REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy i kiedy organy podatkowe mogą określić kurs przy ustalaniu różnic kursowych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Czy to prawda, że od 2007 r. przy ustalaniu różnic kursowych będzie możliwe stosowanie kursów kantorowych albo umownych? Słyszałem o możliwości zmiany kursu przez organy podatkowe. Kiedy organ podatkowy może zakwestionować zastosowany kurs?

RADA

Organy podatkowe mogą określić kurs waluty dla rozliczenia różnic kursowych, gdy faktycznie zastosowany kurs jest wyższy lub niższy o 5% w stosunku do kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty. Niemniej jednak możliwość ta budzi wątpliwości w związku z nieprecyzyjnym jej uregulowaniem.

UZASADNIENIE

Różnice kursowe ustalane według przepisów podatkowych zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe. Ustalane są w oparciu o faktycznie zastosowany kurs waluty. Może to być kurs bankowy, ale może to być również kurs kantoru albo wynikający z umowy pomiędzy kontrahentami, który został faktycznie zastosowany.

Problem może powstać, jeżeli faktycznie zastosowany kurs waluty jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty. Wówczas na podstawie art. 15a ust. 5 updop (art. 24c ust. 5 updof) organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. Jeżeli podatnik nie dokona zmiany wartości lub nie wskaże przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs, opierając się na kursach walut ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski.
 

WARTO ZAPAMIĘTAĆ

Od 1 stycznia 2007 r. organy podatkowe zyskały możliwość określenia kursu waluty w oparciu o kursy ogłaszane przez NBP, jeśli faktycznie zastosowany kurs waluty jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty. Może to nastąpić wówczas, gdy na wezwanie organu podatkowego podatnik nie dokona zmiany wartości lub nie wskaże przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty.

Zastosowanie przez ustawodawcę słowa „może” wskazuje na pewną uznaniowość przyznaną organom podatkowym. Mogą one wezwać do zmiany wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie takiego kursu waluty, ale nie mają takiego obowiązku. Jednakże wezwanie jest warunkiem zastosowania określenia przez organ podatkowy kursu w oparciu o kursy walut ogłaszane przez NBP. A zatem organ podatkowy nie może dokonać określenia kursu bez uprzedniego wezwania stron do zmiany kursu lub wskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty.

Sformułowanie „organ podatkowy może wezwać strony umowy” wskazuje, że powinien przedstawić to wezwanie obu stronom umowy. Ponadto wskazywałoby ono, że takie wezwanie dotyczy transakcji, w których kurs określany jest przez strony w umowie, a nie w oparciu o kurs banku czy kantoru.

Ustawodawca nie wskazał też, w jakim zakresie strony umowy mają zmienić kurs. Czy tylko do wysokości, gdy będzie się on mieścił w zakresie 5-proc. widełek, czy też od razu do kursu średniego NBP. Ponadto nie określił, czy taka zmiana powinna dotyczyć wszystkich transakcji, czy tylko wybranych (co nie byłoby zgodne z zasadą obiektywizmu, którą powinny się kierować organy podatkowe). Również kwestia oceny przez organ podatkowy przedstawionych przez strony przyczyn zastosowania danego kursu w umowie może być przedmiotem sporów przed sądami administracyjnymi.

Należy też zwrócić uwagę, że nawet gdy organ podatkowy określi już kurs, opierając się na kursach walut NBP, to powstaje kolejne pytanie o ewentualne odsetki za zwłokę. Innymi słowy chodzi o to, czy powstałe w związku z tym zaniżenie podatku jest traktowane jako zaległość podatkowa, od której należy zapłacić odsetki za zwłokę. Moim zdaniem w tej sytuacji nie powinny wystąpić odsetki za zwłokę, jednak kwestia ta nie została wprost uregulowana w ustawie.

Reasumując, możliwość określenia kursu przez organy podatkowe nie została precyzyjnie uregulowana, pozostawiając wiele niewyjaśnionych kwestii, które mogą być przyczyną sporów z organami podatkowymi. Dla uniknięcia tych problemów warto by w umowach wprowadzić klauzule, aby kurs wynikający z umowy nie odbiegał więcej niż o 5% w stosunku do kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty.

Podstawa prawna:
- art. 15a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1589
- art. 24c ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588

Krzysztof Wieluński
ekspert w zakresie podatków dochodowych
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Skuteczna windykacja: 5 mitów – dlaczego nie warto w nie wierzyć. Terminy przedawnienia roszczeń (branża TSL)

Wśród polskich przedsiębiorców, w tym także w branży TSL (transport, spedycja i logistyka) temat windykacji należności powraca jak bumerang. Z jednej strony przedsiębiorcy zmagają się z chronicznymi zatorami płatniczymi, z drugiej – wciąż krążą liczne stereotypy, które sprawiają, że wiele firm reaguje zbyt późno albo unika działań windykacyjnych. W efekcie przedsiębiorcy narażają się na utratę płynności finansowej i problemy z dalszym rozwojem.

Podatek od nieruchomości 2026: stawki maksymalne. 1,25 zł za 1 m2 mieszkania lub domu, 35,53 zł za 1 m2 biura, magazynu, sklepu

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości będą w 2026 roku wyższe o ok. 4,5% od obowiązujących w 2025 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2026 roku 1,25 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej: 35,53 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów i Gospodarki.

Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

REKLAMA

Podatki i opłaty lokalne w 2026 roku: Minister Finansów ustalił stawki maksymalne

Od 1 stycznia 2026 r. wzrosną (jak prawie każdego roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 4,5%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2026 roku możemy liczyć się z zauważalnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2025 roku.

Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

Od 2026 koniec faktur w Wordzie i Excelu. KSeF zmienia zasady gry dla wszystkich firm

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

REKLAMA

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

REKLAMA