REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje łańcuchowe i nienależna korzyść podatkowa w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Joanna Rudzka Kancelaria Doradcy Podatkowego
Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze podatkowo-prawnej dużych i średnich polskich firm, międzynarodowych korporacji oraz podmiotów publicznych.
Transakcje łańcuchowe i nienależna korzyść podatkowa w VAT
Transakcje łańcuchowe i nienależna korzyść podatkowa w VAT
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku stwierdzeniu błędnego rozliczenia transakcji łańcuchowej organ podatkowy ma obowiązek wykazania istnienia nienależnej korzyści podatkowej po stronie podatnika w celu odmowy prawa do odliczenia VAT. Nie wystarczy samo stwierdzenie nadużycia ze strony podatnika uczestniczącego w łańcuchu transakcji.

Trybunał Sprawiedliwości UE wydał ciekawy wyrok w sprawie konsekwencji błędnego rozliczenia transakcji łańcuchowej (sygn. akt C-273/18). Zdaniem TSUE, organ podatkowy jest zobowiązany do wykazania istnienia nienależnej korzyści podatkowej po stronie podatnika w celu odmowy prawa do odliczenia naliczonego podatku od wartości dodanej (VAT). Okoliczność, iż do nabycia towarów doszło w ramach łańcucha kolejnych transakcji sprzedaży pomiędzy kilkoma osobami oraz że podatnik wszedł w posiadanie danych towarów w magazynie osoby uczestniczącej w tym łańcuchu, innej niż osoba wykazana na fakturze jako dostawca, sama w sobie nie wystarcza do stwierdzenia istnienia praktyki stanowiącej nadużycie ze strony podatnika lub innych osób uczestniczących we wspomnianym łańcuchu.

REKLAMA

REKLAMA

Skarżąca spółka – Kuršu zeme z siedzibą na Łotwie – od lutego do grudnia 2012 r. zadeklarowała transakcje nabycia towarów od innej spółki z siedzibą na Łotwie, KF Premy, i która odliczyła związany z tymi transakcjami VAT naliczony. W trakcie kontroli podatkowej Łotewski urząd podatkowy – VID stwierdził, że owe nabycia miały miejsce w ramach łańcucha kolejnych transakcji pomiędzy kilkoma spółkami.

W rzeczywistości bowiem odnośne towary zostały w pierwszej kolejności sprzedane przez UAB „Baltfisher”, spółkę z siedzibą na Litwie, na rzecz dwóch spółek z siedzibą na Łotwie. Następnie zostały one ponownie sprzedane przez te spółki na rzecz innej spółki z siedzibą na Łotwie, która odsprzedała je KF Premie, która ostatecznie odsprzedała je Kuršu zeme, który z kolei zapewnił transport tych towarów z Kłajpedy (Litwa) do swojej fabryki położonej na Łotwie. Nie mogąc znaleźć logicznego wytłumaczenia dla takiego łańcucha transakcji, VID uznał, po pierwsze, że spółki pośredniczące nie wykonywały w rzeczywistości żadnej działalności gospodarczej przy dokonywaniu nabycia omawianych towarów, oraz po drugie, że Kuršu zeme nie mógł nie wiedzieć o sztucznym charakterze owego łańcucha.

VID uznał zatem, że Kuršu zeme dokonał nabycia omawianych towarów bezpośrednio od Baltfishera i w związku z tym zaklasyfikował omawiane nabycia jako „wewnątrzwspólnotowe nabycia towarów”. W konsekwencji decyzją z dnia 29 kwietnia 2014 r. skorygował deklaracje VAT sporządzone przez Kuršu zeme poprzez zaliczenie wartości omawianych towarów do wartości towarów nabytych z innych państw członkowskich, powiększając w konsekwencji należny VAT i obniżając jednocześnie do właściwej wysokości zadeklarowany przez Kuršu zeme VAT naliczony.

REKLAMA

Zdaniem TSUE, nie doszło do nadużycia zatem nie można odmówić odliczenia z tej przyczyny. Jednak powstaje pytanie: któremu nabyciu w łańcuchu transakcji należy przypisać jedyny wewnątrzwspólnotowy transport i które w związku z tym jako jedyne powinno zostać zaklasyfikowane jako „wewnątrzwspólnotowe nabycie”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy w tym celu dokonać łącznej oceny wszystkich okoliczności właściwych dla danej sprawy, a w szczególności należy sprawdzić, w którym momencie doszło do przeniesienia na rzecz Kuršu zeme prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Od chwili, w której miało miejsce owo przeniesienie, to znaczy przed wewnątrzwspólnotowym transportem lub po nim, zależeć będą zarówno klasyfikacja jako wewnątrzwspólnotowe nabycie jednej z transakcji nabycia w ramach rozpatrywanego w postępowaniu głównym łańcucha, jak i zakres prawa do odliczenia, to znaczy zwrotu VAT na rzecz Kuršu zeme.

A zatem w przypadku gdy końcowa dostawa w łańcuchu kolejnych dostaw skutkujących jednym transportem wewnątrzwspólnotowym stanowi dostawę wewnątrzwspólnotową, nabywca końcowy nie może odliczyć od VAT, do zapłaty którego jest zobowiązany, kwoty VAT nienależnie zapłaconego od towarów, które zostały mu dostarczone w ramach dostawy wewnątrzwspólnotowej zwolnionej z podatku, jedynie na podstawie błędnej faktury przekazanej przez dostawcę.

Polecamy: Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!

Polecamy: Praktyczny przewodnik po zmianach w VAT. Sprawdź!

Z kolei ów nabywca może zwrócić się o zwrot podatku nienależnie zapłaconego do dostawcy, który wystawił błędną fakturę, zgodnie z prawem krajowym. Niemniej jednak w sytuacji, w której VAT został rzeczywiście zapłacony do skarbu państwa przez danego dostawcę, jeżeli zwrot przez tego ostatniego VAT na rzecz nabywcy okazuje się niemożliwy lub nadmiernie uciążliwy m.in. w przypadku niewypłacalności tego dostawcy, zasada skuteczności może wymagać, aby ów nabywca mógł skierować swoje roszczenie o zwrot bezpośrednio do organów podatkowych.

W celu odmowy prawa do odliczenia VAT naliczonego okoliczność, iż do nabycia towarów doszło w ramach łańcucha kolejnych transakcji sprzedaży pomiędzy kilkoma osobami oraz że podatnik wszedł w posiadanie danych towarów w magazynie osoby uczestniczącej w tym łańcuchu, innej niż osoba wykazana na fakturze jako dostawca, sama w sobie nie wystarcza do stwierdzenia istnienia praktyki stanowiącej nadużycie ze strony podatnika lub innych osób uczestniczących we wspomnianym łańcuchu, ponieważ właściwy organ podatkowy jest zobowiązany do wykazania istnienia nienależnej korzyści podatkowej, jaką uzyskali ów podatnik lub owe pozostałe osoby.

Wyrok z 10 lipca 2019 r. (sygn. akt C-273/18).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA