Sprzedaż wysyłkowa towarów konsumentom w Polsce przez podatnika VAT zgłoszonego do procedury OSS a JPK_VAT

Sprzedaż wysyłkowa towarów konsumentom w Polsce przez podatnika VAT zgłoszonego do procedury OSS

Z wnioskiem o interpretację wystąpił polski podatnik VAT (Spółka z o.o.), który sprzedaje wysyłkowo konsumentom mającym miejsce zamieszkania w państwach UE (także polskim konsumentom) nowe towary (akcesoria samochodowe) o wartości do 150 Euro. Sprzedaż ta stanowi wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość w rozumieniu art. 2 pkt 22a ustawy o VAT. Podatnik ten zarejestrował się do procedury OSS (One Stop Shop). Wśród produktów sprzedawanych przez Spółkę:
- nie znajdują się nowe środki transportu,
- nie znajdują się towary, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz.

Czy w ramach procedury OSS trzeba rozliczać transakcje krajowe? Czy trzeba składać polską deklarację VAT (JPK_V7M)?

Spółka we wniosku o interpretację zadała dwa pytania:

1) Czy w ramach procedury OSS należy rozliczać transakcje krajowe (deklaracje krajowe)?
2) Czy złożenie deklaracji krajowej JPK_V7M (comiesięcznej), będzie naruszeniem procedury OSS jeżeli podatnik zgłosił się do procedury OSS?

Zdaniem Spółki (mimo jej zgłoszenia do procedury OSS) ma ona obowiązek jako polski podatnik VAT do rozliczania transakcji krajowych w deklaracjach miesięcznych JPK_V7M w kraju, wg właściwości urzędu skarbowego w Polsce.

Wszystkie inne transakcje, do których zdaniem Wnioskodawcy ma zastosowanie OSS, to transakcje unijne, a tj. gdzie kraj konsumpcji, jest innym krajem od tego jaki Spółka zgłosiła jako kraj identyfikacji (czyli Polska). Odnośnie tych transakcji unijnych Spółka ma obowiązek dokonać  kwartalnego rozliczenia VAT w ramach procedury OSS.

W opinii Spółki procedury OSS nie stosuje się do transakcji krajowych (a więc wewnętrznych danego kraju). A złożenie deklaracji krajowej JPK_V7M jest konieczne (do rozliczenia transakcji krajowych) pomimo zgłoszenia Spółki do procedury OSS.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że stanowisko Spółki jest prawidłowe i zgodne z obowiązującym prawem.

Zasada terytorialności w VAT

W podatku VAT obowiązuje zasada terytorialności, która wynika z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu polskim podatkiem od towarów i usług podlegają:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2) eksport towarów;

3) import towarów na terytorium kraju;

4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zasada terytorialności polega na tym, że opodatkowaniu polskim podatkiem od towarów i usług podlegają wyżej określone czynności, ale tylko gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy o VAT) jest terytorium kraju, przez które – zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o VAT - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość (WSTO) – czym jest

Ustawa o VAT definiuje w art. 2 pkt 22a pojęcie wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość (WSTO), jako dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego zakończenia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy, który jest:

a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub

b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub

c) podmiotem niebędącym podatnikiem

- pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2 (czyli towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz).

Organy podatkowe podkreślają, że w ramach WSTO mogą być zatem sprzedawane towary wyprodukowane w UE lub towary, które zostały już dopuszczone do swobodnego obrotu w UE i które znajdują się na jej terytorium i są dostarczane nabywcom w UE.

Natomiast WSTO nie stosuje się do:

˗ nowych środków transportu,
˗ towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz,
˗ dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich, antyków, towarów używanych – jednak tylko wówczas, gdy podstawę opodatkowania ustala się zgodnie z procedurami szczególnymi określonymi w art. 120 ust. 4 lub 5 ustawy o VAT.

Miejsce dostawy (miejsce świadczenia) WSTO

Zasadą jest, zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT, że miejscem dostawy towarów - w przypadku  WSTO - jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy. Czyli w przypadku paczki wysłanej do konsumenta w Austrii, to Austria jest miejscem dostawy towarów (miejscem świadczenia). Zatem (zgodnie z zasadą terytorialności) transakcja ta powinna być opodatkowana austriackim podatkiem VAT.

Poniżej został określony wyjątek od tej zasady.

W myśl art. 22a ust. 1 ustawy o VAT, ww. przepis art. 22 ust. 1 pkt 1a ustawy o VAT nie ma zastosowania, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) dostawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby - stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium jednego państwa członkowskiego;

2) towary są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1;

3) suma całkowitej wartości dostaw towarów wysyłanych lub transportowanych na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 2, oraz całkowitej wartości usług, o których mowa w art. 28k ust. 1, świadczonych na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 28k ust. 2 pkt 2, pomniejszona o kwotę podatku lub podatku od wartości dodanej, nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego ani w poprzednim roku podatkowym kwoty 10 000 euro lub jej równowartości wyrażonej w walucie krajowej państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, przy czym w przypadku dostawcy posiadającego siedzibę działalności gospodarczej, a w razie braku takiej siedziby - stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu, tylko na terytorium kraju, wyrażona w złotych równowartość kwoty w euro wynosi 42 000 zł.

W tym wyjątkowym przypadku miejscem dostawy towarów jest (zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT) miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. Czyli jeżeli towary są wysyłane z Polski, to co do zasady w tych wyjątkowych przypadkach Polska jest miejscem dostawy towarów i jednocześnie państwem, w którym jest opodatkowana taka dostawa.

Ale w tym wyjątkowym przypadku dostawca może (jeżeli chce) wskazać jako miejsce dostawy miejsce miejsce, w którym towary znajdują się w momencie zakończenia wysyłki lub transportu do nabywcy. Dostawca, którego towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium kraju, wskazuje miejsce dostawy przez złożenie zawiadomienia o takim wyborze w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tego wyboru, na zasadach określonych w art. 28p (art. 22a ust. 3 ustawy o VAT).

Obowiązek składania JPK_VAT

Zgodnie z art. 109 ust. 3b ustawy o VAT podatnicy VAT, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję VAT, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Od 1 października 2020 r. deklaracje VAT i ewidencję VAT za poszczególne miesiące (lub kwartały) przesyła się w jednym dokumencie elektronicznym JPK_VAT, w formie JPK_V7M lub JPK_V7K.

Elementy nowego JPK_VAT określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988, z późn. zm.) oraz opracowane na jego podstawie wzory struktury logicznej JPK_VAT, w formie JPK_V7M i JPK_V7K.

Co do zasady w JPK_VAT zamieszcza się dane i informacje dotyczące transakcji opodatkowanych VAT w Polsce.

Procedura szczególna VAT-OSS (procedura unijna) – czym jest, kto powinien z niej korzystać

W przepisach art. 130a-130d ustawy o VAT została uregulowana procedura szczególna VAT-OSS (procedura unijna). Celem tej procedury jest rozliczenie VAT należnego z tytułu określonych czynności (m.in. z tytułu WSTO) państwu członkowskiemu konsumpcji za pośrednictwem państwa członkowskiego identyfikacji.

Jeżeli chodzi o WSTO – państwem członkowskim konsumpcji jest państwo zakończenia wysyłki/transportu towarów do nabywcy (art. 130a pkt 2a lit. a ustawy o VAT). Natomiast państwem członkowskim identyfikacji jest m.in. państwo, w którym podatnik dokonujący WSTO ma siedzibę działalności gospodarczej (art. 130a pkt 2b lit. a ustawy o VAT).

Z procedury unijnej VAT-OSS mogą także korzystać przedsiębiorcy ułatwiający dostawę towarów (importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro) poprzez użycie interfejsu elektronicznego zgodnie z art. 7a ust. 2 ustawy o VAT (czyli firmy prowadzące portale aukcyjne, czy platformy handlowe /sprzedażowe/), jeżeli wysyłka lub transport towarów będących przedmiotem dostawy rozpoczyna się i kończy na terytorium tego samego państwa członkowskiego (zgodnie z art. 130a pkt 2 lit. b ustawy o VAT).

Procedura unijna VAT-OSS – rozliczenia, deklaracje

Podatnicy zarejestrowani na potrzeby procedury unijnej VAT-OSS są obowiązani składać za pomocą środków komunikacji elektronicznej kwartalne deklaracje na potrzeby rozliczenia VAT, na podstawie art. 130c ust. 1 i 2 ustawy o VAT (deklaracje VIU-DO). Deklaracje te zawierają – zgodnie z art. 130c ust. 4 pkt 2 lit. a ustawy o VAT – m.in. całkowitą wartość, pomniejszoną o kwotę VAT, następujących transakcji:

- WSTO,

- dostawy towarów dokonywanej przez podatnika ułatwiającego takie dostawy zgodnie z art. 7a ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli wysyłka lub transport tych towarów rozpoczyna się i kończy na terytorium kraju.

Procedura unijna VAT-OSS a transakcje krajowe

Jak podkreśla Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, procedura unijna VAT-OSS od 1 lipca 2021 r. obejmuje tylko te dostawy krajowe, które są dokonywane przez interfejsy elektroniczne ułatwiające takie dostawy w rozumieniu art. 7a ustawy o VAT.

A więc dostawy krajowe (czyli takie, w których towar i jego nabywca, niebędący podatnikiem, znajdują się w tym samym państwie członkowskim), mogą być rozliczane w OSS wyłącznie przez podatników uznanych za ułatwiających takie dostawy, o których mowa w art. 7a ust. 2 ustawy o VAT.

Trzeba tu wspomnieć, że zgodnie z art. 7a ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku gdy podatnik ułatwia (w rozumieniu art. 5b rozporządzenia 282/2011), poprzez użycie interfejsu elektronicznego, dokonanie na terytorium UE przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE:

1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub
2) dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem

– uznaje się, że podatnik, który ułatwia tę dostawę, samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.

Procedura unijna VAT-OSS jest więc między innymi przeznaczona dla przedsiębiorcy (podatnika VAT) ułatwiającego poprzez użycie interfejsu elektronicznego (np. portalu aukcyjnego, internetowej platformy sprzedażowej) dokonanie krajowych dostaw towarów na rzecz konsumenta, których wysyłka lub transport rozpoczyna się i kończy na terytorium tego samego państwa członkowskiego UE.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyraźnie wskazał, że polski podatnik korzystający z procedury OSS, powinien również zadeklarować i opłacić za pośrednictwem OSS podatek VAT z tytułu WSTO należny w Polsce. Ma to miejsce np. w sytuacji, gdy podatnik ten wysyła z magazynów położonych w innych krajach członkowskich UE, za pośrednictwem swojej strony internetowej, towary do konsumentów w Polsce. Każdy podatnik (mający siedzibę w UE lub nie) może zadeklarować w ramach procedury unijnej wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na odległość (w tym sprzedaż, która ma miejsce w państwie członkowskim identyfikacji lub w państwie członkowskim siedziby).

A więc dostawy z Polski do Polski (czyli takie, gdzie wysyłka lub transport towarów rozpoczyna się i kończy na terytorium naszego kraju) na rzecz podmiotów niebędących podatnikami (czyli konsumentów) powinny być wykazywane w krajowej deklaracji podatkowej (a więc w JPK_VAT).

Dostawy te bowiem nie spełniają (zdaniem Dyrektora KIS) definicji WSTO. Brak jest w tym przypadku przemieszczenia towaru z jednego do drugiego państwa członkowskiego UE. Jeżeli bowiem towar i jego nabywca znajdują się w tym samym państwie członkowskim UE, to nie jest to WSTO i nie ma obowiązku wykazywania takiej dostawy w procedurze OSS przez przedsiębiorcę, który jej dokonuje.

Wysyłka towarów (do wartości 150 euro) do konsumentów w Polsce to transakcje krajowe niebędące WSTO

Ważne!
W konkluzji Dyrektor KIS stwierdził, że realizowane przez Spółkę transakcje sprzedaży wysyłkowej towarów (do wartości 150 euro) do konsumentów w Polsce to transakcje krajowe niebędące WSTO.
A zatem takie dostawy powinny być rozliczane w krajowej (polskiej) deklaracji VAT (w pliku JPK_VAT – tu konkretnie JPK_V7), a właściwym organem podatkowym pozostaje dla tych transakcji polski urząd skarbowy.

Dostaw tych nie trzeba rozliczać w ramach procedury unijnej VAT-OSS.

Złożenie deklaracji elektronicznej  w pliku JPK_VAT jest tu konieczne mimo, że Spółka  zarejestrowała się do ww. procedury unijnej i nie stanowi naruszenia procedury unijnej VAT-OSS.

Oprac. Paweł Huczko

Źródło: interpretacji indywidualna z 3 grudnia 2021 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.632.2021.2.JSZ).