Błędy w księgach nie muszą oznaczać umyślności

Osoby samodzielnie prowadzę usługowo księgi rachunkowe czy też pracujące w działach księgowości narażone są w swojej pracy na błędy. Najczęściej takie błędy pojawiają się z powodu pośpiechu i nawału pracy, rzadziej z rozmysłu.  Jeśli w trakcie kontroli podatkowej  kontrolujący znajdą takie błędne  zapisy, to wcale  nie oznacza, że księgowa, która wprowadziła takie błędne zapisy,  będzie ukarana, w oparciu o treść art. 61 Kodeksu karnego skarbowego.

Autopromocja

Mianowicie w myśl art. 53 § 22 kodeksu karnego skarbowego księga nierzetelna jest to księga prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Taka definicja nierzetelności księgi jest zgodna z definicją zawartą w ustawie o rachunkowości. W świetle definicji zamieszczonej w art. 24 ust. 2 ustawy o rachunkowości rzetelne są księgi rachunkowe, jeżeli dokonane w nich wpisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

Rzetelność rozumiana jest więc w tym przepisie w sposób obiektywny. W tym sensie błędne dane wprowadzone przez księgową w księgach rachunkowych są a priori nierzetelne. W potocznym znaczeniu nierzetelne zapisy w księgach rachunkowych są niczym innym niż błędne zapisy. Nierzetelność w rozumieniu kodeksu karnego skarbowego oraz ustawy o rachunkowości jest utożsamiana z błędnymi zapisami zawartymi w księgach.

Monitor Księgowego

Autopromocja

Szkolenie:
Podatki i rachunkowość w budownictwie i deweloperce

Sprawdź

Warto podkreślić, że przestępstwo, jak i wykroczenie skarbowe mogą być popełnione umyślne, a nie umyślnie tylko wówczas, gdy konkretny przepis o tym stanowi. Przestępstwa z art. 61 kks mają charakter umyślny, dlatego sąd by ewentualnie skazać księgową  musi takiej osobie udowodnić umyślność, w dużym uproszczeniu: zamiar wprowadzenia tych nierzetelnych danych do ksiąg rachunkowych. Gdyby doszło do procesu sąd w uzasadnieniu swego wyroku powinien wskazać, dlaczego i na jakiej podstawie przyjął, że księgowa miała zamiar zamieszczania w księgach i konsekwentnie w sprawozdaniu finansowym nierzetelnych danych.

Liczba błędnych zapisów nie przesądza jeszcze o umyślności działania osoby, która je wprowadzenia do ksiąg. Możliwe jest przecież umyślne wprowadzenie jednego nierzetelnego zapisu do księgi rachunkowej, jak też możliwe jest prowadzenie ksiąg w sposób niedbały i nieumyślne wprowadzenie do nich wielu niezgodnych z rzeczywistością zapisów. Podobnie na ten temat wypowiedział się Sąd Najwyższy w swym wyroku z 30 maja 2001 r., sygn.akt II KKN 85/99.

Autopromocja

Szkolenie: Jak przygotować się do KSeF?

Sprawdź

Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)
Autorzy: prof. dr hab. Irena Olchowicz, dr Agnieszka Tłaczała, dr Wanda Wojas, Ewa Sobińska, Katarzyna Kędziora, Justyna Beata Zakrzewska, dr Gyöngyvér Takáts

Radosław Michał Stępień

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Adwokat