministerstwo Finansów chce pójść jednak trochę dalej i wprowadzić obowiązek raportowania dla wszystkich transakcji, które mają sztuczny charakter. Trwają obecnie prace nad nową ustawą, ale zanim ona ujrzy światło dzienne, Ministerstwo Finansów podjęło bardzo szerokie konsultacje – 20 października na swojej stronie internetowej zmieściło ankietę apelując do prawników, ale także przedsiębiorców. Do prawników, czyli radców prawnych, adwokatów i oczywiście doradców podatkowych (bo do nas przede wszystkim jest to kierowane), żeby raportowali takie sytuacje, kiedy – być może – tworzona konstrukcja podatkowa ma sztuczny charakter i w konsekwencji będzie rodziła zastosowanie przepisów klauzuli o unikaniu opodatkowania. Klauzuli, która od 15 lipca 2016 r. jest już w naszej Ordynacji podatkowej.

Może trochę źle się stało, że te zamierzenia Ministerstwa Finansów bez mojej wiedzy i zgody zostały rozpowszechnione. Taką pierwszą informację na ten temat skierował do mnie wiceminister finansów Pan Paweł Gruza, informując o zamierzeniach Ministerstwa Finansów, ale szerokich zamierzeniach, dotyczących m.in. zmiany w naszej ustawie o doradztwie podatkowym, sygnalizując przy tym prace nad BEPS-em. A dokładnie nad BEPS-em 12, gdyż jest to ten właśnie dokument dotyczący raportowania.

List Ministra Finansów dotyczący tych spraw, w którym pojawił się także wątek na temat ewentualnego ograniczenia tajemnicy zawodowej doradców podatkowych, zanim stał się przedmiotem wewnętrznej dyskusji, został upubliczniony bez mojego komentarza i naświetlenia szerszego tła.

Rozumiem, że Krajową Radę Doradców Podatkowych interesuje kwestia jak nowy obowiązek związany z raportowaniem schematów podatkowych wpłynie na tajemnicę zawodową doradców podatkowych. Czy spowoduje to jej ograniczenie?

W ramach szerokich konsultacji Ministerstwo Finansów zaproponowało trzy rozwiązania, po pierwsze, kiedy to ten, kto planuje (i nawet jeszcze nie wdraża), czyli doradca podatkowy, radca prawny, adwokat ma obowiązek zgłoszenia informacji o schematach podatkowych z uwzględnieniem pełnych danych o podmiocie, który ewentualnie będzie schemat wdrażał w praktyce. Drugie rozwiązanie jest już trochę ograniczone, zakłada bowiem, że wykreślane są dane, które pozwalałyby zidentyfikować podmiot uczestniczący, czyli podawany byłby ogólny zarys schematu. Natomiast trzecie rozwiązanie – za którym się opowiadamy, i takie oficjalne stanowisko zajęła Krajowa Rada Doradców Podatkowych – zakłada, że doradca podatkowy ma obowiązek pouczyć swojego klienta, iż proponowane rozwiązania mogą stanowić naruszenie przepisów i być podstawą do wdrożenia postępowania w sprawie zastosowania klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania. Następnie, po pouczeniu, doradca podatkowy powinien odebrać od klienta stosowne zaświadczenie, potwierdzające, że klient został pouczony o zagrożeniach i ewentualnych konsekwencjach, i to klient powinien raportować do Ministerstwa.

Czy niektóre kraje Unii Europejskiej wdrożyły już rozwiązania dotyczące raportowania schematów podatkowych? Na ile jest to sprawdzone w praktyce?

Przepisy dotyczące obowiązku raportowania schematów podatkowych są już przyjęte w niektórych krajach, na przykład Wielka Brytania i Portugalia mają jak najdalej idące rozwiązania. Podkreślić jednak należy, że w Wielkiej Brytanii nie istnieją regulacje dotyczące zawodu doradcy podatkowego, a tajemnica dotyczy prawników, a nie doradców. Doradca niebędący prawnikiem nie korzysta z ochrony i ma obowiązek raportowania. My natomiast chcielibyśmy, żeby tajemnica zawodowa, która jest atrybutem i istotą zawodu doradcy podatkowego, ale także radcy prawnego i adwokata, została jednak zachowana. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że stosunek zobowiązania podatkowego jest stosunkiem trójstronnym, bo występuje klient, doradca podatkowy i Skarb Państwa czy jednostka samorządu terytorialnego. W związku z powyższym pojawia się wątpliwość: czy organy państwa są tą osobą trzecią, której nie wolno ujawniać informacji związanych z klientem. Ale myślę, że jeśli te pomysły zostaną wyważone, to nic złego się nie stanie.

Apelowałam do Krajowej Rady Doradców Podatkowych oraz wszystkich doradców podatkowych, zachęcając ich, żeby wzięli szeroki udział w tych konsultacjach, sama też indywidualnie wypełniłam udostępnioną ankietę i przesłałam do Ministerstwa Finansów, nie bacząc na to, że Rada też wystosowała oficjalne stanowisko, które z moim jest oczywiście zbieżne. Chociaż zgłosiłam też pewne wątpliwości, biorąc pod uwagę treść pytań, które zostały przygotowane.

Konsultacje zakończyły się 15 listopada i teraz Ministerstwo Finansów chce zapoznać się z odpowiedziami i zawartymi w nich stanowiskami, które zostały przedłożone oraz zamierza, bo takie mamy informacje m.in. od Pana Dyrektora Systemu Podatkowego MF Filipa Świtały, że po zapoznaniu się zostanie opublikowany projekt regulacji prawnych dotyczący obowiązku raportowania. I projekt ten także będzie jeszcze szeroko konsultowany.

Czemu mają służyć schematy, które trafią do Ministerstwa Finansów?

Będą służyć zwalczaniu unikania opodatkowania, ograniczeniu erozji podstawy podatkowej i będą pewnym sygnałem… Proszę zauważyć – co oceniam bardzo pozytywnie – od maja br. Ministerstwo Finansów podjęło decyzję o publikowaniu na stronie internetowej tzw. ostrzeżeń i informacji o optymalizacjach podatkowych. Mają one za zadanie wskazywać przedsiębiorcom, ale także doradcom podatkowym, że Ministerstwo Finansów ma świadomość, że pewne działania są podejmowane i są oceniane negatywnie. Jeśli więc podatnik zdecyduje się takie działania podjąć, to musi również uwzględnić ryzyko, że będą wynikały z tego tytułu określone konsekwencje.

Czyli już obecnie, jeszcze przed wdrożeniem obowiązku raportowania, Ministerstwo Finansów taką wiedzę posiada?

Posiada, po części pewnie dlatego, że Ministerstwo Finansów zatrudniło na eksponowanych stanowiskach także doradców podatkowych, którzy znają różnego rodzaju schematy. W związku z powyższym, proszę zauważyć, że te ostrzeżenia są przygotowywane w sposób profesjonalny – stany faktyczne czy hipotetyczne opisywane są z dużą szczegółowością i z ogromną umiejętnością. A zatem nawet gdy ktoś nie korzysta z pomocy doradców podatkowych, prawników, to już wie, że tak postępować nie powinien. Myślę, że to jest krok w bardzo dobrą stronę, zwłaszcza, że widzimy te ubytki w dochodach z tytułu podatków dochodowych, które są tak naprawdę porównywalne z ubytkami w podatku VAT, a o tym wcześniej się nie mówiło. Przede wszystkim mówiono o karuzelach, „kołach olimpijskich” w zakresie VAT-u, natomiast podatek dochodowy leżał jak gdyby odłogiem i nagle, po „Luxembourg Leaks” zrobiła się z tego ogromna sprawa i ogromne zainteresowanie: jak przeciwstawić się takim działaniom. Działaniom – powiedziałabym – naszych przyjaciół z Unii Europejskiej, którzy wobec nas stosują szkodliwą konkurencję podatkową.

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018


A więc Ministerstwo Finansów idzie jeszcze dalej, bo przecież posiada już wiedzę o schematach z licznych interpretacji podatkowych czy też opinii zabezpieczających, gdzie należy podać szczegółowy stan faktyczny. Chodzi więc przede wszystkim o obowiązek wprowadzenia nowych wytycznych Komisji Europejskiej?

Obowiązek wprowadzenia regulacji dotyczących raportowania struktur podatkowych dotyczył będzie wszystkich krajów Unii Europejskiej od 1 stycznia 2019 r. Dlatego też w innych krajach również trwają prace i są one istotnie zróżnicowane, jedni idą bardzo daleko, inni stosują praktykę zachowawczą – zwłaszcza ci, którzy czerpali z tego korzyści nie są za tym, żeby wprowadzać restrykcyjne rozwiązania.

Jakie skutki może wywołać wprowadzenie obowiązku raportowania dla doradców podatkowych i całego systemu podatkowego?

Większości doradców podatkowych obowiązek raportowania nie będzie w ogóle dotyczył, dlatego że obsługują oni małe firmy, bardzo często oprócz doradztwa podatkowego zajmując się także prowadzeniem ewidencji podatkowych. W związku z tym w małych firmach korzyści na podatkach też będą małe, a więc nie ma potrzeby podejmowania ryzyka i narażania się na konsekwencje, jeśli niewiele można zyskać. Jakieś, przykładowo, 500 złotych zaoszczędzone na podatkach, to nie jest sukces warty podjęcia ryzyka, bo kara może być znacznie surowsza. Dla przykładu w Wielkiej Brytanii za brak zgłoszenia grozi kara nawet do miliona funtów brytyjskich.

Jak bardzo optymalizacja podatkowa zagraża interesom państwa?

Oczywiście zagrożeniem jest agresywna optymalizacja podatkowa, bo trzeba rozróżnić dwie rzeczy, czyli odróżnić normalną optymalizację, polegającą na wykorzystaniu obowiązujących przepisów, ewentualnych luk w prawie i oczywiście przywilejów jakie ustawodawca zapewnia podatnikom, od agresywnej optymalizacji, która ma na celu wyłącznie skutek w postaci „zarobienia” na podatku.

W związku z powyższym agresywne optymalizacje na pewno zagrażają budżetowi państwa, ale także budżetom jednostek samorządu terytorialnego. Wprawdzie jak na razie Radzie ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania, której jestem członkiem, Minister Finansów nie przekazał jeszcze żadnych spraw do zaopiniowania, natomiast wiem, że są dwa wnioski jednostek samorządu terytorialnego w zakresie optymalizacji w podatku od nieruchomości, w których chodzi o znaczne kwoty „oszczędności” na podatkach. Niektóre jednostki samorządu terytorialnego żyją dzięki podatkowi od nieruchomości, zwłaszcza, jeśli w grę wchodzą duże obiekty będące budowlami, gdzie przyjmujemy opodatkowanie od wartości lub wykorzystywane są duże powierzchnie zajmowane na działalność gospodarczą, objęte wysoką stawką, nawet powyżej 22 zł za metr kwadratowy powierzchni użytkowej. Jeśli jednostkom samorządu terytorialnego nakłada się nowe zadania, a zabiera się niektóre dochody, to zaczynają w tych podatkach, które im zostały przypisane, stosować maksymalne granice stawek. Wówczas podatnicy sięgają po możliwości optymalizacji, i chcą z tego coś dla siebie „urwać”. Dlatego docierają do nas sygnały, że w podatkach lokalnych też ta agresywna optymalizacja podatkowa jest podejmowana.

Dziękuję uprzejmie za rozmowę.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

REKLAMA