Zwrot kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych – przychód w PIT?

Zwracane przez pracodawcę pracownikowi (na podstawie umowy cywilnoprawnej) koszty z tytułu używania przez niego samochodu prywatnego w celach służbowych do jazd lokalnych, stanowią przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten powinien być opodatkowany wraz z innymi przychodami ze stosunku pracy.   Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w indywidualnej interpretacji podatkowej z 3 czerwca 2016 r. (nr IBPB-2-1/4511-221/16/MK).

W Warszawie to nie przychód

To diametralnie inne stanowisko fiskusa niż zaprezentowane np. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 lutego 2016 r. (sygn. IPPB4/4511-1369/15-2/MS). Wtedy organ podatkowy wziął pod uwagę m.in. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2015 r. (K 7/13) i stwierdził (w oparciu o stanowisko prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmując wskazane przez Trybunał Konstytucyjny kryterium oceny), że „(…) otrzymywana przez pracownika kwota wypłacana tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika w związku z użyciem prywatnego samochodu w jazdach lokalnych (nie będących podróżą służbową w rozumieniu K.p.) jest świadczeniem poniesionym w interesie pracodawcy, bo to jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci prawidłowo i efektywnie wykonanej przez pracownika pracy. Ponadto wskazać należy, że obowiązek zapewnienia prawidłowej organizacji pracy nie może być utożsamiany tylko z zapewnieniem biurka, materiałów biurowych, czy pokryciem kosztów eksploatacji samochodu służbowego czy kosztów zużytej energii elektrycznej. Ten obowiązek należy i trzeba odnosić i analizować w kontekście konkretnych obowiązków pracowniczych i wynikających z tych obowiązków oczekiwań pracodawcy. Skoro więc prawidłowe i efektywne wykonywanie obowiązków pracowniczych wymaga od pracownika użycia prywatnego samochodu, to sfinansowanie ww. kosztów przez pracodawcę nie jest korzyścią pracownika, ale właśnie wypełnieniem przez pracodawcę ustawowego obowiązku prawidłowego organizowania pracy, tak aby była ona wydajna i należytej jakości.

Tym samym, otrzymywana przez pracownika kwota wypłacana tytułem zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika w związku z użyciem prywatnego samochodu w jazdach lokalnych (nie będących podróżą służbową w rozumieniu K.p.), tj. kosztów: w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. (Dz. U. Nr 27, poz. 271, z późn. zm.) udokumentowane ewidencją przebiegu pojazdu oraz udokumentowane poniesione koszty opłat parkingowych i opłat za przejazd autostradą, nie powoduje powstania po stronie pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Spółka zaś jako płatnik nie powinna doliczać do przychodów pracownika z umowy o pracę kwoty wypłacanego świadczenia stanowiącego zwrot kosztów z tytułu używania przez niego samochodu prywatnego w celach służbowych do jazd lokalnych oraz naliczać i odprowadzać od tych kwot zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.”

Kilometrówka za jazdy prywatnym autem w celach służbowych nie jest przychodem pracownika

Podobnie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowe w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 grudnia 2015 r. (nr IPPB4/4511-3-95/15-2/JK3).

Również tak samo orzekł w analogicznej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2 października 2014 r. (sygn. II FSK 2387/12).

Bank zwraca pracownikom koszty używania samochodu prywatnego do jazd lokalnych w celach służbowych

W omawianej interpretacji z 3 czerwca 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach odpowiadał na pytanie Banku, który zwraca pracownikom na podstawie umowy cywilnoprawnej koszty używania samochodu prywatnego do jazd lokalnych w celach służbowych. W takich przypadkach przejazdy samochodem prywatnym są każdorazowo ściśle związane z wykonaniem zadań służbowych zleconych przez Bank i Bank wyraża zgodę na przejazd pracownika jego samochodem prywatnym.

Zwrot kosztów jazdy lokalnej następuje w formie rozliczenia ewidencji przebiegu pojazdu w km potwierdzonej przez przełożonego pracownika oraz odpowiedniej stawki wynikającej z przepisów prawa, tj. z przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zwrot kosztów następuje na podstawie tzw. „kilometrówki”. Bank, zgodnie z postanowieniami zawartych umów, zwraca pracownikom koszty w następnym miesiącu kalendarzowym, w terminie wypłaty wynagrodzenia.

Bank zadał we wniosku o interpretację pytanie, czy te koszty zwracane pracownikowi przez Bank są przychodem pracownika w PIT ze stosunku pracy?

Zdaniem Banku przychodem ze stosunku pracy jest każde przysporzenie majątkowe związane z pozostawaniem podatnika w stosunku pracy. Takie przysporzenie majątkowe musi skutkować zwiększeniem majątku pracownika. Jeśli natomiast podatnik ponosi wydatek na zakup paliwa oraz uszczerbek związany z zużyciem prywatnego samochodu, które są mu następnie zwracane przez pracodawcę, to nie sposób powiedzieć, że dochodzi w takim wypadku do przyrostu jego majątku. A zatem jeżeli nie ma przyrostu majątku, to nie ma i przychodu w podatku dochodowym.

Argumentacja Banku była zbieżna z argumentacją zaprezentowaną w ww. wyroku TK i ww. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Zdaniem TK za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które w szczególności  „zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść”.

Opodatkowanie świadczeń pracowniczych – uzasadnienie wyroku TK

W Katowicach trzeba płacić PIT od zwróconych kosztów

Niestety Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie zgodził się z argumentacją Banku.

Organ podatkowy przypomniał, że zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy PIT – za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on od pracodawcy realną korzyść mającą wymiar finansowy, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o PIT.