Sprzedaż samochodu używanego - zwolnienie z VAT w 2014 roku
Zwolnienie z VAT dla samochodów używanych
Zmiany w ustawie o VAT, a dokładniej derogacja ust. 2 art. 43 ustawy o VAT, w sposób bezpośredni wymusiły modyfikację dotychczasowych przepisów zwalniających dostawę używanych samochodów, przy nabyciu których występował podatek naliczony, ale jego kwota była ograniczona procentowo (50 lub 60%) i limitem kwotowym (5000 lub 6000 zł). Nowa regulacja zawiera niedociągnięcia, które mają negatywne skutki dla podatników. Tych jednak Minister Finansów, jako autor tego rozporządzenia, zdaje się nie dostrzegać.
Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015
Jakie regulacje zostały wprowadzone od 1 stycznia 2014 r.
Prawodawca zdecydował się na utrzymanie zwolnienia dla pojazdów, przy nabyciu których podatnicy odliczyli tylko część VAT. Obecnie regulacje w tym zakresie wprowadziło rozporządzenie Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz.U. poz. 1722).
Dlatego od 1 stycznia 2014 r. zwolniona z VAT jest dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50 lub 60% kwoty podatku:
a) określonej w fakturze lub
b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT, lub
c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub
d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca
- nie więcej jednak niż odpowiednio 5000 lub 6000 zł.
VAT od samochodów i paliw w 2014 r. - zmiana ustawy o VAT
Odliczenie VAT od bankowozu - nie trzeba ciągle wozić pieniędzy
Zbiorcza faktura korygująca w 2014 r.
Jakie są skutki dla podatników
Od razu rzuca się w oczy brak sześciomiesięcznego okresu „przetrzymywania” pojazdu dla zastosowania zwolnienia przy jego dostawie. Zasadniczo rozwiązanie to jest więc korzystniejsze, bo podatnik, który dzisiaj kupił samochód i przy jego nabyciu miał prawo do odliczenia 60% VAT (nie więcej niż 6000 zł), może nawet tego samego dnia go sprzedać i zastosować do takiej dostawy zwolnienie.
Skąd taka „łaska” prawodawcy? Zapewne ma to coś wspólnego z orzecznictwem sądów administracyjnych, które zwracały uwagę na „nieunijność” wymogu sześciomiesięcznego używania („przetrzymywania”) towaru dla zastosowania zwolnienia (patrz: wyrok NSA z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12). Jednak ta róża ma długie kolce.
Pomijam już stały błąd ministra, który najwyraźniej nie odróżnia VAT naliczonego od VAT do odliczenia. Tak jak w poprzedniej regulacji prawodawca wprowadza zwolnienie, jeżeli podatnik „miał prawo do odliczenia” 50/60% VAT, nie więcej niż 5000/6000 zł. Natomiast podatnik, który stosuje odliczanie częściowe i kupił samochód na potrzeby działalności mieszanej, nigdy nie ma prawa do odliczenia takiego podatku, lecz jedynie jest to VAT naliczony, ustalony za pomocą proporcji. W nowych regulacjach wystąpił jeszcze jeden błąd.
Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne
Posłużmy się dwoma przykładami:
PRZYKŁAD 1
W kwietniu 2004 r. podatnik kupił samochód osobowy i nie odliczył VAT przy jego nabyciu - w ówczesnym stanie prawnym nie istniało prawo do rozliczenia VAT przy nabyciu samochodów osobowych. Samochód służył jego działalności gospodarczej opodatkowanej i niezwolnionej od VAT. W styczniu 2014 r. podatnik postanowił sprzedać ten pojazd. Dokonując dostawy samochodu, podatnik musi naliczyć 23% VAT.
PRZYKŁAD 2
Ten sam podatnik ma drugi samochód osobowy, kupiony w 2008 r., przy nabyciu którego odliczył 6000 zł VAT. Podatnik sprzedaje ów pojazd również w styczniu 2014 r. Ta dostawa będzie korzystała ze zwolnienia od VAT, a podatnik nie musi w żaden sposób korygować rozliczonego uprzednio podatku naliczonego.
Przykłady obrazują nieracjonalność przepisów rozporządzenia. Otóż prawodawca najwyraźniej zapomniał o samochodach, przy nabyciu których w ogóle nie występował podatek naliczony do odliczenia, a które służyły nie tylko na potrzeby działalności zwolnionej podatnika. Na podstawie aktualnych regulacji dostawa takich pojazdów nie może korzystać ze zwolnienia od VAT!
W uzasadnieniu do projektu rozporządzenia resort finansów wskazał na przejściowość regulacji, jednak zdaniem autora takie argumenty nie uzasadniają tak dalece posuniętej nieracjonalności regulacji (zwłaszcza że uwaga na to została zwrócona w ramach konsultacji, w piśmie Związku Rzemiosła Polskiego z 6 grudnia 2013 r.). Uzasadnienia zastosowania takiej „specyficznej konstrukcji” nie może stanowić nawet to, że w założeniu zwolnienie tego rodzaju jest niezgodne z przepisami prawa wspólnotowego. To z kolei zostało wskazane w ramach konsultacji w piśmie Krajowej Rady Doradców Podatkowych z 25 listopada 2013 r.
Warto również zwrócić uwagę na to, że ustawowe zwolnienie zapisane w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT jest bardzo niebezpieczne. Ma ono bowiem zastosowanie jedynie wówczas, gdy przy braku prawa do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu (również imporcie/WNT) towar służył wyłącznie działalności zwolnionej.
Zatem jeżeli podatnik wykonuje wyłącznie działalność zwolnioną, ale samochód służył również działalności niepodlegającej VAT, zwolnienia nie zastosuje. Dlatego np. lekarz wykonujący wyłącznie działalność zwolnioną pozbawia się prawa do zwolnienia przy zbyciu samochodu osobowego nabytego bez prawa do odliczenia VAT, jeżeli wykorzystuje go również na potrzeby prywatne. Wobec braku prawa do odliczenia przy nabyciu samochodu nie może zastosować zwolnienia z rozporządzenia.
Na zakończenie warto przestrzec podatników przed potencjalnymi konsekwencjami w PIT braku wymogu używania samochodu przez okres sześciu miesięcy. Dość powszechna jest bowiem praktyka, że osoba fizyczna, która kończy umowę leasingu, nabywa samochód prywatnie i sprzedaje go po sześciu miesiącach. Owszem, obecnie sprzedaż samochód już tego samego dnia będzie bez VAT, ale trzeba rozpoznać przychód ze sprzedaży, nawet jeżeli samochód został kupiony „prywatnie”. Po sześciu miesiącach sprzedaż „prywatnego” samochodu nie wygeneruje przychodu podatkowego! Nie można więc dać się „zmylić” brakiem wymogu sześciu miesięcy w VAT. Trzeba również pamiętać o art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, który w takim przypadku nakazuje korektę odliczonego VAT. Gdy sprzedamy samochód przed rokiem, musimy skorygować cały odliczony VAT.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Polecamy: Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Prawo
RADOSŁAW KOWALSKI
doradca podatkowy, właściciel kancelarii doradztwa podatkowego
Komentarze(0)
Pokaż:
NajnowszePopularneNajstarsze