Faktury uproszczone w JPK - niejasne przepisy w związku z COVID-19

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji podatkowej z 5 maja 2020 r. zajął stanowisko odnośnie wielu wątpliwości dotyczących faktur uproszczonych i ujmowania ich w ewidencji. Kwestia jest problematyczna gdyż przepisy jej dotyczące były zmieniane i zawieszane w ramach tarcz antykryzysowych oraz towarzyszących im rozporządzeń co powoduje niepewność podatników. M.in. Rozporządzeniem Ministra Finansów z 1 kwietnia 2020 r. zmieniono datę wejścia w życie Rozporządzenia z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, z 1 kwietnia na 1 lipca 2020r. oraz dodano § 11a. Podatnicy nie wiedzą zatem czy i w jakim okresie powinni uwzględniać paragony do 450 zł. brutto (100 eur) z NIP w JPK. Organ uznał, że obowiązek ten jest zawieszony, jednak jedynie w dniach od 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. Obecnie zatem podatnik musi ujmować faktury uproszczone w JPK. Interpretacja ta jednak dowodzi, iż sam organ interpretacyjny pogubił się w stanie prawnym. Wskazano bowiem w niej zastrzeżenie, iż odpowiedź została udzielona w oparciu o przepisy obowiązujące w dniu złożenia wniosku, tj. 13 marca 2020 r. podczas gdy powołane przez organ przepisy wynikają z Rozporządzenia z 1 kwietnia 2020r. (Dz.U.2020.576 z dnia 2020.04.01).

Sprawa dotyczyła podatnika VAT prowadzącego w Polsce sieć hipermarketów branży budowlanej i ogrodniczej. Oferta Spółki skierowana jest w dominującej części do osób fizycznych, ale klientami Wnioskodawcy są także przedsiębiorcy (osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne). Dokonując zakupów, informują kasjerów o chęci uzyskania faktury i jednocześnie podają swój numer identyfikacji podatkowej (NIP), który następnie jest umieszczany na drukowanym przez kasjera paragonie. Wartość części wystawionych w ten sposób paragonów nie przekracza kwoty 450 zł (łącznie z kwotą należnego VAT). Paragon wystawiany w takich przypadkach zawiera te same elementy co każdy inny paragon i wystawiony jest w tej samej serii paragonów, jedynie zawiera dodatkowo NIP nabywcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

• Czy w opisanym stanie faktycznym wystawienie przez Wnioskodawcę paragonu o wartości brutto nieprzekraczającej 450 zł, zawierającego NIP nabywcy, jest równoznacznie z wystawieniem faktury?
• Czy w opisanym stanie faktycznym, w świetle art. 109 ustawy o VAT, wystawiony przez Wnioskodawcę paragon o wartości brutto nieprzekraczającej 450 zł, zawierający NIP nabywcy, należy zaewidencjonować w odrębnej pozycji ewidencji prowadzonej dla celów VAT, wskazując w niej numer paragonu i NIP nabywcy?
• Czy w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca ma obowiązek do paragonu zawierającego NIP nabywcy, o wartości brutto nieprzekraczającej 450 zł, wystawić fakturę na zasadach ogólnych?

Dyrektor KIS podkreślił w odpowiedzi, że w myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT, podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy. Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2019 r., poz. 816). Przez paragon fiskalny albo fakturę rozumie się dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy dla nabywcy, potwierdzający dokonanie sprzedaży (§ 2 pkt 16 rozporządzenia).

W myśl art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, faktura może nie zawierać, w przypadku gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo kwoty 100 euro, jeżeli kwota ta określona jest w euro – części danych, pod warunkiem że zawiera dane pozwalające określić dla poszczególnych stawek podatku kwotę podatku.

Organ uznał zatem, że paragon dokumentujący sprzedaż do kwoty 450 zł brutto lub 100 euro, zawierający numer NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane dla faktury z wyłączeniem danych wskazanych w art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy, stanowi fakturę uproszczoną, traktowaną jak zwykła faktura. W praktyce oznacza to, że nabywca otrzymuje paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż, stanowiący jednocześnie fakturę uproszczoną. Paragon w takim przypadku zawiera bowiem wszystkie dane wymagane zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących oraz dodatkowo NIP nabywcy.

Wnioskodawca wskazuje również, że w art. 106e ust. 5 pkt 3 (który wskazuje, jakich elementów nie musi zawierać faktura „uproszczona”) nie wymieniono art. 106e ust. 1 pkt 2. Zgodnie z tym przepisem faktura musi zawierać kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę. Tym samym na fakturze powinien znajdować się numer, który jednoznacznie można zidentyfikować jako numer faktury – nie może to być numer paragonu, numer wydruku etc. Jeśli faktura nie zawiera takiego numeru, to oznacza to, że nie jest fakturą, ponieważ nie da się jej jednoznacznie zidentyfikować ani w ramach serii faktur, ani jako faktury w ogóle.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT faktura powinna zawierać kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę.

Jak wynika z § 25 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących z 29 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 816) paragon fiskalny – w przypadku prowadzenia przez podatnika ewidencji przy użyciu kas z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii powinien m.in. zawierać kolejny numer paragonu. Analogiczne regulacje zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (Dz. U. z 2018 r., poz. 1206).

Zatem, zdaniem organu, skoro paragon fiskalny na kwotę nieprzekraczającą 450 zł brutto zawierający NIP nabywcy stanowi fakturę uproszczoną, to w pierwszej kolejności powinien zawierać wszystkie elementy określone przepisami prawa dla tego paragonu.

Przepis art. 106e ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT odnosi się do numeru jaki powinna zawierać faktura. Zgodnie z tym przepisem kolejny numer faktury powinien być nadany w ramach jednej lub więcej serii, w sposób który jednoznacznie identyfikuje ten dokument.

Numerem, który w sposób jednoznaczny identyfikuje paragon jest numer paragonu fiskalnego.

Tym samym właściwym jest przyjęcie w powyższej sytuacji, że to kolejny numer paragonu należy traktować jak numer, o którym mowa w art. 106e ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, który w jednoznaczny sposób identyfikuje paragon uznany za fakturę uproszczoną.

Mając na uwadze powyższe Dyrektor KIS uznał, że skoro Wnioskodawca dokumentuje sprzedaż na kwotę nieprzekraczającą 450 zł lub 100 euro (jeżeli kwota ta określona jest w euro) paragonem fiskalnym zawierającym NIP klienta (nabywcy) oraz pozostałe dane wymagane ustawą, to nie powinien z tytułu tej sprzedaży wystawiać dla nabywcy odrębnego dokumentu (faktury standardowej na zasadach ogólnych). Tzw. faktura uproszczona jest traktowana na równi z fakturą wystawioną na zasadach ogólnych, a zatem w chwili wydania przez Wnioskodawcę tzw. faktury uproszczonej, wypełnia on obowiązek wystawienia faktury standardowej.

Organ wskazuje dodatkowo, że przepisy ustawy o VAT nie narzucają określonej formy prowadzenia ewidencji. Ponadto art. 109 ust. 3 ustawy, wskazuje jedynie na elementy, które powinna zawierać ewidencja. Podatnicy mogą zatem prowadzić ją w dowolnej formie, byleby zawierała wszelkie wymagane w przepisach ustawy elementy oraz inne dane, które są niezbędne do prawidłowego wypełnienia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej.

Prowadząc ewidencje VAT trzeba mieć przede wszystkim na uwadze cel, wyraźnie określony w ustawie, któremu ma służyć nałożenie na podatnika obowiązków ewidencyjnych. Jest nim dysponowanie przez podatnika danymi „służącymi do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej” (art. 109 ust. 3).

Wyjaśnienia wymaga, że kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju ewidencją podatkową, ma ona charakter ewidencji sprzedaży. Ewidencja prowadzona za pomocą kasy rejestrującej jest niezależna od ewidencji, której prowadzenia wymagają inne przepisy, w szczególności cyt. wyżej art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Ewidencja prowadzona przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy tylko części sprzedaży podatnika ściśle wskazanej w art. 111 ust. 1 ustawy. Jest to sprzedaż niedokumentowana obowiązkowo fakturami, czyli objęta wyjątkiem od zasady, że podatnik podatku VAT zobowiązany jest do wystawienia faktur wynikającym z art. 106b.

Polecamy: Nowy JPK_VAT z deklaracją i ewidencją. Poradnik Gazety Prawnej 4/2020

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca dokumentuje za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż zarówno na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jak i na rzecz przedsiębiorców (osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, osób prawnych).

Paragon o wartości brutto nieprzekraczającej 450 zł, zawierający NIP nabywcy oraz pozostałe dane wymagane ustawą stanowi tzw. fakturę uproszczoną zawierającą węższy zakres danych przy czym traktowaną na równi z fakturą wystawioną na zasadach ogólnych. Tym samym Wnioskodawca powinien odrębnie wykazywać takie faktury uproszczone w prowadzonej ewidencji sprzedaży VAT zawierającej wszystkie elementy wskazane w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, od pozycji w której wykazywana jest pozostała sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, rolników ryczałtowych i podmiotów występujących w sprzedaży w charakterze konsumenta, dla których wystawiane są paragony niezawierające numeru, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Wykazywana sprzedaż paragonowa powinna zostać pomniejszona o wartość wykazanych odrębnie w prowadzonej ewidencji sprzedaży VAT faktur uproszczonych.

Organ jednak zaznacza, że zgodnie z § 11a rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. 2019 poz. 1988 z późn. zm.), do dnia 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie wykazują w ewidencji:

• wysokości podstawy opodatkowania i wysokości podatku należnego, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 2 i pkt 7 lit. b, wynikających z paragonów fiskalnych uznanych za faktury wystawione zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy,
• danych, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 1, oraz oznaczeń, o których mowa w § 10 ust. 3 i 4, związanych z paragonami fiskalnymi, o których mowa w pkt 1

– z zastrzeżeniem, że w tym okresie wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, zostały ujęte w ewidencji zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 8.

W myśl § 12 cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju, rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2020 r. Pierwotnie, rozporządzenie to miało wejść w życie z dniem 1 kwietnia 2020 r., lecz przesunięto datę jego wejścia w życie Rozporządzeniem z dnia 1 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U.2020.576 z dnia 2020.04.01).

Powyższe przepisy oznaczają, że do dnia 30 czerwca 2020 r. podatnicy odrębnie od sprzedaży paragonowej wykazują w prowadzonej ewidencji faktury wystawione zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT (tzw. faktury uproszczone). Natomiast w okresie od 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie wykazują w ewidencji odrębnie paragonów fiskalnych uznanych za faktury wystawione zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT.

Sygnatura 0114-KDIP1-3.4012.257.2020.1.ISK

Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy

[RAPORT] KORONAWIRUS – podatki, prawo pracy, biznes

Chcesz dowiedzieć się więcej, sięgnij po nasze publikacje

KOMPLET: VAT zmiany od 1 lipca 2021 + JPK_VAT + VAT w e-commerce

Tylko teraz

99,00 zł

119,70 zł

Przejdź do sklepu