Zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT od 2017 r.

Nowe regulacje dotyczące zasad rozliczania VAT zakłada projekt ustawy z dnia 22 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przygotowany przez Ministerstwo Finansów, który ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.

Autopromocja

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Nowelizacja wprowadzi dodatkowe rozwiązania mające na celu poprawę ściągalności podatku, tzw. pakiet rozwiązań uszczelniających. W ramach tego pakietu zaproponowano zmiany przede wszystkim w samej ustawie o VAT, ale nie tylko, gdyż obejmuje on również zmiany w ustawach Kodeks kamy skarbowy i Ordynacja podatkowa.

Autopromocja

Szkolenie: CIT estoński
warsztat dla księgowych

Sprawdź

Głównym celów przedmiotowego projektu, jak wskazuje MF, jest ograniczenie oszustw i nadużyć w podatku VAT, w szczególności wyłudzeń podatku oraz unikania opodatkowania, w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem są towary lub usługi uznane za szczególnie podatne na te oszustwa, jak również uszczelnienie już istniejących instrumentów ich zwalczania.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Stawka 23% VAT do końca 2018 roku

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

W ustawie o VAT proponuje się wprowadzenie przepisów modyfikujących sposoby rozliczeń i postępowań weryfikacyjnych oraz zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT i odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostaw określonych towarów.

Przyjrzyjmy się bliżej jednej z zaproponowanych w projekcie zmian, mianowicie, w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT.

Mechanizm odwróconego obciążenia VAT

Przypomnijmy, że zawarty w przepisach unijnych (dyrektywa 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) mechanizm odwróconego obciążenia zakłada przeniesienie obowiązku rozliczenia podatku z dostawcy na nabywcę, stanowi więc odstępstwo od generalnej zasady, że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT jest podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczenia usług.

Polska po raz pierwszy skorzystała z tego rozwiązania w odniesieniu do obrotu złomem oraz uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych, wprowadzając je z dniem 1 kwietnia 2011 r. nowelizacją ustawy o VAT z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332).

Polecamy: Praktyczny leksykon VAT 2016

Ponadto, z dniem 1 lipca 2011 r. do przepisów ustawy o VAT (ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym - Dz. U. Nr 134, poz. 780) został wprowadzony załącznik nr 11, zawierający zamknięty katalog towarów objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia, opisanych za pomocą nomenklatury PKWiU. W kolejnych latach katalog ten ulegał rozszerzeniu.

Złoto, srebro, biżuteria i procesory

Obecny projekt również rozszerza ten katalog on nowe towary, tj. proponuje się modyfikację załącznika nr 11 do ustawy o VAT, zawierającego katalog towarów, wobec których znajduje zastosowanie mechanizm odwróconego obciążenia w rozliczeniach podatku VAT, w taki sposób, aby taką metodą rozliczeń były objęte również transakcje, których przedmiotem są następujące towary:

1) srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku,

2) złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku, o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych (obecnie odwróconym obciążeniem jest objęte wyłącznie złoto o próbie 325 tysięcznych lub większej oraz – na określonych warunkach – złoto inwestycyjne),

3) biżuteria i jej części oraz pozostałe wyroby jubilerskie i ich części, ze złota o próbie mniejszej niż 325 tysięcznych i srebra lub platerowane metalem szlachetnym wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o ww. próbie i srebra tj. niewykończone lub niekompletne wyroby jubilerskie i wyraźne części biżuterii, w tym pokrywane lub platerowane metalem szlachetnym (obecnie odwróconym obciążeniem są objęte wyłącznie części biżuterii i części pozostałych wyrobów jubilerskich ze złota o próbie 325 tysięcznych lub większej),

4) procesory.

Rejestr zakupów w VAT - zmiany 2017

W przypadku transakcji dotyczących procesorów przewiduje się ustanowienie limitu kwotowego w wysokości 20 tys. zł, po przekroczeniu którego transakcje te objęte będą zakresem mechanizmu odwróconego obciążenia. Jest to rozwiązanie analogiczne do już funkcjonującego w odniesieniu do niektórych transakcji dotyczących towarów z kategorii elektroniki, objętych taką metoda rozliczania podatku VAT (komputery przenośne, telefony komórkowe, konsole do gier).

Niektóre usługi budowlane

Projekt przewiduje również zmianę polegającą na objęciu przepisami w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia, oprócz usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. poz. 1223 oraz z 2016 r. poz. 266 i 542), dodatkowo niektórych usług związanych z rynkiem budowlanym.

W celu uściślenia rodzaju usług objętych proponowaną zmianą, do ustawy dodano załącznik nr 14, w którym wymieniono poszczególne usługi budowlane, przewidując jednocześnie przeniesienie do niego ww. usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, które do tej pory były ujęte w treści zmienianego przepisu.

E-deklaracje VAT obowiązkowe dla niektórych podatników już od 2017 roku

Zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

a) usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,

b) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Zaproponowano ograniczenie stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do przypadków, gdy usługobiorca jest podatnikiem VAT czynnym. Ponadto w projekcie ustawy wskazano, że w przypadku usług wymienionych w poz. 2 - 34 załącznika nr 14 (a więc usług budowlanych), przepis ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.