REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Granice dochowania należytej staranności w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Granice dochowanie należytej staranności w VAT /Fot. Shutterstock
Granice dochowanie należytej staranności w VAT /Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Metodyka należytej staranności

REKLAMA

Ministerstwo Finansów dostrzegło problem przekładający się na rosnącą liczbę sporów w zakresie należytej staranności. W związku z tym wydana została „Metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych”. Jest to zbiór rekomendacji Ministerstwa określający najistotniejsze okoliczności, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie zachowania podatników, którzy sami nie dokonali oszustwa w zakresie podatku VAT oraz nie wiedzieli, że transakcja, w wyniku której nabyli towar, służy oszustwu w zakresie VAT. Należy jednak podkreślić, że ten dokument nie jest w żaden sposób wiążący dla podatnika, a tym bardziej organów podatkowych. Jest to narzędzie pomocnicze. Warto zatem zainwestować w osobne procedury, które w oparciu o ww. Metodykę pozwolą do minimum ograniczyć ryzyko w zakresie braku należytej staranności.

REKLAMA

Metodyka określa kryteria formalne weryfikacji, takie jak: rejestracja w KRS lub CEIDG, status podatnika VAT czynnego, posiadanie koncesji/zezwoleń, odpowiednie umocowanie do przeprowadzenia transakcji. Dodatkowo wymienione zostały kryteria transakcyjne, które mają już jednak mniej formalną naturę. Są to m.in.: forma płatności, posiadanie odpowiedniego zaplecza technicznego przez kontrahenta, posiadanie strony internetowej i rachunku bankowego, siedziba kontrahenta, sposób określenia ceny za towar, termin realizacji zamówienia, czy jakość dostarczonych towarów.

Podejście organów podatkowych

Powyżej wymienione kryteria transakcyjne opisane w metodyce mają charakter subiektywny. Organy podatkowe do każdej sprawy podchodzą bowiem odrębnie.

Przykładowo w sprawie opisanej w wyroku z 25 czerwca 2019 r. (sygn. akt I SA/Łd 218/19) organ podatkowy wskazał charakterystyczne cechy podmiotów nieistniejących lub stwarzających jedynie pozory istnienia, takie jak:

- rejestracja w KRS i składanie do właściwych organów podatkowych deklaracji VAT-7, wykazując z reguły nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następne okresy rozliczeniowe;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- brak posiadania bądź ukrywanie miejsca przechowywania dokumentacji podatkowej;

- brak posiadania rzeczywistej siedziby lub miejsca sprawowania zarządu (tzw. wirtualne biura);

- brak istnienia dokumentów dotyczących sposobu nawiązania współpracy pomiędzy dostawcą i odbiorcą;

- wykreślenie z rejestru podatników VAT z uwagi na brak kontaktu;

- przejrzenie opinii o kontrahencie w Internecie.

Z powyższego katalogu widać, że część przesłanek jest możliwa do weryfikacji na etapie rozpoczęcia współpracy. Jest jednak pewien zakres informacji, których podatnik nie może uzyskać o swoim kontrahencie, gdyż nie ma do tego uprawnień. W tej sprawie organ podatkowy wskazał, że podatnik przy zawieraniu kontraktów handlowych o dużej wartości winien traktować dokładne i rzetelne „prześwietlenie” kontrahenta jako inwestycję mającą na celu zminimalizowanie ryzyka. Pytanie, o jakie ryzyko chodziło organowi, skoro podatnik w wyniku realizacji transakcji sprzedaży bezpośredniej otrzymał towar oraz fakturę?

Stanowisko sądów administracyjnych

REKLAMA

Sądy administracyjne weryfikują bardzo rygorystyczne podejście fiskusa do należytej staranności i weryfikacji swoich kontrahentów. W podobnych sprawach wypowiadał się już Naczelny Sąd Administracyjny, który stwierdził, że o nienależytej staranności podatnika stanowiącej podstawę do zakazu odliczenia przez niego podatku naliczonego świadczą jedynie takie zaniechania tego podatnika, których brak skutkowałby tym, iż podatnik wiedziałby lub co najmniej powinien był wiedzieć, że transakcja mająca stanowić podstawę prawną do odliczenia wiązała się z przestępstwem lub nadużyciem w zakresie podatku VAT (wyrok z 7 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 178/16).

NSA wskazał więc, że organ co do zasady powinien wykazać obiektywne przesłanki poparte dowodami, że podatnik nie zachował należytej staranności. Podobna konkluzja płynie z wyroku WSA w Łodzi z 25 czerwca 2019 r. (sygn. akt I SA/Łd 218/19), gdzie WSA stwierdził, że organ podatkowy powinien udowodnić – na podstawie obiektywnych przesłanek – iż podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, iż transakcja mająca stanowić podstawę prawa do odliczenia wiązała się z przestępstwem popełnionym przez wystawcę faktury lub inny podmiot działający na wcześniejszym etapie obrotu.

Polecamy: PODATKI 2020 – Komplet

Jak uniknąć ryzyka i negatywnych konsekwencji

Pomimo stosunkowo korzystnych dla podatników rozstrzygnięć sądów administracyjnych dalej pozostaje ryzyko kontroli podatkowych oraz możliwości zakwestionowania należytej staranności. Dlatego podatnicy powinni w prowadzonej działalności zadbać o to, aby wdrożone zostały odpowiednie procedury weryfikacji kontrahentów oraz współpracy z nimi.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

REKLAMA

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

REKLAMA

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA