Tax Free, czyli zwrot VAT podróżnym

Tax Free jest elementem międzynarodowej konkurencji podatkowej, zachęcającym do nabywania towarów na obszarach nim objętych. Tax Free zwiększa przede wszystkim atrakcyjność handlową sprzedawców, dlatego też polscy podatnicy prowadzący detaliczną działalność handlową powinni rozważyć jego wprowadzenie.

Autopromocja

Zasady zwrotu podatku podróżnym zostały unormowane w ustawie o VAT w rozdziale „System zwrotu podatku podróżnym” (art. 126-130). Regulacja ta ma zastosowanie do zagranicznych podróżnych (osób fizycznych) nieposiadających stałego miejsca zamieszkania na terenie UE, którzy nabyli na terytorium Polski towary i następnie w stanie nienaruszonym wywieźli je w osobistym bagażu poza terytorium UE (np. USA). Przy czym, prawo do zwrotu podatku nie przysługuje od zakupionych w Polsce usług oraz paliw silnikowych.

Zobacz także: Zwrot VAT dla Podróżnych (e-TAX FREE)

Podmioty uprawnione do otrzymania zwrotu

Uprawnionym do zwrotu jest „podróżny”. Przepis art. 126 ustawy o VAT, wprowadza to pojęcie, przez które rozumie się osobę fizyczną nieposiadającą stałego miejsca zamieszkania na terytorium UE.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Przy czym określenie podróżny nie oznacza bezwzględnie, że dana osoba jest turystą zwiedzającym nasz kraj i przy okazji dokonującym na jego terenie zakupów. Jest to tylko uproszczenie językowe, a to w jakim charakterze/celu dana osoba przybyła do Polski nie ma wpływu na możliwość skorzystania z uprawnienia do otrzymania zwrotu.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Istotne z punktu widzenia przyznania uprawnienia jest miejsce stałego zamieszkania. Miejsce stałego zamieszkania ustala się na podstawie paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość. W tym miejscu należy podkreślić, że nie należy utożsamiać miejsca stałego zamieszkania z miejscem zameldowania, ani tym bardziej nie należy identyfikować podróżnego po obywatelstwie i od tego obywatelstwa uzależniać przyznanie uprawnienia do zwrotu.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Miejscem stałego zamieszkania w rozumieniu art. 25 kodeksu cywilnego jest miejscowość, w której dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. W Polsce regułą jest, że w dokumentach stwierdzających tożsamość, takich jak dowody, paszporty widnieje miejsce zameldowania.

Tu warto zauważyć, że od 1 stycznia 2016 r. wskutek nowelizacji ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych zostanie zniesiony obowiązek meldunkowy. Ale już od 2015 roku w dowodzie osobistym ma nie być adresu zameldowania.

Więcej na ten temat: Meldunek zniknie od 2016 r. - od 2013 r. spore ułatwienia

Z kolei, prawo wspólnotowe za miejsce stałego zamieszkania uznaje miejsce wpisane właśnie w ww. dokumentach.

Ponadto należy podkreślić, iż zwrot podatku, przysługuje podróżnym jedynie w przypadku zakupu towarów u podatników, którzy:

- są zarejestrowani jako podatnicy podatku,

- prowadzą ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, oraz

- zawarli umowy w sprawie zwrotu podatku z podmiotem uprawnionym do zwrotu bądź sami mają prawo dokonać rzeczonego zwrotu.

Zwrot podatku VAT podróżnym

Warunki otrzymania zwrotu VAT

Zwrot podatku może nastąpić tylko na rzecz osób fizycznych, nieposiadających miejsca zamieszkania na terenie UE, które to osoby na terenie Polski nabyły towary i następnie w stanie nienaruszonym wywiozły je poza terytorium Wspólnoty w bagażu osobistym.

Podróżny musi dokonać tego wywozu nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym zakupił towar.

W celu otrzymania zwrotu VAT podróżny jest zobligowany przedstawić dokument imienny (zwany powszechnie dokumentem Tax Free), który został wystawiony przez sprzedawcę oraz paragon z kasy rejestrującej. Na dokumencie Tax Free urząd celny zatwierdza stemplem zaopatrzonym w numerator wywóz towaru. Do obowiązków urzędu należy także sprawdzenie paszportu lub innego dokumentu tożsamości podróżnego.

Czy sprzedawca może sam sobie opracować wzór dokumentu TAX-FREE?

Minimalna wartość zakupów przy której podróżnemu przysługuje uprawnienie to 200,- zł. Zgodnie ze stanowiskiem WSA w Białymstoku wyrażonym w wyroku z 29 lutego 2008 r. ( ISA/Bk 3/08) kwota ta ma wynikać z „pojedynczego, odrębnego dokumentu wystawionego przez sprzedawcę”.

Podmioty uprawnione do dokonania zwrotu

Ustawa wskazuje na dwa rodzaje podmiotów uprawnionych do dokonywania zwrotu VAT podróżnym. Mogą to być:

1. sprzedawcy (po spełnieniu określonych kryteriów) oraz

2. inne podmioty trudniące się zwrotami w systemie Tax Free, określane mianem pośredników.

Do kryteriów, które muszą spełnić sprzedawcy należy:

- obowiązek bycia zarejestrowanym podatnikiem VAT,

- prowadzenie ewidencji obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kas rejestrujących,

- zawarcie umowy w sprawie zwrotu podatku przynajmniej z jednym z uprawnionych do jego dokonywania podmiotów (pośrednikiem), o ile sprzedawca sam nie dokonuje zwrotu podatku podróżnym,

- uzyskanie za poprzedni rok podatkowy obrotów powyżej 400.000,- zł; (jeżeli obroty sprzedawcy nie przekroczyły progu 400.000,- zł za poprzedni rok podatkowy, to zwrotu można dokonać tylko za okres, w którym obroty sprzedawcy przekroczyły wymagany próg),

- zwrot podatku jest dokonywany jedynie w ramach towarów zakupionych u tego właśnie sprzedawcy.

Tak jak zostało to już wspomniane, do dokonywania zwrotu podatku upoważnione są także inne podmioty niebędące sprzedawcami, czyli pośrednicy dla których zwrot VAT w omawianym systemie jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Przy czym podmiotem dokonującym zwrotu podatku może być wyłącznie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna. Pośrednicy tak samo jak sprzedawcy również muszą spełnić określone w ustawie przesłanki.

Podmioty niebędące sprzedawcami mogą dokonywać zwrotu, pod warunkiem że:

1. są co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 6, zarejestrowanymi podatnikami podatku;
2. zawiadomiły na piśmie naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze rozpoczęcia działalności w zakresie zwrotu podatku podróżnym;
3. co najmniej od 12 miesięcy poprzedzających złożenie wniosku o wydanie zaświadczenia, o którym mowa w pkt 6, nie mają zaległości w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa oraz zaległości z tytułu składek wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
4. złożyły w urzędzie skarbowym kaucję gwarancyjną w wysokości 5 mln zł w formie depozytu pieniężnego, gwarancji bankowych bądź obligacji Skarbu Państwa co najmniej o trzyletnim terminie wykupu (kaucja jest utrzymywana przez cały okres działalności podmiotu i podlega zwrotowi po zakończeniu działalności związanej ze zwrotem podatku),
5. uzyskały od ministra właściwego do spraw finansów publicznych zaświadczenie stwierdzające spełnienie łącznie powyższych warunków.

Obowiązki sprzedawcy w systemie Tax Free

Sprzedawcy są obowiązani:

1. poinformować naczelnika urzędu skarbowego na piśmie, że są sprzedawcami,

2. zapewnić podróżnym pisemną informację o zasadach zwrotu podatku w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim,

3. oznaczyć punkty sprzedaży znakiem informującym podróżnych o możliwości zakupu w tych punktach towarów, od których przysługuje zwrot podatku;

4. poinformować naczelnika urzędu skarbowego o miejscu, gdzie podróżny dokonujący u nich zakupu towarów może odebrać podatek, oraz z kim mają zawarte umowy o zwrot podatku, i przedłożyć kopie tych umów.

Uprawnienia sprzedawcy w systemie Tax Free

Zwrot podatku VAT podróżnemu kreuje też po stronie sprzedawcy uprawnienie do stosowania 0 % stawki podatkowej do dostawy towarów, od których następnie dokonano zwrotu podatku podróżnemu.

Możliwość zastosowania preferencyjnej stawki VAT uzależniona jest od kumulatywnego spełnienia przez sprzedawcę poniższych warunków:

1. sprzedawca musi na piśmie zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego, że jest sprzedawcą,

2. sprzedawca jest zobowiązany poinformować tego samego naczelnika o miejscu, gdzie podróżny dokonujący zakupu może odebrać podatek, a także z kim ma zawarte umowy
o zwrot podatku, a jeżeli zawarł owe umowy to musi jednocześnie przedstawić ich kopie,

3. dostarczono mu dokument Tax Free, który zawiera potwierdzenie wywozu towarów poza terytorium Wspólnoty przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy,

4. jeżeli zwrot podatku nastąpił w formie czeku rozrachunkowego, karty płatniczej lub polecenia przelewu od sprzedawcy wymaga się posiadania dokumentów potwierdzających dokonanie zwrotu kwoty podatku.

Jeżeli sprzedawca otrzymał dokument Tax Free już po upływie terminu do złożenia deklaracji podatkowej, to może on dokonać korekty podatku należnego od dostawy, ale nie później niż przed upływem 10 miesięcy.

Małgorzata Breda, doradca podatkowy

kierownik zespołu VAT, ECDDP Sp. z o.o.