REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rodzaje dowodów w postępowaniu podatkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Rodzaje dowodów w postępowaniu podatkowym /fot.Shutterstock
Rodzaje dowodów w postępowaniu podatkowym /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Pierwszym rodzajem dowodów w postępowaniu podatkowym będą księgi podatkowe. Jeżeli są one prowadzone rzetelnie, stanowią dowód tego, co wynika z ich zapisów. Drugą kategorię dowodów stanowią dokumenty urzędowe. Popularnym rodzajem dowodów są również opinie biegłych.

Zebrane w toku postępowania podatkowego dowody przesądzają o finalnym rozstrzygnięciu sprawy. Właśnie dlatego ich rola jest niezwykle istotna. Należy starannie przedstawiać fakty i dokumenty, które mogą mieć znaczenie w sprawie.

REKLAMA

Autopromocja

Dowód w postępowaniu podatkowym

Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej za dowód należy uznać wszystko to, co nie jest sprzeczne z prawem, a może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy. W katalogu dowodów znajdą się zatem np. księgi podatkowe, deklaracje złożone przez stronę, zeznania świadków, opinie biegłych, materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin, informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej, czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej, a także materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe. Organ administracji publicznej jest zobowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy. W ramach swoich uprawnień może on w każdym stadium postępowania zmienić, uzupełnić lub uchylić swoje postanowienie dotyczące przeprowadzenia dowodu.

Księgi podatkowe

Pierwszym rodzajem dowodów na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej będą zatem księgi podatkowe. Jeżeli są one prowadzone rzetelnie i niewadliwie, stanowią dowód tego, co wynika z ich zapisów. Księgi podatkowe to dość ogólne sformułowanie. W ramach tej kategorii należałoby wymienić księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także wszelkiego rodzaju ewidencje i rejestry, których obowiązek prowadzenia spoczywa na podatnikach, płatnikach i inkasentach. Księgi podatkowe są prowadzone rzetelnie i niewadliwie, jeżeli sformułowane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Wszelka wątpliwość fiskusa w tym zakresie może zatem spowodować zakwestionowanie ich wartości dowodowej.

Dokumenty urzędowe

Drugą kategorię dowodów w postępowaniu podatkowym stanowią dokumenty urzędowe, czyli dokumenty, w których stwierdzone zostały fakty przez upoważniony do tego organ. Powinny one zostać sporządzone w ściśle określonej formie oraz podpisane przez upoważnione do tego osoby. Nie jest jednak wykluczone przeprowadzenie dowodu przeciwko takim dokumentom.

Opinie biegłych

Popularnym dowodem jest również opinia biegłego. W sytuacjach, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga wiedzy specjalnej, powołuje się wykwalifikowanego specjalistę w danej dziedzinie, który sporządza stosowną opinię. W odniesieniu do wyceny nieruchomości ma ona najczęściej postać operatu szacunkowego. Powołanie biegłego może nastąpić na wniosek strony lub z urzędu. Czasem przepisy prawa podatkowego wymagają powołania biegłego. W takiej sytuacji wszystko odbywa się z urzędu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przesłuchanie świadków

Wiarygodny i rzetelny materiał dowodowy niejednokrotnie zawiera również dowody z przesłuchania świadków. O przeprowadzenie takiego dowodu mogą wystąpić same strony, podając imię, nazwisko oraz aktualny adres potencjalnego świadka. Sam organ może również stwierdzić, iż przesłuchanie jest konieczne dla rozstrzygnięcia sprawy i zrobić to z urzędu. Przepisy Ordynacji podatkowej nie wskazują, kto może być świadkiem. Regulują natomiast kwestię, kto nie może zostać świadkiem. W tym katalogu znajdują się osoby niezdolne do postrzegania i komunikowania swych spostrzeżeń (a zatem osoby niepoczytalne lub chore psychicznie), osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy państwowej lub służbowej na okoliczności objęte tajemnicą, a także duchowni, co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi. Poprawne przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadków wymaga zawiadomienia o tym fakcie wszystkich stron postępowania (co najmniej 7 dni przed planowanym terminem przesłuchania). Podatnik ma bowiem prawo czynnego uczestnictwa w takim przesłuchaniu.

Przesłuchanie strony

Organ podatkowy w toku prowadzonego postępowania może chcieć nie tylko przesłuchiwać świadków, ale również strony. W art. 199 Ordynacji podatkowej przewidziano jednak w tym zakresie pewne ograniczenie. Organ podatkowy nie może przesłuchać strony bez jej zgody. Jeżeli podatnik wyrazi taką chęć, do przesłuchania stosuje się przepisy dotyczące świadka, z wyłączeniem przepisów o środkach przymusu.

Inne dokumenty

Dowodem w postępowaniu podatkowym mogą być też inne dokumenty, o ile niosą za sobą jakąkolwiek wartość dowodową. Jeżeli ustalone fakty potwierdzi korespondencja mailowa, zdjęcia lub notatki ze spotkania, wówczas one również mogą zostać dołączone do akt sprawy. Przeważnie uważa się je za mniej wiarygodne i wykorzystuje raczej pomocniczo w stosunku do innych dowodów zebranych w sprawie. Niewątpliwie jednak takie szczegóły mogą przesądzić o wyniku sprawy.

Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu

Zebrane w sprawie dowody pozwolą na wydanie określonego rozstrzygnięcia. Istotnym obowiązkiem organu podatkowego jest natomiast umożliwienie stronom wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego. W tym celu organ powinien zawiadomić strony o możliwości wypowiedzenia się w sprawie i wyznaczyć konkretny termin na przejrzenie akt sprawy. Wyjątkowymi sytuacjami, w których fiskus lub inny organ administracji publicznej może odstąpić od tego obowiązku, jest na przykład przypadek, gdy w danym postępowaniu odstąpiono od zasady czynnego udziału strony w postępowaniu z uwagi na uwzględnienie w całości jej wniosku albo w określonych sytuacjach umorzono postępowanie.

Polecamy: Elektroniczna dokumentacja podatkowa

Na kim spoczywa ciężar dowodu?

Co również istotne w kontekście postępowania podatkowego, na gruncie Ordynacji podatkowej nie obowiązuje co do zasady cywilistyczny „ciężar dowodu”. Jedynym podmiotem zobowiązanym do dowodzenia określonych faktów jest bowiem sam organ podatkowy. Wynika to z potrzeby realizacji zasady prawdy obiektywnej wskazanej w art. 122 Ordynacji podatkowej. Jedyne ograniczenia w tym zakresie dotyczą członków zarządu spółki kapitałowej, którzy to, chcąc uwolnić się od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki, muszą wykazać, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzeniu układu, a także muszą wykazać, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez winy tej osoby. Praktyka często zmusza jednak podatnika do dostarczenia dowodów do sprawy i wykazania się aktywnością w tym zakresie.

Dowody w postępowaniu administracyjnym

Podatnik ma szeroki wybór narzędzi i mechanizmów, które mogą pomóc mu wygrać walkę z fiskusem. Teoretycznie wszystkie zbierane dowody mają równorzędny charakter – nie dzielą się na lepsze i gorsze. Niewątpliwie jednak organy administracji skarbowej większą wagę przywiązują do dokumentów urzędowych oraz opinii biegłych niż do wydruków korespondencji mailowej, zdjęć lub notatek służbowych. Warto mieć to na uwadze, zbierając materiał dowodowy do sprawy.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

REKLAMA

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

REKLAMA