REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna /fot. Shutterstock
Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna /fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku gdy organ podatkowy stwierdził, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia. Tak uznał sąd administracyjny.

REKLAMA

Organy podatkowe posądziły firmę o świadomy udział w karuzeli VAT. Nie udowodniły jednak, że towar będący przedmiotem obrotu nie był w rzeczywistości dostarczany i odbierany. Wręcz przeciwnie, wykazana przez nie argumentacja prowadziła do wniosku, że towar ten faktycznie istniał i był przedmiotem dostawy. Dlatego też sąd administracyjny, uchylając decyzję organów, na skutek wniesionej przez spółkę skargi, pouczył: „Jeżeli organ podatkowy stoi na stanowisku, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia (...)” (wyrok WSA w Gliwicach z 21 sierpnia 2019 r., sygn. akt I SA/Gl 417/19).

REKLAMA

„Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności” – stwierdza Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: w art. 88 ust. 3a pkt 4 lit a) (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535, ze zm.).

Wnioski sprzeczne z zasadami logiki

REKLAMA

Na podstawie przeprowadzonych kontroli naczelnik urzędu skarbowego ustalił, że jedna z polskich spółek, specjalizująca się w obrocie cynkiem, brała udział w karuzeli VAT, odliczając 23% VAT od nabycia cynku, a następnie dokonując wewnątrzwspólnotowej jego dostawy na terytorium Czech i Słowacji ze stawką 0%. Spółka miała świadomość uczestnictwa w transakcji łańcuchowej, stąd jej działania nakierowane były na popełnienie oszustwa podatkowego. O fikcyjności prowadzenia działalności spółki w obrocie cynkiem przemawiać miało chociażby niewłaściwe jego przechowywanie, wskazujące na brak dbałości o towar, co nie miałoby miejsca, gdyby działalność była rzeczywista.

W odwołaniu od tej decyzji spółka zarzuciła NUS m.in. pomijanie korzystnych dla niej dowodów, jak również wysnuwanie wniosków niemających oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym, a przede wszystkim sprzecznych z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Przedsiębiorca wskazywał również, że organ z góry założył sobie cel, jakim było udowodnienie spółce winy, mimo braku dowodów, które potwierdzałyby świadomy jej udział w karuzeli VAT.

Niespójne ustalenia organu

Przedsiębiorca podkreślił, że decyzja organu została wydana w oparciu jedynie o stwierdzone nieprawidłowości na wstępnym i końcowym etapie obrotu cynkiem, choć wątpliwości nie budził fakt, iż spółka była w posiadaniu przedmiotowego towaru oraz dysponowała prawem do rozporządzania nim jak właściciel. Co więcej, ustalenia organu nie były wewnętrznie spójne, bowiem z jednej strony stwierdził on, że faktury zakupu nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń, z drugiej zaś posądził spółkę o to, że była jednym z ogniw w łańcuchu dostaw towaru tego samego, nieznanego pochodzenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„(...) faktury sprzedaży cynku wystawione na rzecz polskich kontrahentów w miesiącach; styczeń 2015 r. i luty 2015 r. mają znamiona tzw. pustych faktur, mimo iż organ pierwszej instancji sam potwierdził fizyczne dostawy towarów do tych kontrahentów, a nawet wskazał, iż w niektórych przypadkach byli oni ostatecznymi konsumentami cynku (...)” (sygn. akt I SA/Gl 417/19).

Niekonsekwencja organów

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej nie przychylił się do wniesionego przez spółkę odwołania i nie uchylił decyzji NUS. Uczynił to natomiast sąd. W wyroku z 21 sierpnia 2019 r., wskazując na art. 21 § 2 Ordynacji podatkowej oraz art. 99 ust. 12 ustawy o VAT, zwrócił uwagę, że ustawodawca sformułował w nich domniemanie prawne co do prawidłowości składanych przez podatników deklaracji podatkowych. A ustalenia organu w tej sprawie domniemania tego nie obalają. Fiskus nie wykazał bowiem, czy nabycie przez spółkę towaru było fikcyjne ani nie zbadał jej świadomości uczestnictwa w karuzeli VAT.

WSA w Gliwicach podkreślił również niekonsekwencję organów, które powołując się na art. 88 ust. 3a pkt 4 lit a) ustawy o podatku od towarów i usług, zarzucają spółce niedokonywanie rzeczywistych czynności gospodarczych, z drugiej zaś strony, poświęcając sporo uwagi na prześledzenie łańcucha transakcji poprzedzających dostawy od polskich kontrahentów spółki, realizowane właśnie do niej.

W dalszym uzasadnieniu sąd zwrócił uwagę, że sam fakt zaistnienia nieprawidłowości na wcześniejszych etapach transakcji nie oznacza automatycznie, że spółka również na kolejnych etapach dokonała celowych nieprawidłowości. Sąd wskazał także na takie uchybienia w ustaleniach organu, jak te, których dokonał w odniesieniu do niewłaściwego zdaniem organu składowania cynku. Organ pominął stanowisko skarżącej, że nie broni się zarzut niedbałości o towar poprzez składowanie go na niezadaszonym placu, skoro cynk nie ulega korozji.

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Polecamy: PODATKI 2020 – Komplet

„Organ odwoławczy nie ustalił, czy nabycie towaru przez skarżącego w istocie nie miało miejsca, czy też towar nabywany był przedmiotem pozornych transakcji karuzelowych. W tym drugim przypadku konieczne zaś byłoby badanie świadomości skarżącego co do udziału w oszustwie podatkowym (...) Jeżeli organ podatkowy stoi na stanowisku, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia (...)” (sygn. akt I SA/Gl 417/19).

Cel – udowodnić winę przedsiębiorcy

Obrona przed urzędniczym bezprawiem to dziś jeden z nierozłącznych elementów prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy wspierani przez wyspecjalizowane w postępowaniu w sporach z organami podatkowymi kancelarie prawne oraz przez mających już niemalże statut stałych pracowników przedsiębiorstwa doradców podatkowych każdego dnia stają przed zadaniem ochrony majątku firmy, a zatem i ochrony samej firmy przed nieuprawnionymi działaniami urzędników. Świadomość istniejącego wciąż, otwartego konfliktu na linii fiskusprzedsiębiorca potwierdzają obawy spółki, jakie wyraziła w tej sprawie: „(...) rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji opiera się na z góry założonym celu, tj. – udowodnienia winy strony, pomimo braku istnienia i zgromadzenia obiektywnych dowodów potwierdzających jej świadomy udział w zarzucanym procederze wyłudzenia VAT” (sygn. akt I SA/Gl 417/19).

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA