Jakie kary grożą za fałszowanie faktur VAT

Autopromocja

Szerszy katalog przestępstw

Do niedawna fałszowanie faktur VAT było traktowane jako fałszowanie dokumentów (art. 270), za co groziła kara grzywny albo kara ograniczenia lub pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Jednak nowelizacja wprowadziła do Kodeksu karnego nowe kategorie przestępstw: podrabianie lub przerabianie faktury oraz fałszowanie faktur VAT. Znowelizowane prawo wskazuje również zakres kar dla tego rodzaju przestępstw. Ich wymiar jest znacznie ostrzejszy od tych, które groziły za przestępstwo z art. 270.

Autopromocja

Szkolenie:
Jak się przygotować do najnowszej wersji KSeF?

Sprawdź

Nawet 25 lat więzienia

Najostrzejszą karą jaką przewiduje znowelizowany Kodeks karny za fałszowanie faktur jest kara pozbawienia wolności od 5 do 25 lat. Dotyczy ona przypadków, w których wartość sfałszowanych faktur VAT przekroczyła wartość 5 mln zł (art. 277a.). Jednak w tym konkretnym przypadku Kodeks przewiduje również możliwość skazania na maksymalnie 5 lat pozbawienia wolności, jeśli przestępstwo o tym charakterze miało mniejszą wagę.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Krótsze wymiary kar

Kara 25 lat więzienia dotyczy najbardziej skrajnych przypadków przestępstw związanych z wyłudzaniem VAT. Jej skala maleje wraz ze skalą przestępstwa o tym charakterze. Nie oznacza to jednak, że przestępcy wyłudzający podatek VAT na mniejszą wartość niż 5 mln zł są bezkarni. Kodeks karny przewiduje kary niemal dla każdego przypadku oszustwa w tym zakresie.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Zarówno fałszowanie, jak i podrabianie faktur VAT o mniejszej wartości zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Jeśli przestępstwo podrabiania faktur miało mniejszą wagę to istnieje możliwość ukarania podatnika grzywną albo karą ograniczenia lub pozbawienia wolności do lat 2. W przypadku przestępstwa fałszowania faktur o mniejszej wadze kara pozbawienia wolności może wynieść do 3 lat.

Dla kogo minimum 3 lata pozbawienia wolności?

Znowelizowany Kodeks karny jest bardzo szczegółowy w tematyce kar za fałszowanie i podrabianie faktur VAT. Oprócz wyżej wspomnianych sankcji przewiduje również przypadki, w których minimalna kara pozbawienia wolności wynosi 3 lata. Takiemu wymiarowi kary podlegają przestępstwa, w których wartość fałszowanych faktur przekracza kwotę 1 mln zł. Ponadto kara minimum 3 lat więzienia grozi również każdemu, dla kogo proceder fałszowania faktur VAT stał się stałym źródłem dochodu.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Dodatkowa grzywna

Oprócz kar pozbawienia wolności, przestępca fałszujący bądź podrabiający faktury VAT może być obarczony dodatkową karą grzywny. Zgodnie z art. 277b. grzywna nie może przekroczyć wartości 3000 stawek dziennych, co odpowiada ok. 6 mln zł.

Szansa na złagodzenie kary

Nowelizacja Kodeksu karnego znacznie zaostrza kary za fałszowanie i podrabianie faktur VAT w celu wyłudzenia zwrotu podatku. Prawo przewiduje jednak sytuacje, w których możliwe jest nadzwyczajne złagodzenie kary. Może na nie liczyć osoba, wobec której zostało już wszczęte postępowanie, a ta wykaże chęć współpracy z organami ścigania. Owa chęć powinna przejawiać się poprzez ujawnienie istotnych okoliczności przestępstwa, wskazanie jego sprawców i czynów pozostających w bezpośrednim związku z przestępstwem. Każdy przestępca, który oprócz spełnienia powyższych warunków, dodatkowo zawiadomił organy ścigania o popełnionym przestępstwie i jednocześnie zwrócił w całości bądź części korzyść majątkową uzyskaną z popełnionego przestępstwa w zakresie wyłudzenia VAT, może liczyć na nadzwyczajne złagodzenie kary. O nadzwyczajnym złagodzeniu kary decyduje sąd na wniosek prokuratora.

Odstąpienie od wymierzenia kary możliwe?

Jak od samego początku podkreśla Ministerstwo Sprawiedliwości, celem nowelizacji Kodeksu karnego w zakresie przestępstw związanych w fałszowaniem faktur VAT jest skuteczne ukrócenie procederu wyłudzania podatku VAT. Wysokie kary mają odstraszać potencjalnych przestępców. Z drugiej strony wprowadzone do Kodeksu zmiany mają zachęcać przestępców do współpracy z organami ścigania. Służyć temu ma nie tylko szansa na nadzwyczajne złagodzenie kary, ale również możliwość od odstąpienia od jej wymierzenia. Z takiej szansy mogą skorzystać sprawcy przestępstwa określonego w art. 277 a., art. 271 a. lub w art. 277 a. § 2. Warunkiem możliwości odstąpienia od wymierzenia kary jest zawiadomienie przez przestępcę organu ścigania o popełnionym przestępstwie, ujawnienie jego istotnych okoliczności, wskazanie czynów pozostających z nim w związku oraz jego sprawców, jak również zwrócenie w całości bądź w znaczącej części korzyści majątkowej uzyskanej z procederu wyłudzenia podatku. Decyzję o odstąpieniu od wymierzenia kary podejmuje sąd na wniosek prokuratora.

Zagrożenie dla uczciwych firm

Nowelizacja Kodeksu karnego w zakresie kar za wyłudzanie podatku VAT budzi wiele wątpliwości wśród uczciwych właścicieli firm. Część z nich obawia się pociągnięcia do odpowiedzialności karnej w momencie, kiedy rzekoma próba wyłudzenia VAT będzie wynikała jedynie z ich niewiedzy i pomyłki w rozliczeniach. Większe przedsiębiorstwa mają wątpliwości, czy nie staną się przypadkową ofiarą walki z podatkowymi oszustami w momencie, kiedy okaże się, że któryś z kontrahentów w rozbudowanym łańcuchu transakcji dopuścił się tego rodzaju przestępstwa. Wprawdzie Ministerstwo Sprawiedliwości uspokaja, że karom podlegają wyłącznie przestępstwa popełnione umyślnie, warto jednak zawczasu właściwie zadbać o interesy swojej firmy i skorzystać z pomocy kancelarii prawno-podatkowej. Jej doświadczeni pracownicy nie tylko zadbają o prawidłowe rozliczenia z organem podatkowym, ale również pomogą wyjaśnić ewentualne wątpliwości organu dotyczące rozliczenia podatku.

Autorem jest: Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej