Ulga na dziecko w przypadku braku porozumienia rodziców

W myśl ustawy o PIT ulga na dziecko przysługuje temu podatnikowi, który w danym roku podatkowym nie tylko posiadał, ale także wykonywał władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem. Oznacza to, że pojęcie wykonywania władzy rodzicielskiej należy odnieść do konkretnych zachowań rodziców wobec dzieci, czyli ustalić, czy i w jaki sposób rodzice sprawowali taką władzę. Istotne jest bowiem jej faktyczne wykonywanie, a nie jedynie jej formalny aspekt. Takie podejście znajduje odzwierciedlenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych, m.in. w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 1420/15, wyrok z dnia 26 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 661/16, wyrok z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15.

Podział ulgi przy braku porozumienia rodziców

Przechodząc do zagadnienia braku porozumienia rodziców co do podziału ulgi w przypadku np. rodziców rozwiedzionych, ale wykonujących władzę rodzicielską, należy zaznaczyć, że ustawodawca przewidział dwa sposoby podziału ulgi - w częściach równych lub w dowolnej proporcji. Pierwszy sposób, obejmujący równy podział ulgi, zachodzi w sytuacji braku zgody rodziców co do podziału ulgi, drugi natomiast będzie miał miejsce wówczas, gdy rodzice taką proporcję sami zgodnie ustalą.

Dlaczego w przypadku braku zgodnego podziału ulgi fiskus chce jej podziału po połowie? Jest tak, ponieważ ustalanie w ramach postępowania podatkowego faktycznego zakresu wychowywania dziecka jest nie tylko bardzo trudne, ale wręcz niemożliwe. Każdy z rodziców może wskazywać dla przykładu na rzeczywisty czas poświęcany na realizację obowiązków w tym zakresie. Twierdzenia rodziców nie muszą być też zgodne i jeśli nie doszło do porozumienia co do podziału ulgi, to prawdopodobny będzie także spór co do zakresu sprawowania władzy rodzicielskiej.

Takie podejście znajduje potwierdzenie w interpretacjach podatkowych m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 5 grudnia 2018 r., 0114-KDIP3-3.4011.480.2018.2.MS, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaznaczył, że "organy podatkowe nie są uprawnione do ingerowania w osobiste sprawy podatników, rozwiązywania konfliktów pomiędzy rodzicami, a zatem nie mogą ingerować w sposób podziału kwoty ulgi. Nadto, organy podatkowe nie dysponują takimi możliwościami prowadzenia postępowania dowodowego, jakie ma dla przykładu sąd rodzinny w sprawach opiekuńczych, ustalając zakres sprawowanej przez rodziców władzy rodzicielskiej. Jeżeli zatem rodzice dziecka nie osiągnęli porozumienia co do proporcji odliczenia kwoty ulgi, organy podatkowe nie mają obowiązku precyzyjnego ustalenia zakresu faktycznego wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej. W takim przypadku nie mają bowiem możliwości miarkowania odliczenia, a odliczenie to może nastąpić wyłącznie w częściach równych".

Polecamy: Wiosenne rabaty do – 50%
Bestsellery – podatki, rachunkowość, prawo pracy
Dowiedz się więcej>>

Powyższe stanowisko potwierdzają również wyroki sądów: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 748/14, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 października 2013 r., sygn. akt I SA/Wr 1535/13, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 listopada 2012 r., sygn. akt I SA/Sz 397/12.

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509);

- ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682).