REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opodatkowanie zatrzymanego zadatku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Klaudia Pastuszko
Opodatkowanie zatrzymanego zadatku /Fot. Fotolia
Opodatkowanie zatrzymanego zadatku /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Strony planujące zawarcie umowy mogą ustalić obowiązek zapłaty zadatku, mającego na celu zagwarantowanie jej realizacji. W praktyce jednak może zaistnieć sytuacja, w której umowa nie dojdzie do skutku. Czy zachowany zadatek wywołuje obowiązek zapłaty podatku?

Czym jest zadatek?

Zadatek jest określonym w Kodeksie cywilnym dodatkowym zastrzeżeniem umownym. Stanowi  on postanowienie, które strony mogą umieścić w umowie w celu zabezpieczenia interesów obydwu stron. Najczęściej znajduje zastosowanie w umowach przedwstępnych. Jest umownie ustaloną sumą pieniężna lub świadczeniem rzeczowym, stanowiącym część przyszłego świadczenia, które jedna ze stron powinna uiścić w określonym terminie w celu zrealizowania umowy.

REKLAMA

Autopromocja

Zadatek w praktyce często mylony jest z zaliczką. Wynika to z jednakowego celu, w jakim strony podejmują powyższe zastrzeżenia. Zadatek oraz zaliczka różnią się jednak konsekwencjami wiążącymi się z zerwaniem umowy. Jeśli strona, która przyjęła zaliczkę zerwie umowę, powinna ją wrócić dokładnie w tej kwocie, w jakiej ją trzymała. Jeśli zaś przyjęła zadatek, należy go zwrócić w podwójnej wysokości. Jeśli zaś umowa została zerwana przez dającego zaliczkę, nie podlega ona zwrotowi – w przeciwieństwie do zadatku.

Skutki w podatku dochodowym

Zatrzymanie zadatku rodzi obowiązki podatkowe u strony, która miała prawo do jego zachowania. Przy podatku dochodowym kwotę zatrzymanego podatku rozpatruje się jako opodatkowany  przychód z innych źródeł występujący po stronie podatnika.

W praktyce quasi-odszkodowawczy charakter zachowanego zadatku rodzi częste wątpliwości, czy nie podlega on zwolnieniu przysługującemu przychodom pochodzącym z ubezpieczenia. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieniu takiemu podlegają:

- określone w prawie pracy odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- odprawy pieniężne wypłacane na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

- odprawy i odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

- odszkodowania przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związane z prowadzoną działalnością gospodarczą,

- odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

- odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Takie postrzeganie zadatku jest jednak błędne. Potwierdza to stanowisko przedstawione w interpretacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 13 maja 2016 r., sygn. IBPB-2-2/4511-355/16/ZuK: „Szczególna rola zadatku ujawnia się w przypadku niewykonania umowy z powodu okoliczności, za które dłużnik ponosi wyłączną odpowiedzialność. W takim przypadku wierzyciel może bez wyznaczenia dodatkowego terminu od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sam go dał, może żądać sumy dwukrotnie wyższej i to bez względu na to czy poniósł szkodę i w jakiej wysokości. Zatem dany zadatek pełni tu funkcje surogatu odszkodowania za niewykonanie umowy, występuje jako świadczenie o charakterze quasi odszkodowawczym. Zachowanie przedmiotu zadatku lub uzyskany zwrot jego podwójnej wartości nie stanowią jednak odszkodowania, a jedynie pełnią tą samą funkcję. Poza tym, pomimo iż zadatek jest formą zabezpieczenia mającego umocowanie w przepisach Kodeksu cywilnego, to jednak wprowadzenie go do umowy, wysokość zadatku lub zasady jego ustalania są zależne całkowicie od woli stron. Dodatkowo, zauważyć także należy, że stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyłączone ze zwolnienia przedmiotowego zostały świadczenia wynikające z zawartych umów. Podsumowując, zgodnie z przepisami ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega każde przysporzenie majątkowe, które uzyskują osoby fizyczne. Tym samym kwota zatrzymanego w związku z niedojściem do skutku sprzedaży przedmiotu zadatku w formie kwoty pieniężnej, jako przysporzenie majątkowe, stanowi podlegający opodatkowaniu przychód Wnioskodawcy z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwota zatrzymanego zadatku nie może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie wskazanego we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy”.


Skutki podatkowe przy podatku VAT

Przy podatku od towarów i usług otrzymany przed wykonaniem usługi bądź wydaniem towaru zadatek obciążony jest obowiązkiem podatkowym już w chwili jego wręczenia. Jeżeli dojdzie do sytuacji, w której zadatek zostanie zatrzymany przez uprawnioną do tego stronę, dochodzi do jego przekształcenia w odszkodowanie, które na gruncie ustawy korzysta ze zwolnienia podatkowego. Wówczas aktualizuje się obowiązek skorygowania podatku należnego, który został wcześniej wykazany przez stronę uprawnioną.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Stanowisko to zostało potwierdzone w interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 listopada 2015 r., sygn. ILPP1/4512-1-685/15-2/AP: „W świetle przytoczonych przepisów nie powinno budzić wątpliwości, że otrzymanie kwoty zadatku przy zawarciu przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości i udziałów zrodziło obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług. Jednakże, w sytuacji gdy doszło do niewykonania umowy sprzedaży, zatrzymana przez Wnioskodawcę kwota zadatku nie może być postrzegana jako wynagrodzenie za dostawę towarów, ale jako forma odszkodowania za ewentualne szkody. Czynność przekazania kwot pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż jak wskazano wcześniej, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dostawę towarów w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych”.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA