REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak działa mechanizm karuzeli VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łatwe podatki
Portal „Łatwe podatki” pozwala zrozumieć trudne zagadnienia związane z podatkami (takimi jak np. VAT, CIT czy PIT) w sposób stosunkowo przystępny, podparty ciekawymi przykładami.
Jak działa mechanizm karuzeli VAT/ Fot. Fotolia
Jak działa mechanizm karuzeli VAT/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Oszustwa karuzelowe w obszarze podatków stanowią poważny problem dla budżetów państw, mimo coraz lepszej wykrywalności tego rodzaju przestępstw. Na czym zatem polega karuzela podatkowa, czyli mechanizm wyłudzania nienależnego podatku VAT?

Ostatnio coraz więcej politycy mówią o walce z tzw. przestępstwami karuzelowymi czyli wyłudzeniem podatku VAT. Można by stwierdzić, że nareszcie, bo nawet trudno oszacować ile majątków prywatnych powstało na takich oszustwach. Zgodnie z raportem Najwyżej Izby Kontroli (NIK), wielkość wykrytych przez organy kontroli skarbowej czynności fikcyjnych w 2015 r. osiągnęła kwotę 81,9 mld zł; trudno jednak szacować jakiej wielkości faktycznie sięgnęły straty skarbu państwa!

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

A zatem każdy z nas (obywatel Polski)  traci co najmniej 1000 zł rocznie, które można by wykorzystać na budowę dróg, remonty szkół czy szpitali, wspieranie uczciwych przedsiębiorców i tworzenie nowych miejsc pracy! Nie ma co liczyć na odzyskanie tych pieniędzy; wpłaty kwot należnych według NIK są na poziomie około 2%!

Oszustwa karuzelowe są najpoważniejszymi przestępstwami skarbowymi w całej Unii Europejskiej. Aby cały mechanizm się opłacał, podmioty lub podmiot w tzw. „łańcuchu” muszą nie wpłacić należnego VAT-u, a inny nienależnie wystąpić o jego zwrot.   W związku z tym, częścią procederu muszą być tzw. „znikający podatnicy – słupy”, osoby wystawiające faktury, które nie mają odzwierciedlenia w realnych transakcjach, nie płacące podatków, które wynikają z wystawionych dokumentów.

Kiedy przedsiębiorca może zostać posądzony o wyłudzenie VAT

REKLAMA

Takie słupy to zazwyczaj osoby, które nigdy nie prowadziły działalności, trudne do znalezienia przez urzędników (czyli np. bezdomni) lub osoby, które nie mają majątku i mniej lub bardziej świadomie liczą się z tym, że kiedyś zostaną „złapane”, lecz nie liczą się z konsekwencjami czynów, nie mają zamiaru legalnie pracować (wtedy można by „ściągnąć ich zaległość” z wypłaty, nie podsiadają majątku, który można by zabezpieczyć).  Do tej pory sprawy (postępowania podatkowe, w konsekwencji sprawy karne przed Sądem) prowadzone przeciwko takim osobom kończyły się najczęściej karami grzywny, wyrokami w zawieszeniu lub jedynie decyzjami ustalającymi zobowiązanie podatkowe, które w praktycznie nie były egzekwowane (świadczy o tym poziom wpłat podany przez NIK).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Widać, że schemat karuzeli VAT jest pozornie prosty, ale żeby nie było tak łatwo wykazać oszustwo urzędnikom, często transakcje ”przechodzą” przez szereg podmiotów, łączy się fikcja z legalnym businessem a podmioty uczestniczące w tzw. „łańcuchu” transakcji karuzelowych położone są w różnych województwach czy państwach. Z uwagi na właściwość działania organów kontroli, czas się wydłuża, co działa na niekorzyść budżetu państwa.

Do momentu wprowadzenia tzw. odwrotnego obciążenia, czyli rozliczania VAT-u przez nabywcę, fikcyjne transakcje królowały w branży obrotu złomem (trudno było wykazać, że towaru nie było, skoro złom dostarczały osoby go zbierające), potem oszuści zmienili branżę na handel złotem czy iphonami lub inną elektroniką (powód jest prosty, towar jest stosunkowo drogi i mały, zatem wysyłając jedną paczkę można udokumentować sprzedaż na dużą kwotę, a im większa kwota, tym większy VAT do zwrotu).

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Oczywiście opisany schemat jest mocno uproszczony, czasami oszuści nie uczestniczą w transakcjach karuzelowych, jedynie fikcyjne dostarczają towar za granicę, albo kupują fikcyjne faktury, które zwiększają im podatek naliczony, lub kombinują z towarami z obniżoną stawką. Jeżeli chodzi o towary, jakiś czas temu popularne były tzw. pręty stalowe, co nagłośniły huty, które nie mogły sprzedawać swoich wyrobów po cenach rynkowych, gdyż na rynku pełno było produktów wykorzystywanych do oszustw, które po przestępczym procederze były sprzedawane za niskie kwoty.

Należyta staranność jako warunek odliczenia VAT - podstawy prawne


Jednak zgodnie z ostatnimi zapowiedziami polityków, ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro, premier Beaty Szydło i ministra finansów Pawła Szałamacha – dobre czasy dla oszustów się skoczyły.

Zbigniew Ziobro powiedział: „Państwo nie może być słabe wobec silnych a silne wobec słabych” oraz poinformował o zaostrzeniu kar dla oszustów podatkowych. Zgodnie z zapowiedzią, gdy szkody wynikające z fałszowania faktur nie będą duże, zagrożenie karą nadal będzie wynosić od sześciu miesięcy do ośmiu lat. Jednak w sytuacji, gdy wartość szkody będzie znaczna, dotyczy kwoty miliona złotych albo sprawca uczyni z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu, to zagrożenie będzie nie niższe niż trzy lata, a sąd nie będzie mógł zawiesić wykonania kary (maksymalnie będzie można trafić do więzienia na 15 lat). Natomiast w sytuacji wielomilionowych nadużyć kara ma zostać określona w widełkach od pięciu do 25 lat. Powiedział: „To już czyni różnicę w zakresie kalkulacji i myślenia sprawców na temat konsekwencji. (…) Chodzi o to, by kara oddziaływała, by kara odstraszała, była realnym narzędziem w rękach organów ścigania”.

Brak prawa do odliczenia VAT

Natomiast zgodnie z zapowiedzią premier Beaty Szydło, celem rządu „jest walka z tymi, którzy wyłudzają pieniądze z budżetu państwa, którzy unikają wpłacania podatku oraz ochrona tych, którzy uczciwie podatki płacą”.

Pamiętajmy także, że są przygotowywane przepisy  dotyczących tzw. konfiskaty rozszerzonej umożliwiającej sprawniejsze zajęcie majątków pochodzących z przestępstw, nawet tych pochodzących z zysków z inwestycji na nielegalnie zdobytym kapitale.

Czekamy na to, jak te przepisy będą stosowane w praktyce. Natomiast w podawanych komunikatach prasowych już widać, że niektórzy sędziowie mają inne podejście rozpatrując sprawy oszustów podatkowych. Świadczy o tym wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie, zgodnie z komunikatem rzecznika prasowego – za wyłudzenia zwrotu podatku VAT osoba kierująca procederem została skazana na karę 10 lat bezwzględnej kary pozbawienia wolności, osoby biorące udział w tym procederze na 4 i 3 lata bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Sąd nakazał również zwrot całej wyłudzonej kwoty,  a także zasądził kary grzywny w wysokości 500 tys. dla pomysłodawcy i organizatora grupy przestępczej wyłudzającej VAT, dla wspólnika kara grzywny wyniosła 160 tys. zł.

Autor: Magdalena Podgórska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA