Kiedy powinien używać kasy fiskalnej podatnik VAT rozliczający się według metody kasowej

Nowe przepisy dają podatnikowi wybór. Może Pan wystawić i wydać nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas wykonania usługi. Istnieje również możliwość zaewidencjonowania sprzedaży dopiero z chwilą przyjęcia należności, bez względu na jej formę. Jednak gdy płatność nie nastąpi w ciągu 180 dni od dni wykonania usługi, to najpóźniej w tym dniu należy zaewidencjonować sprzedaż i wydać paragon. Szczegóły w dalszej części artykułu.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Na początek należy wyjaśnić, że z metody kasowej może korzystać wyłącznie mały podatnik, który wybrał taką metodę rozliczeń. Skutkiem tego wyboru oprócz składania kwartalnych deklaracji jest również specjalny moment powstania obowiązku podatkowego. U małego podatnika rozliczającego VAT metodą kasową obowiązek podatkowy powstaje:

1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz czynnego podatnika VAT, bądź

2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1.

Tym samym w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej obowiązek podatkowy powstaje w momencie dokonania zapłaty. Jednak z rozliczeniem nie można czekać w nieskończoność. Obowiązek podatkowy powstanie ostatecznie 180 dnia od wydania towarów lub wykonania usługi. Oznacza to, że podatnik musi wykazać sprzedaż i podatek należny w deklaracji za ten okres.

Powstaje zatem pytanie, kiedy taki podatnik ma obowiązek zaewidencjonować sprzedaż na kasie i wydać paragon, do czego zobowiązuje go art. 111 ust. 3a ustawy o VAT. Jak wynika z tego przepisu, podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani drukować paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży oraz wydać wydrukowany dokument nabywcy.

W nowym rozporządzeniu w sprawie kas rejestrujących określono, kiedy to powinno nastąpić (§ 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących). Przepisy obowiązujące do 30 kwietnia 2019 r. nie określały tego terminu. Według nowych regulacji podatnicy, prowadząc ewidencję, wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności. Wyjątek stanowią kasy umieszczone w automatach (§ 12 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących). Oznacza to, że podatnik ma wybór kiedy wyda paragon. Może to być data wykonania usługi, ale również data otrzymania płatności.

Ostateczny moment wydania paragonu to przyjęcie należności. Jednak brak płatności od osoby prywatnej nie oznacza, że nie mamy obowiązku zaewidencjonowania tej sprzedaży i wydania paragonu za wykonaną usługę. W przypadku osoby fizycznej niebędącej podatnikiem VAT czynnym z rozliczeniem VAT możemy czekać nie dłużej niż 180 dni od wykonania usługi, jeżeli w tym terminie nie nastąpi zapłata.

Dlatego należy uznać, że podatnik ostatecznie w tym dniu powinien zaewidencjonować sprzedaż i wydać paragon.

Przykład
Podatnik rozliczający się metodą kasową wykonał usługę budowlaną na rzecz osoby prywatnej 10 maja. W tym dniu nie zaewidencjonował sprzedaży na kasie. Czeka, aż otrzyma zapłatę. Gdy do 6 listopada nie otrzyma zapłaty najpóźniej w tym dniu powinien zaewidencjonować sprzedaż na kasie.

U podatników rozliczających się kasowo, ewidencjonowanie sprzedaży w dacie wykonania usługi ma też swoje wady. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy nie są pewni, czy w tym samym kwartale otrzymają zapłatę. Wymaga to wtedy dokonania odpowiednich korekt, poprzez zmniejszenie obrotu i VAT wynikającego z raportów kasowych o kwoty dotyczące sprzedaży, dla której nie powstał obowiązek podatkowy. Następnie należy tę sprzedaż na podstawie ewidencji korekt rozliczyć w deklaracji za kwartał, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Przykład
Podatnik rozliczający się metodą kasową wykonał usługę budowlaną na rzecz osoby prywatnej 10 maja. W tym samym dniu zaewidencjonował sprzedaż na kasie (wartość netto 10 000 zł, VAT 800 zł). Zapłatę otrzymał 20 lipca. W takim przypadku w deklaracji i ewidencji za II kwartał musi zmniejszyć obrót o kwoty o wartości netto 10 000 zł, VAT 800 zł i wykazać je w deklaracji za III kwartał.

Podstawa prawna:

• art. 2 pkt 25, art. 21 ust. 1, art. 111 ust. 1 i 3a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018

• § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących - Dz.U. z 2019 r. poz. 816

Tomasz Burchard, doradca podatkowy