Likwidacja działalności gospodarczej - obowiązki podatnika (PIT, karta podatkowa, ryczałt, pkpir)

Na podatnikach będących osobami fizycznymi, prowadzących działalność gospodarczą w przypadku jej likwidacji ciążą obowiązki , których zasady zostały uregulowane w następujących aktach prawnych:

- ustawa z dnia 26 lipca 1996 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwana dalej "updof”,

- ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zwana dalej "uzpdof”,

- rozporządzenie z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zwane dalej "rpkpir”.

Obowiązki w przypadku zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej

W przypadku likwidacji działalności gospodarczej, w zależności od wybranej formy opodatkowania, podatnik zobowiązany jest:

1) skala podatkowa lub jednolita 19% stawka podatku

- zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej siedmiu dni przed datą sporządzenia spisu z natury o zamiarze sporządzenia tego spisu na okoliczność likwidacji działalności gospodarczej;

- sporządzić spis z natury;

- w ciągu 14 dni dokonać wyceny towarów i innych składników objętych spisem;

- wpisać spis z natury do księgi przychodów i rozchodów;

- na dzień likwidacji sporządzić wykaz składników majątku, w tym wytworzonych przez podatnika ;

- wpłacić podatek za ostatni miesiąc (okres) prowadzenia działalności wg określonych zasad i we właściwym terminie;

- złożyć deklarację wg ustalonego wzoru dokonując rozliczenia rocznego i zapłaty podatku;

Polecamy: Komplet żółtych książek – Podatki 2017

2) zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych

- sporządzić spis z natury;

- w ciągu 14 dni dokonać wyceny towarów i innych składników objętych spisem;

- wpisać spis z natury do ewidencji przychodów;

- na dzień likwidacji sporządzić wykaz składników majątku, w tym wytworzonych przez podatnika ;

- wpłacić podatek za ostatni miesiąc (okres) prowadzenia działalności wg określonych zasad i we właściwym terminie;

- złożyć deklarację wg ustalonego wzoru dokonując rozliczenia rocznego i zapłaty podatku.

3) karta podatkowa

- najpóźniej w terminie siedmiu dni od daty likwidacji działalności gospodarczej powiadomić naczelnika urzędu skarbowego na formularzu PIT-16Z o likwidacji działalności;

- na dzień likwidacji sporządzić wykaz składników majątku, w tym wytworzonych przez podatnika;

- wpłacić podatek za ostatni miesiąc (okres) prowadzenia działalności wg określonych zasad i we właściwym terminie;

- po roku podatkowym, w terminie do 31 stycznia złożyć deklarację wg ustalonego wzoru (PIT-16A).

Zasady ustalania dochodu i opodatkowania w przypadku likwidacji działalności gospodarczej

W przypadku likwidacji działalności gospodarczej, ustalając dochód do opodatkowania za ostatni miesiąc działalności, podatnicy nie mają obowiązku ustalenia zaliczki z uwzględnieniem różnic remanentowych na dzień likwidacji. Obowiązek ustalenia dochodu z uwzględnieniem sporządzonego remanentu powstaje tylko w sytuacjach przewidzianych w updof, czyli remanentu sporządzonego na koniec miesiąca z woli podatnika lub na zarządzenie naczelnika urzędu skarbowego.

W sytuacji likwidacji działalności gospodarczej przez osobę, która prowadzi ją na własne nazwisko, ustalając dochód do opodatkowania podatnik ten stosuje zasady rozliczenia zgodnie z wybraną przez siebie formą opodatkowania. Natomiast w przypadku likwidacji spółki osobowej bądź wystąpienia z takiej spółki wspólnika (który zaprzestaje w niej wykonywać działalność), tylko otrzymane środki pieniężne mają wpływ na wysokość dochodu do opodatkowania, z tą różnicą, że zasady te obowiązują podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, oraz jeżeli otrzymane środki pieniężne dotyczą:

- wystąpienia ze spółki osobowej – wówczas są opodatkowane w nadwyżce nad dochodem/przychodem już opodatkowanym przez cały okres, w którym wspólnik działał w tej spółce;

- likwidacji spółki osobowej – wówczas są wyłączone z przychodów do opodatkowania.

Przykład rozliczenia w sytuacji wystąpienia wspólnika ze spółki osobowej (publikowany w Biuletynie Skarbowym Ministra Finansów Nr 1 (93) z 2011 r., s. 14)

Spółkę jawną tworzy czterech wspólników. Prawo do udziału w zyskach określono w równych częściach po ¼. Jeden ze wspólników występuje ze spółki. W związku z tym otrzymuje 1.600 zł i wniesione aportem składniki majątku. Przed wystąpieniem ze spółki wspólnik nie otrzymał żadnych środków pieniężnych od spółki. Spółka osiągnęła:

- przychody w wysokości: 20.000 zł
- koszty w wysokości: 16.000 zł
- dochód: (20.000zł – 16.000 zł) 4.000 zł.

Dochód przypadający na wspólnika zgodnie z udziałem wynosi: 1.000 zł (4.000 zł x ¼).

Dochód wspólnika z tytułu wystąpienia ze spółki i otrzymania środków pieniężnych podlegający opodatkowaniu wynosi 600 zł (1.600 zł – 1.000 zł).

Źródło: Ministerstwo Finansów