REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak działa mechanizm karuzeli VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łatwe podatki
Portal „Łatwe podatki” pozwala zrozumieć trudne zagadnienia związane z podatkami (takimi jak np. VAT, CIT czy PIT) w sposób stosunkowo przystępny, podparty ciekawymi przykładami.
Jak działa mechanizm karuzeli VAT/ Fot. Fotolia
Jak działa mechanizm karuzeli VAT/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Oszustwa karuzelowe w obszarze podatków stanowią poważny problem dla budżetów państw, mimo coraz lepszej wykrywalności tego rodzaju przestępstw. Na czym zatem polega karuzela podatkowa, czyli mechanizm wyłudzania nienależnego podatku VAT?

Ostatnio coraz więcej politycy mówią o walce z tzw. przestępstwami karuzelowymi czyli wyłudzeniem podatku VAT. Można by stwierdzić, że nareszcie, bo nawet trudno oszacować ile majątków prywatnych powstało na takich oszustwach. Zgodnie z raportem Najwyżej Izby Kontroli (NIK), wielkość wykrytych przez organy kontroli skarbowej czynności fikcyjnych w 2015 r. osiągnęła kwotę 81,9 mld zł; trudno jednak szacować jakiej wielkości faktycznie sięgnęły straty skarbu państwa!

REKLAMA

REKLAMA

A zatem każdy z nas (obywatel Polski)  traci co najmniej 1000 zł rocznie, które można by wykorzystać na budowę dróg, remonty szkół czy szpitali, wspieranie uczciwych przedsiębiorców i tworzenie nowych miejsc pracy! Nie ma co liczyć na odzyskanie tych pieniędzy; wpłaty kwot należnych według NIK są na poziomie około 2%!

Oszustwa karuzelowe są najpoważniejszymi przestępstwami skarbowymi w całej Unii Europejskiej. Aby cały mechanizm się opłacał, podmioty lub podmiot w tzw. „łańcuchu” muszą nie wpłacić należnego VAT-u, a inny nienależnie wystąpić o jego zwrot.   W związku z tym, częścią procederu muszą być tzw. „znikający podatnicy – słupy”, osoby wystawiające faktury, które nie mają odzwierciedlenia w realnych transakcjach, nie płacące podatków, które wynikają z wystawionych dokumentów.

Kiedy przedsiębiorca może zostać posądzony o wyłudzenie VAT

REKLAMA

Takie słupy to zazwyczaj osoby, które nigdy nie prowadziły działalności, trudne do znalezienia przez urzędników (czyli np. bezdomni) lub osoby, które nie mają majątku i mniej lub bardziej świadomie liczą się z tym, że kiedyś zostaną „złapane”, lecz nie liczą się z konsekwencjami czynów, nie mają zamiaru legalnie pracować (wtedy można by „ściągnąć ich zaległość” z wypłaty, nie podsiadają majątku, który można by zabezpieczyć).  Do tej pory sprawy (postępowania podatkowe, w konsekwencji sprawy karne przed Sądem) prowadzone przeciwko takim osobom kończyły się najczęściej karami grzywny, wyrokami w zawieszeniu lub jedynie decyzjami ustalającymi zobowiązanie podatkowe, które w praktycznie nie były egzekwowane (świadczy o tym poziom wpłat podany przez NIK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Widać, że schemat karuzeli VAT jest pozornie prosty, ale żeby nie było tak łatwo wykazać oszustwo urzędnikom, często transakcje ”przechodzą” przez szereg podmiotów, łączy się fikcja z legalnym businessem a podmioty uczestniczące w tzw. „łańcuchu” transakcji karuzelowych położone są w różnych województwach czy państwach. Z uwagi na właściwość działania organów kontroli, czas się wydłuża, co działa na niekorzyść budżetu państwa.

Do momentu wprowadzenia tzw. odwrotnego obciążenia, czyli rozliczania VAT-u przez nabywcę, fikcyjne transakcje królowały w branży obrotu złomem (trudno było wykazać, że towaru nie było, skoro złom dostarczały osoby go zbierające), potem oszuści zmienili branżę na handel złotem czy iphonami lub inną elektroniką (powód jest prosty, towar jest stosunkowo drogi i mały, zatem wysyłając jedną paczkę można udokumentować sprzedaż na dużą kwotę, a im większa kwota, tym większy VAT do zwrotu).

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Oczywiście opisany schemat jest mocno uproszczony, czasami oszuści nie uczestniczą w transakcjach karuzelowych, jedynie fikcyjne dostarczają towar za granicę, albo kupują fikcyjne faktury, które zwiększają im podatek naliczony, lub kombinują z towarami z obniżoną stawką. Jeżeli chodzi o towary, jakiś czas temu popularne były tzw. pręty stalowe, co nagłośniły huty, które nie mogły sprzedawać swoich wyrobów po cenach rynkowych, gdyż na rynku pełno było produktów wykorzystywanych do oszustw, które po przestępczym procederze były sprzedawane za niskie kwoty.

Należyta staranność jako warunek odliczenia VAT - podstawy prawne


Jednak zgodnie z ostatnimi zapowiedziami polityków, ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro, premier Beaty Szydło i ministra finansów Pawła Szałamacha – dobre czasy dla oszustów się skoczyły.

Zbigniew Ziobro powiedział: „Państwo nie może być słabe wobec silnych a silne wobec słabych” oraz poinformował o zaostrzeniu kar dla oszustów podatkowych. Zgodnie z zapowiedzią, gdy szkody wynikające z fałszowania faktur nie będą duże, zagrożenie karą nadal będzie wynosić od sześciu miesięcy do ośmiu lat. Jednak w sytuacji, gdy wartość szkody będzie znaczna, dotyczy kwoty miliona złotych albo sprawca uczyni z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, to zagrożenie będzie nie niższe niż trzy lata, a sąd nie będzie mógł zawiesić wykonania kary (maksymalnie będzie można trafić do więzienia na 15 lat). Natomiast w sytuacji wielomilionowych nadużyć kara ma zostać określona w widełkach od pięciu do 25 lat. Powiedział: „To już czyni różnicę w zakresie kalkulacji i myślenia sprawców na temat konsekwencji. (…) Chodzi o to, by kara oddziaływała, by kara odstraszała, była realnym narzędziem w rękach organów ścigania”.

Brak prawa do odliczenia VAT

Natomiast zgodnie z zapowiedzią premier Beaty Szydło, celem rządu „jest walka z tymi, którzy wyłudzają pieniądze z budżetu państwa, którzy unikają wpłacania podatku oraz ochrona tych, którzy uczciwie podatki płacą”.

Pamiętajmy także, że są przygotowywane przepisy  dotyczących tzw. konfiskaty rozszerzonej umożliwiającej sprawniejsze zajęcie majątków pochodzących z przestępstw, nawet tych pochodzących z zysków z inwestycji na nielegalnie zdobytym kapitale.

Czekamy na to, jak te przepisy będą stosowane w praktyce. Natomiast w podawanych komunikatach prasowych już widać, że niektórzy sędziowie mają inne podejście rozpatrując sprawy oszustów podatkowych. Świadczy o tym wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie, zgodnie z komunikatem rzecznika prasowego – za wyłudzenia zwrotu podatku VAT osoba kierująca procederem została skazana na karę 10 lat bezwzględnej kary pozbawienia wolności, osoby biorące udział w tym procederze na 4 i 3 lata bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Sąd nakazał również zwrot całej wyłudzonej kwoty,  a także zasądził kary grzywny w wysokości 500 tys. dla pomysłodawcy i organizatora grupy przestępczej wyłudzającej VAT, dla wspólnika kara grzywny wyniosła 160 tys. zł.

Autor: Magdalena Podgórska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA