REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

REKLAMA

REKLAMA

Spółka budowlana wykonała roboty budowlane na rzecz inwestora (opodatkowane stawką 23% VAT). Niestety, podczas tych prac została zniszczona prywatna droga i ogrodzenie. Inwestor zobowiązał się naprawić wyrządzone szkody i zniszczenia na prywatnej posesji w zamian za odstąpienie przez firmę budowlaną od roszczeń o odsetki z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę. W tym celu spółka budowlana i inwestor zawarli porozumienie spisane w formie umowy. Jakie skutki podatkowe wywoła taka sytuacja w zakresie rozliczeń w VAT?

Ważne!
We wskazanej sytuacji każda ze stron świadczy na rzecz drugiej strony usługę podlegającą opodatkowaniu VAT według stawki 23%. Szczegóły poniżej.

REKLAMA

Odpłatne świadczenie usług opodatkowane VAT

Opodatkowaniu VAT podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Czy zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności jest świadczeniem usług?

REKLAMA

Jak widać, definicja świadczenia usług jest bardzo szeroka. Świadczeniem usług jest nawet zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, co wynika wprost z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W konsekwencji świadczeniem usługi jest również dokonywane odpłatnie zrzekanie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ), w której czytamy, że:

(…) zrzeczenie się przez Wynajmującego roszczeń wobec Wnioskodawcy jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, tj. skorzystania przez Wynajmującego z prawa do wystąpienia na drogę sądową przeciwko Wnioskodawcy. Oznacza to więc, że w rozpatrywanej sprawie spełnione są przesłanki do uznania zrzeczenia się roszczeń wobec Wnioskodawcy za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że (…) przedmiotowe wynagrodzenie na rzecz Wynajmującego stanowić będzie wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Ważne!
Świadczeniem usługi jest również odpłatne zrzeczenie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wskazać jednocześnie należy, że o odpłatności dostaw towarów oraz świadczenia usług można mówić wtedy, gdy są dokonywane za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie to najczęściej ma formę pieniężną, jednak nie jest tak zawsze. Odpłatnymi dostawami towarów oraz odpłatnie świadczonymi usługami są również czynności wykonywane za wynagrodzeniem w naturze (np. w szczególności w formie towarów lub usług), w tym transakcje barterowe (zamiana towarów na towary, towarów na usługi, usług na usługi oraz usług na towary) lub częściowo barterowe.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu wystąpi transakcja barterowa polegająca na wymianie usługi na usługę, tj.:

usługi świadczonej przez inwestora, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o naprawienie szkody, oraz

usługi świadczonej przez firmę budowlaną, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę.

Stawki VAT przy transakcji barterowej

REKLAMA

Świadczenie obu tych usług jest opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23% (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Nie ma bowiem przepisu, który w przypadku świadczenia tych usług stanowiłby podstawę prawną do zastosowania obniżonej stawki VAT lub zwolnienia od VAT.

A zatem we wskazanej sytuacji obie strony powinny wystawić drugiej fakturę z VAT obliczonym według stawki 23% (przy założeniu, że ani spółka budowlana, ani inwestor nie korzystają z tzw. zwolnienia podmiotowego).

Podstawa opodatkowania w przypadku płatności w naturze

Kierując się treścią przepisów art. 29a ustawy o VAT przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sztucznych różnic w podstawach opodatkowania przy transakcjach barterowych mieszanych, tj. transakcjach barterowych, w których świadczenia nie są ekwiwalentne i jedna ze stron dopłaca różnicę w pieniądzu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r., sygn. IBPP2/4512-861/15/AB, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Ważne!
Przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług.

Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji faktura wystawiona przez spółkę budowlaną powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego inwestorowi (tj. roszczenia o naprawienie szkody). Z kolei faktura wystawiona przez inwestora powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego spółce budowlanej (tj. roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę).

Przy czym nie jest wykluczona sytuacja, że wartość obu roszczeń będzie taka sama. Wówczas faktury wystawione przez spółkę budowlaną oraz inwestora powinny zostać wystawione na te same kwoty.

Podstawa prawna:

- art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8, art. 29a oraz art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301

POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:

- interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r. (sygn. IBPP2/4512-861/15/AB),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA