REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT
Umowa o odstąpienie (zrzeczenie się) od wzajemnych roszczeń - skutki w VAT

REKLAMA

REKLAMA

Spółka budowlana wykonała roboty budowlane na rzecz inwestora (opodatkowane stawką 23% VAT). Niestety, podczas tych prac została zniszczona prywatna droga i ogrodzenie. Inwestor zobowiązał się naprawić wyrządzone szkody i zniszczenia na prywatnej posesji w zamian za odstąpienie przez firmę budowlaną od roszczeń o odsetki z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę. W tym celu spółka budowlana i inwestor zawarli porozumienie spisane w formie umowy. Jakie skutki podatkowe wywoła taka sytuacja w zakresie rozliczeń w VAT?

Ważne!
We wskazanej sytuacji każda ze stron świadczy na rzecz drugiej strony usługę podlegającą opodatkowaniu VAT według stawki 23%. Szczegóły poniżej.

REKLAMA

Odpłatne świadczenie usług opodatkowane VAT

Opodatkowaniu VAT podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Czy zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności jest świadczeniem usług?

REKLAMA

Jak widać, definicja świadczenia usług jest bardzo szeroka. Świadczeniem usług jest nawet zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji, co wynika wprost z art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. W konsekwencji świadczeniem usługi jest również dokonywane odpłatnie zrzekanie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ), w której czytamy, że:

(…) zrzeczenie się przez Wynajmującego roszczeń wobec Wnioskodawcy jest zaniechaniem działania, a więc w istocie zobowiązaniem się do powstrzymania się od dokonania czynności, tj. skorzystania przez Wynajmującego z prawa do wystąpienia na drogę sądową przeciwko Wnioskodawcy. Oznacza to więc, że w rozpatrywanej sprawie spełnione są przesłanki do uznania zrzeczenia się roszczeń wobec Wnioskodawcy za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.
W konsekwencji organ podatkowy wyjaśnił, że (…) przedmiotowe wynagrodzenie na rzecz Wynajmującego stanowić będzie wynagrodzenie za konkretne świadczenie usługi w postaci zobowiązania do powstrzymania się od dokonania czynności, które podlega opodatkowaniu podatkiem na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Ważne!
Świadczeniem usługi jest również odpłatne zrzeczenie się roszczeń. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wskazać jednocześnie należy, że o odpłatności dostaw towarów oraz świadczenia usług można mówić wtedy, gdy są dokonywane za wynagrodzeniem. Wynagrodzenie to najczęściej ma formę pieniężną, jednak nie jest tak zawsze. Odpłatnymi dostawami towarów oraz odpłatnie świadczonymi usługami są również czynności wykonywane za wynagrodzeniem w naturze (np. w szczególności w formie towarów lub usług), w tym transakcje barterowe (zamiana towarów na towary, towarów na usługi, usług na usługi oraz usług na towary) lub częściowo barterowe.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu wystąpi transakcja barterowa polegająca na wymianie usługi na usługę, tj.:

usługi świadczonej przez inwestora, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o naprawienie szkody, oraz

usługi świadczonej przez firmę budowlaną, polegającej na rezygnacji z dochodzenia roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę.

Stawki VAT przy transakcji barterowej

REKLAMA

Świadczenie obu tych usług jest opodatkowane VAT według stawki podstawowej 23% (na podstawie art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Nie ma bowiem przepisu, który w przypadku świadczenia tych usług stanowiłby podstawę prawną do zastosowania obniżonej stawki VAT lub zwolnienia od VAT.

A zatem we wskazanej sytuacji obie strony powinny wystawić drugiej fakturę z VAT obliczonym według stawki 23% (przy założeniu, że ani spółka budowlana, ani inwestor nie korzystają z tzw. zwolnienia podmiotowego).

Podstawa opodatkowania w przypadku płatności w naturze

Kierując się treścią przepisów art. 29a ustawy o VAT przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do sztucznych różnic w podstawach opodatkowania przy transakcjach barterowych mieszanych, tj. transakcjach barterowych, w których świadczenia nie są ekwiwalentne i jedna ze stron dopłaca różnicę w pieniądzu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r., sygn. IBPP2/4512-861/15/AB, czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Ważne!
Przyjmuje się, że podstawę opodatkowania w przypadku zapłaty w naturze należy ustalać w oparciu o wartość otrzymywanych towarów lub usług, a nie w oparciu o wartość przekazywanych towarów lub usług.

Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji faktura wystawiona przez spółkę budowlaną powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego inwestorowi (tj. roszczenia o naprawienie szkody). Z kolei faktura wystawiona przez inwestora powinna zostać wystawiona na kwotę stanowiącą pomniejszoną o VAT wartość roszczenia przysługującego spółce budowlanej (tj. roszczenia o zapłatę odsetek z tytułu nieterminowego uregulowania płatności za wykonaną pracę).

Przy czym nie jest wykluczona sytuacja, że wartość obu roszczeń będzie taka sama. Wówczas faktury wystawione przez spółkę budowlaną oraz inwestora powinny zostać wystawione na te same kwoty.

Podstawa prawna:

- art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8, art. 29a oraz art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301

POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:

- interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 4 lipca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.271.2018.1.IZ),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 stycznia 2016 r. (sygn. IBPP2/4512-861/15/AB),

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 13 grudnia 2016 r. (sygn. 1462-IPPP1.4512.745.2016.2.AS).

Tomasz Krywan, doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

REKLAMA

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

REKLAMA