REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

System STIR – kto jest szczególnie narażony na kontrolę?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
System STIR – kto jest szczególnie narażony na kontrolę? /shutterstock.com
System STIR – kto jest szczególnie narażony na kontrolę? /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

STIR, czyli System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej działający od ubiegłego roku to nowe narzędzie kontrolująco-analityczne do skuteczniejszej walki z przestępczością podatkową. Wraz z wprowadzeniem STIR, Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzyskał nowe uprawnienia, a instytucje finansowe, tj. banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, kolejne obowiązki. Kto powinien obawiać się kontroli?

Czym jest system STIR?

Mechanizm STIR polega na przetwarzaniu według ściśle określonych algorytmów danych przekazywanych przez banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe (SKOK-i), celem ustalenia wskaźnika ryzyka wykorzystywania sektora bankowego do wyłudzeń skarbowych, zwłaszcza w zakresie dotyczącym podatku VAT. Służy on także do przekazywania zebranych informacji o wskaźniku ryzyka do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych oraz do systemów teleinformatycznych banków i SKOK-ów. Wynikiem przetwarzania danych będzie automatycznie generowana informacja o wskaźniku ryzyka, która może stanowić podstawę do podjęcia czynności przez szefa KAS oraz organy mu podległe.

REKLAMA

REKLAMA

Dane, o których mowa, to informacje o rachunkach rozliczeniowych otwieranych i prowadzonych przez tzw. podmioty kwalifikowane, a także dzienne zestawienia transakcji dotyczących tych rachunków. Do podmiotów kwalifikowanych zaliczone zostały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby niebędące przedsiębiorcami, ale wykonujące działalność zarobkową oraz osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, ale mające zdolność prawną. STIR nie obejmuje zatem swoim zakresem prywatnych rachunków bankowych osób fizycznych, służących do ich osobistych rozliczeń.

Kto jest szczególnie narażony?

Poza przytoczonymi algorytmami, stanowiącymi zasadniczą prawnie chronioną tajemnicę sektora bankowego, izba rozliczeniowa, określając wskaźnik ryzyka, stosuje szczególne kryteria umożliwiające precyzyjne typowanie podejrzanych procederów. Wyróżnia się pięć kategorii tych kryteriów.

Pierwszą kategorię stanowią kryteria ekonomiczne, polegające na ocenie dokonywanej przez podmiot kwalifikowany transakcji, uwzględniające otoczenie gospodarcze, w jakim transakcja jest realizowana, w szczególności mając na uwadze cel prowadzonej działalności gospodarczej. Na celowniku znajdą się zatem przedsiębiorstwa o zbyt skomplikowanej strukturze własności, którą trudno uzasadnić, uwzględniając rodzaj prowadzonej działalności, czy też wykorzystujące w niej wielu pośredników albo takie, gdzie dominujący udział stanowią rozliczenia gotówkowe. Podejrzenia może wzbudzić także dokonywanie transakcji nieuzasadnionych charakterem prowadzonej działalności.

REKLAMA

Drugą kategorię stanowią kryteria geograficzne, które polegają na weryfikowaniu transakcji dokonywanych z podmiotami pochodzącymi z państw, w których występuje znaczne zagrożenie wyłudzeń skarbowych. Dotyczy to w szczególności krajów niemających skutecznych systemów zwalczania przestępczości podatkowej, o wysokim stopniu działalności przestępczej oraz korupcji lub państw objętych embargiem oraz sankcjami czy też podobnymi środkami nałożonymi przez instytucje i organizacje międzynarodowe. Takie kraje to m.in. Wyspy Bahama, Panama, Puerto Rico, Tunezja, Wyspy Dziewicze oraz Jemen.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trzeci rodzaj to kryteria przedmiotowe, które pozwalają ocenić prowadzoną przez podmiot kwalifikowany działalność gospodarczą z punktu widzenia podatności na wyłudzenia skarbowe. W szczególności dotyczy to ryzyka odnoszącego się do poszczególnych transakcji, świadczonych usług czy też dostaw towarów. Narażone na kontrolę będą zatem podmioty, których transakcje sprzyjają anonimowości, w których zapłata następuje od nieznanych lub niepowiązanych osób trzecich lub też dokonywana jest w zasadzie tylko w formie gotówkowej albo bez określonych zabezpieczeń.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Natomiast kryteria behawioralne odnoszą się do nietypowych w danej sytuacji zachowań podmiotu kwalifikowanego. W zakresie współdziałania z instytucjami finansowymi zachowania te mogą polegać np. na dokonywaniu nietypowych operacji pieniężnych czy też takich, które w danym czasie nie mają racjonalnego uzasadnienia i odbiegają od zachowań stosowanych dotychczas.

Ostatnie z kryteriów to kryterium powiązań. Polega ono na istnieniu powiązań podmiotu kwalifikowanego z innymi podmiotami, co do których występuje podejrzenie, że uczestniczą lub organizują działania mające związek z wyłudzeniami skarbowymi, w tym przede wszystkim podatku VAT. Warto zatem skrupulatnie dobierać kontrahentów przedsiębiorstwa, aby uniknąć narażania się na nieprzyjemności ze strony organów kontroli skarbowej.


Komu jeszcze może zaszkodzić STIR?

Poza przedsiębiorcami, którzy swoimi działaniami wypełniają przedstawione kryteria, narażone na weryfikację będą również m.in. firmy, które po odmowie rejestracji (na potrzeby VAT) przez jeden urząd skarbowy próbowały zarejestrować się w innym, a także przedsiębiorstwa, które ubiegają się o zwrot VAT lub podmioty „uśpione", które nie dokonują obecnie żadnych transakcji, lecz mogą uaktywnić się np. jako „znikający podatnik" i zostać wykorzystane w karuzeli podatkowej. STIR przekaże fiskusowi także informacje o tym, że przedsiębiorstwo założyło nowy rachunek (także przez Internet), który może zostać wykorzystany do transferu pieniędzy pochodzących np. z wyłudzenia VAT.

Jak uniknąć negatywnych konsekwencji?

Wprowadzenie mechanizmu STIR do systemu podatkowego jest kolejnym narzędziem do zwalczania nadużyć w prawie podatkowym. W założeniu ma on eliminować z obrotu gospodarczego „podstawionych przedsiębiorców” i przez to wzmacniać bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym. Należy być jednak bardzo ostrożnym w ocenie tego, czy podmioty, które STIR identyfikuje jako „ryzykowne”, biorąc udział w przestępczych procederach, dokonują wyłudzeń podatkowych czy też unikają regulowania zobowiązań podatkowych. Może przecież mieć miejsce wiele sytuacji, które algorytm błędnie zinterpretuje, a stygmatyzowanie podejrzanych podatników przyniesie znacznie więcej szkód niż pożytku. Aby uniknąć niepotrzebnych problemów, warto przeprowadzić audyt polityki finansowej w firmie, ze szczególnym uwzględnieniem płatności dokonywanych z podmiotami powiązanymi oraz firmami o wątpliwej wiarygodności biznesowej i podatkowej.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Decyzja RPP w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w środę stopy procentowe o 25 pkt. bazowych; stopa referencyjna wyniesie 4,5 proc. w skali rocznej. To czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku.

Umowy o dzieło mniej popularne. ZUS pokazał statystyki

Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.

Reeksport po nieudanej dostawie – jak prawidłowo postąpić?

Eksport towarów poza Unię Europejską jest procesem wieloetapowym i wymaga zarówno sprawnej logistyki, jak i poprawnego dopełnienia obowiązków celnych oraz podatkowych. Pomimo starannego przygotowania, czasami zdarzają się sytuacje, w których kontrakt handlowy nie zostaje zrealizowany – odbiorca w kraju trzecim z różnych powodów nie przyjmuje przesyłki. W rezultacie towar wraca na teren Unii, co rodzi szereg pytań: jak ująć taki zwrot w dokumentacji? czy trzeba korygować rozliczenia podatkowe? jak ponownie wysłać towar zgodnie z przepisami?

Księgowość influencerów i twórców internetowych. Rozliczanie: barterów, donejtów, kosztów. Kiedy trzeba zarejestrować działalność?

Jak rozliczać nowoczesne źródła dochodu i jakie wyzwania stoją przed księgowymi obsługującymi branżę kreatywną? Influencerzy i twórcy internetowi przestali być ciekawostką świata popkultury, a stali się pełnoprawnymi przedsiębiorcami. Generują znaczące przychody z reklam, współpracy z markami, sprzedaży własnych produktów czy kursów online. Obsługa księgowa tej specyficznej branży stawia przed biurami rachunkowymi nowe wyzwania. Nietypowe źródła przychodów, różnorodne formy rozliczeń, a także niejednoznaczne interpretacje podatkowe to tylko część tematów, z którymi mierzą się księgowi influencerów. Jak poprawnie rozliczać tę branżę? Na co zwrócić uwagę, by nie narazić klienta na błędy podatkowe?

REKLAMA

KSeF w jednostkach budżetowych – wyzwania i szanse. Wywiad z dr Małgorzatą Rzeszutek

Jak wdrożenie KSeF wpłynie na funkcjonowanie jednostek sektora finansów publicznych? Jakie zagrożenia i korzyści niesie cyfrowa rewolucja w fakturowaniu? O tym rozmawiamy z dr Małgorzatą Rzeszutek, doradcą podatkowym i specjalistką w zakresie prawa podatkowego.

Pieniądze dla dziecka: Ile razy można dać bez podatku? Jest jeden kluczowy warunek przy darowiznach

Pieniądze dziecku bez podatku można przekazać wielokrotnie, gdyż nie jest istotne ile razy, ale trzeba uważać, aby po przekroczeniu limitu kwoty wolnej od podatku od darowizn dokonać niezbędnych formalności urzędowych. Sprawdź, jakie aktualnie obowiązują kwoty wolne od podatku.

Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości - stawki maksymalne w 2026 roku. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

REKLAMA

Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

REKLAMA