REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przesłuchanie świadka w postępowaniu podatkowym

Izabela Żurkowska-Mróz
Doradca podatkowy
Przesłuchanie świadka w postępowaniu podatkowym/ Fot. Fotolia
Przesłuchanie świadka w postępowaniu podatkowym/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Organy podatkowe obowiązane są, w toku postępowania, podejmować wszelkie niezbędne działania, w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania. Jednym ze sposobów realizacji tego prawa jest możliwość wnoszenia dowodów z zeznania świadka.

Dowód może stanowić wszystko, co potencjalnie przyczyni się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Katalog dowodów jest otwarty, a jednym ze wskazanych wprost, w art. 181 Ordynacji podatkowej, jest dowód z zeznania świadka. Tak więc przesłuchanie świadka nie koniecznie musi nastąpić z inicjatywy organu podatkowego, z wnioskiem o jego przeprowadzenie może wystąpić też strona.

REKLAMA

Autopromocja

Organ ma obowiązek uwzględnić żądanie strony dotyczące przesłuchania świadka, jeżeli przedmiotem tego dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, chyba że okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem. Przy czym organ nie może odmówić przesłuchania świadka, jeśli dotychczas zebrane dowody świadczą na niekorzyść strony.

Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że jeżeli strona zgłasza dowód, organ podatkowy może nie uwzględnić wniosku, gdy żądanie dotyczy tezy dowodowej już stwierdzonej na korzyść strony. Jeżeli jednak strona wskazuje na dowód, który ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, przy czym jest zgłoszony na tezę dowodową odmienną, taki dowód powinien być dopuszczony. Zaniechanie przez organ przeprowadzenia dowodu, gdy strona powołuje się na ważne dla niej okoliczności, stanowi uchybienie przepisom postępowania podatkowego (wyroki NSA z dnia 16 grudnia 2016 r., sygn. I FSK 1249/14 i  z dnia 18 września 2014 r., sygn. I FSK 1318/13).

Postępowanie podatkowe a postępowanie kontrolne - różnice

REKLAMA

W celu przeprowadzenia przesłuchania organ wysyła świadkowi wezwanie, które musi zawierać nazwę i adres organu, imię i nazwisko osoby wzywanej, dzień, godzinę i miejsce zgłoszenia się, wyjaśnienie w jakiej sprawie i w jakim charakterze oraz w jakim celu osoba zostaje wezwana, a także pouczenie, że niezastosowanie się do wezwania może spowodować wymierzenie kary porządkowej. Na dzień dzisiejszy kara może wynieść maksymalnie 2800 zł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Osoba wezwana w charakterze świadka jest obowiązana do osobistego stawienia się tylko na obszarze województwa, w którym zamieszkuje lub przebywa. Jeżeli świadek mieszka na obszarze innego województwa, przesłuchanie odbywa się przed organem właściwym ze względu na jego miejsce zamieszkania lub pobytu. Osoba z innego województwa ma prawo sama wyrazić wolę zeznawania przed organem, przed którym toczy się postępowanie.

Jeżeli świadek nie może stawić się z powodu choroby, kalectwa lub innej ważnej przyczyny, organ może przyjąć zeznanie w miejscu pobytu tej osoby. Ważne przyczyny, jakie mogą uzasadnić niemożność stawienia się na wezwanie, to wszelkie przypadki, gdy obiektywnie jest niewykonalna realizacja obowiązku osobistego stawiennictwa. Może to być np. podeszły wiek osoby wzywanej (wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 lutego 2016 r., sygn. III SA/Wa 855/15).

Etyczne granice działań pełnomocników w sprawach podatkowych i karnoskarbowych – cz. I

Co do zasady, nikt nie może odmówić zeznań w charakterze świadka. Wyjątek od tej reguły stanowią: sama strona, małżonkowie (nawet byli), a także bliska rodzina. Świadek może odmówić odpowiedzi, której udzielenie mogłoby narazić jego lub bliskie osoby na odpowiedzialność karną, karną skarbową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania ustawowo chronionej tajemnicy zawodowej. Do zachowania tajemnicy zawodowej uprawnieni są doradcy podatkowi, adwokaci, radcy prawni, notariusze, lekarze i dziennikarze.

Bezwzględnie nie można przesłuchiwać osób niezdolnych do postrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń, a także duchownych, w zakresie faktów objętych tajemnicą spowiedzi i osób obowiązanych do zachowania w tajemnicy informacji niejawnych na okoliczności objęte tajemnicą, jeżeli nie zostały, w trybie określonym obowiązującymi przepisami, zwolnione od tego obowiązku.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik


Bez względu na to, czy świadek został powołany na wniosek strony postępowania, czy też z inicjatywy organu, strona powinna zostać powiadomiona o miejscu i terminie przesłuchania przynajmniej na siedem dni przed tym terminem. Siedem dni liczy się od momentu odbioru powiadomienia, organ powinien więc uwzględnić  czas potrzebny na dojście korespondencji do adresata oraz to, że zawiadomienie może być dwukrotnie awizowane i przechowywane przez pocztę przez okres 14 dni.

Organ podatkowy, przed odebraniem zeznania, ma obowiązek pouczyć świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz uprzedzić o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

Organ sporządza protokół z przesłuchania, który powinien być odczytany i przedłożony do podpisu świadkowi niezwłocznie po złożeniu zeznania. Jeśli świadek zeznawał w języku obcym, należy podać w przekładzie na język polski treść złożonego zeznania oraz wskazać osobę i adres tłumacza, który dokonał przekładu. Tłumacz powinien podpisać protokół przesłuchania.

Strona ma prawo brać udział w przesłuchaniu, zadawać świadkowi pytania i składać wyjaśnienia. Stanowi to realizację prawa do czynnego udziału strony w postępowaniu. Nie oznacza jednak, że w materiale dowodowym nie mogą znaleźć się dowody z przesłuchań, w których strona nie brała udziału bez własnej winy. Czasami bowiem do akt włącza się protokoły z przesłuchań przeprowadzonych w innych postępowaniach.

Skutki wprowadzenia jednoinstancyjnego postępowania podatkowego

Powtórzenie w postępowaniu podatkowym dowodu z przesłuchania osoby uprzednio przesłuchanej w innym postępowaniu, dla zrealizowania zasady czynnego udziału strony w tym przesłuchaniu, jest uzasadnione tylko wówczas, gdy strona wskaże na konkretne, istotne okoliczności faktyczne, niezbędne do wyjaśnienia sprzeczności w tych zeznaniach. (wyrok NSA z dnia 11 października 2012 r., sygn. II FSK 384/11). W postępowaniu podatkowym nie przyjęto zasady bezpośredniości, zgodnie z którą wszystkie czynności powinny być przeprowadzone przez organ prowadzący dane postępowanie, a załączenie do akt sprawy podatkowej protokołu z przesłuchania świadka w toku innego postępowania stanowi dopuszczalny dowód z dokumentu.

Autor: Izabela Żurkowska-Mróz, doradca podatkowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA