REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

REKLAMA

REKLAMA

Spółka budowlana wykonała roboty budowlane na rzecz inwestora (opodatkowane stawką 23% VAT). Niestety, podczas tych prac została zniszczona prywatna droga i ogrodzenie. Inwestor zobowiązał się naprawić wyrządzone szkody i zniszczenia na prywatnej posesji w zamian za odstąpienie przez firmę budowlaną od roszczeń o odsetki z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę. W tym celu spółka budowlana i inwestor zawarli porozumienie spisane w formie umowy. Jakie skutki podatkowe wywoła taka sytuacja w zakresie rozliczeń w VAT?

Ważne!
We wskazanej sytuacji każda ze stron świadczy na rzecz drugiej strony usługę podlegającą opodatkowaniu VAT według stawki 23%. Szczegóły poniżej.

REKLAMA

Autopromocja

Odpłatne świadczenie usług opodatkowane VAT

Opodatkowaniu VAT podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Czy zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności jest świadczeniem usług?

REKLAMA

Jak widać, definicja świadczenia usług jest bardzo szeroka. Świadczeniem usług jest nawet zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, co wynika wprost z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W konsekwencji świadczeniem usługi jest również dokonywane odpłatnie zrzekanie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ), w której czytamy, że:

(…) zrzeczenie się przez Wynajmującego roszczeń wobec Wnioskodawcy jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, tj. skorzystania przez Wynajmującego z prawa do wystąpienia na drogę sądową przeciwko Wnioskodawcy. Oznacza to więc, że w rozpatrywanej sprawie spełnione są przesłanki do uznania zrzeczenia się roszczeń wobec Wnioskodawcy za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że (…) przedmiotowe wynagrodzenie na rzecz Wynajmującego stanowić będzie wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Ważne!
Świadczeniem usługi jest również odpłatne zrzeczenie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wskazać jednocześnie należy, że o odpłatności dostaw towarów oraz świadczenia usług można mówić wtedy, gdy są dokonywane za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie to najczęściej ma formę pieniężną, jednak nie jest tak zawsze. Odpłatnymi dostawami towarów oraz odpłatnie świadczonymi usługami są również czynności wykonywane za wynagrodzeniem w naturze (np. w szczególności w formie towarów lub usług), w tym transakcje barterowe (zamiana towarów na towary, towarów na usługi, usług na usługi oraz usług na towary) lub częściowo barterowe.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu wystąpi transakcja barterowa polegająca na wymianie usługi na usługę, tj.:

usługi świadczonej przez inwestora, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o naprawienie szkody, oraz

usługi świadczonej przez firmę budowlaną, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę.

Stawki VAT przy transakcji barterowej

REKLAMA

Świadczenie obu tych usług jest opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23% (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Nie ma bowiem przepisu, który w przypadku świadczenia tych usług stanowiłby podstawę prawną do zastosowania obniżonej stawki VAT lub zwolnienia od VAT.

A zatem we wskazanej sytuacji obie strony powinny wystawić drugiej fakturę z VAT obliczonym według stawki 23% (przy założeniu, że ani spółka budowlana, ani inwestor nie korzystają z tzw. zwolnienia podmiotowego).

Podstawa opodatkowania w przypadku płatności w naturze

Kierując się treścią przepisów art. 29a ustawy o VAT przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sztucznych różnic w podstawach opodatkowania przy transakcjach barterowych mieszanych, tj. transakcjach barterowych, w których świadczenia nie są ekwiwalentne i jedna ze stron dopłaca różnicę w pieniądzu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r., sygn. IBPP2/4512-861/15/AB, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Ważne!
Przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług.

Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji faktura wystawiona przez spółkę budowlaną powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego inwestorowi (tj. roszczenia o naprawienie szkody). Z kolei faktura wystawiona przez inwestora powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego spółce budowlanej (tj. roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę).

Przy czym nie jest wykluczona sytuacja, że wartość obu roszczeń będzie taka sama. Wówczas faktury wystawione przez spółkę budowlaną oraz inwestora powinny zostać wystawione na te same kwoty.

Podstawa prawna:

- art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8, art. 29a oraz art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301

POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:

- interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r. (sygn. IBPP2/4512-861/15/AB),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

REKLAMA

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA