Dodatki i nagrody z tytułu powszechnego spisu rolnego - rozliczenie PIT

Jak są opodatkowane dodatki spisowe i nagrody spisowe?

Na podstawie ustawy z 31 lipca 2019 r. o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. zadania gmin w ramach prac spisowych obejmują m.in. delegowanie pracowników urzędu gminy do prac spisowych (art. 19 ust. 1 pkt 3). Środki na wykonanie tych prac spisowych Prezes GUS przekazuje gminie za pośrednictwem Dyrektora Urzędu Statystycznego właściwego ze względu na miejsce położenia gminy, w terminach umożliwiających wykonanie prac spisowych. W gminach utworzono gminne biura spisowe, w skład których weszli pracownicy urzędów gmin. Czynności spisowe są dodatkowym zadaniem tych urzędników. Ponadto w województwach utworzono wojewódzkie biura spisowe, w których prace spisowe wykonują pracownicy jednostek służb statystyki publicznej. Ponadto gminy rekrutują, szkolą i organizują pracę rachmistrzów spisowych, którzy przeprowadzają bezpośrednie lub telefoniczne wywiady spisowe z rolnikami.

Na podstawie art. 23 ust. 1 ww. ustawy o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. osobom wykonującym prace spisowe są przyznawane:
- wynagrodzenia pracowników jednostek służb statystyki publicznej wykonujących prace spisowe;
- dodatki za wykonywanie prac spisowych, zwane „dodatkami spisowymi”, lub jednorazowa nagroda za wykonywanie prac spisowych, zwana „nagrodą spisową”, dla pracowników jednostek służb statystyki publicznej i jednostek samorządu terytorialnego oraz zastępców komisarzy spisowych;
- nagroda spisowa dla komisarzy spisowych.

Kolejne przepisy art. 23 ww. ustawy określają wysokość i limity tych dodatków i nagród. Przykładowo dodatek spisowy rachmistrza spisowego ustala się, w zależności od formy przekazywania danych przez użytkowników gospodarstw rolnych, jako iloczyn stawki w wysokości:
1) 37 zł brutto i liczby przeprowadzonych bezpośrednich wywiadów z użytkownikami gospodarstw rolnych, skutkujących prawidłowym spisaniem tych gospodarstw;
2) 20 zł brutto i liczby przeprowadzonych wywiadów telefonicznych z użytkownikami gospodarstw rolnych, skutkujących prawidłowym spisaniem tych gospodarstw.

Powstaje pytanie jak są opodatkowane te nagrody i dodatki spisowe. Czy dodatki i nagrody spisowe należy traktować jako przychód ze stosunku pracy z potrąceniem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, czy z działalności wykonywanej osobiście? Na to pytanie odpowiedzi udzielił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 10 listopada 2020 r. (0115-KDIT2.4011.582.2020.1.MD).

Zdaniem Dyrektora KIS dodatki spisowe i nagrody spisowe przyznane członkom Gminnego Biura Spisowego nie stanowią przychodu ze stosunku pracy dla pracowników Urzędu Gminy. Świadczenia te są otrzymywane w związku z wykonywaniem przez te osoby prac zleconych przez inny podmiot niż pracodawca, mianowicie Gminnego Komisarza Spisowego, dlatego też przychód z tego tytułu należy zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, tj. do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT - przypisek PH), do których mają zastosowanie koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 4 powołanej ustawy. W związku z tym obowiązki płatnika, o których mowa w art. 41 ust. 1 ww. ustawy ciążą na podmiocie dokonującym świadczeń w postaci dodatków spisowych i nagród.

Tak samo wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji z 16 listopada 2020 r. (sygn. 0113-KDWPT.4011.189.2020.2.ASZ).

Zgodnie bowiem z art. 13 pkt 6 ustawy o PIT za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Nie ma więc wątpliwości, że przychody z tytuły ww. dodatków i nagród spisowych należą do przychodów z tzw. działalności wykonywanej osobiście wg ustawy o PIT.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy p PIT.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 określa się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Warto też zauważyć, że ww. zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dodatków i nagród spisowych dotyczą nie tylko pracowników urzędów gmin wykonujących prace spisowe ale także pracowników jednostek służb statystyki publicznej i rekrutowanych spoza kadry urzędniczej rachmistrzów spisowych wykonujących prace spisowe.

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

Powszechny Spis Rolny 2020