REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sezonowe wyprzedaże w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Sezonowe wyprzedaże w księgach rachunkowych
Sezonowe wyprzedaże w księgach rachunkowych
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Sezonowe wyprzedaże muszą znaleźć odzwierciedlenie w księgach rachunkowych jednostki. Stosuje się przy tym ogólne reguły wynikające z zasady memoriału i współmierności przychodów i kosztów. Problem mogą sprawiać rabaty handlowe i obniżki cen oraz rozliczanie dodatkowych kosztów organizowania wyprzedaży.

Przełom czerwca i lipca każdego roku to szczyt tzw. letnich wyprzedaży w sklepach. Przedsiębiorcy prowadzący księgi muszą pamiętać o prawidłowym ujęciu zdarzeń powiązanych z akcją sprzedażową.

REKLAMA

Ustawa o rachunkowości i MSR nie zawierają szczególnych przepisów związanych z zasadami ujmowania przychodów i kosztów ponoszonych w związku z wyprzedażami. Należy zastosować tu zatem ogólne reguły wynikające z zasady memoriału i współmierności przychodów i kosztów. Reguły te dotyczą zarówno ujmowania przychodów związanych z obniżonymi cenami, jak i kosztów dodatkowych ponoszonych przez sprzedawców w celu intensyfikacji sprzedaży.

Właściwe ujęcie

Zgodnie z prawem bilansowym przychody ze sprzedaży dóbr ujmuje się, jeżeli spełnione zostały następujące warunki:

jednostka przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do dóbr;

● jednostka przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi dobrami w stopniu, w jakim zazwyczaj funkcję taką realizuje się wobec dóbr, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje nad nimi efektywnej kontroli;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

● kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób;

● istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu przeprowadzonej transakcji; oraz

koszty poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją, można wycenić w wiarygodny sposób.

Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

Kwotę przychodów wynikających z transakcji określa się zazwyczaj w drodze umowy między jednostką gospodarczą a kupującym. Zgodnie z MSR 18 Przychody jej wysokość ustala się według wartości godziwej zapłaty, uwzględniając kwoty rabatów handlowych oraz rabatów hurtowych przyznanych przez jednostkę gospodarczą. Natomiast zgodnie z art. 28 ust. 5 u.r. cena sprzedaży netto to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena sprzedaży, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszona o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększona o należną dotację przedmiotową. Podobnie zatem jak w podatku dochodowym przychodem ze sprzedaży będzie tu kwota netto już uwzględniająca rabaty.

Decyduje sposób zaoferowania

Pamiętać oczywiście należy, iż ujęcie obniżki ceny w księgach zależy od sposobu zaoferowania jej klientowi. Jeśli rabat jest udzielany w momencie sprzedaży, to przychód należy ująć już w chwili transakcji, np. dokonując fiskalizacji sprzedaży na kasie rejestrującej [przykład 1]. Ujmuje się go na koncie Przychody ze sprzedaży w kwocie netto pomniejszonej o udzielony rabat. Niektóre jednostki wprowadzają podział analityczny do tego konta uwzględniający strukturę towarową lub terytorialną sprzedaży. W zależności od tego, czy sprzedaż jest realizowana za gotówkę czy udzielany jest odbiorcy kredyt kupiecki, pojawi się drugostronnie ujęcie na koncie Kasa lub Rozrachunki z odbiorcami. Tu ujęta będzie oczywiście kwota razem z podatkiem od towarów i usług.

Rozliczanie rabatów - podatki i rachunkowość

Ujęcie różnic kursowych w księgach rachunkowych „per saldo”

Pozostałe operacje

REKLAMA

Koszt sprzedanego towaru ujęty będzie w wartości ceny jego nabycia i nie ma na niego w tym wypadku wpływu udzielony rabat. Zaksięgowany będzie na koncie „Wartość sprzedanych towarów wg cen nabycia”. Warto podkreślić, iż mimo obniżek cen sprzedawca zrealizuje zysk na sprzedaży, jeśli ceny zakupu towarowe były niższe niż ich ceny sprzedaży, co ma bardzo często miejsce. [przykład 2]

Zauważyć należy, iż większe jednostki, szczególnie te, które sporządzają sprawozdania śródroczne, powinny już w czerwcu uwzględnić pomniejszenie przychodu o udzielone rabaty, które zostaną najprawdopodobniej wykorzystane przez klientów. Powinno to nastąpić poprzez utworzenie Rezerwy na udzielone rabaty wycenionej w wiarygodnie oszacowanej wartości. W przypadku sprzedaży detalicznej utworzenie takiej rezerwy pomniejszają zwykle przychody. Nie ma też przeszkód, aby obciążyć koszty działalności sprzedażowej. [przykład 3]

Kosztem zaliczanym do kosztów podstawowej działalności operacyjnej będzie wartość wg kosztu wytworzenia sprzedawanego wyrobu lub wg ceny nabycia (zakupu) sprzedawanego towaru. W sytuacji gdy wcześniej te zapasy objęte były odpisami aktualizacyjnymi, do kosztów bieżącego roku zaliczona zostanie wartość pomniejszona o wcześniej dokonane odpisy aktualizacyjne. Przypomnieć należy, iż w rachunkowości odpisy aktualizacyjne towarów obciążają pozostałe koszty operacyjne. Dla prawidłowego ujęcia przychodu uzyskanego ze sprzedaży promocyjnej ma zatem znaczenie i cena, po jakiej nabyto towar, i jego wartość na dzień ostatniej wyceny bilansowej. [przykład 4]


REKLAMA

Jeśli jednostka sporządza sprawozdania śródroczne np. na 30 czerwca 2016 r. i przewidywana jest sprzedaż po obniżonej cenie w lipcu, to już na koniec czerwca należy dokonać obniżenia wartości towaru poprzez ujęcie odpisu z tytułu utraty wartości księgowanego zgodnie z art. 34 ust. 5 ustawy o rachunkowości.

Koszty wspierania sprzedaży powinny być ujęte w dacie ich poniesienia. Koszty zorganizowania akcji promocyjnych powinny zostać ujęte w księgach rachunkowych. Zwykle są to koszty zaliczane do usług obcych lub pozostałych kosztów rodzajowych. Koszty reklamy i promocji są zwykle księgowane na koncie Pozostałe koszty rodzajowe. Natomiast koszty doradztwa i inne tzw. wsparcia sprzedaży księgowane są na koncie usługi obce. W układzie kalkulacyjnym kosztów zalicza się je do kosztów sprzedaży.

Z reguły tego typu nakłady mają charakter jednorazowy i nie podlegają rozliczeniu w czasie. Może się jednak zdarzyć, iż spółka ze względu na czas trwania wyprzedaży (2 miesiące) podejmie decyzję o rozliczeniu ich w czasie zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości.©?

PRZYKŁAD 1

Według cen pierwotnych

W sklepie towary objęte są obniżką ceny 50 proc. Klient zakupił towary wg cen pierwotnych 1800 zł brutto. Sprzedawca ujmie cenę obniżoną o połowę, tj. 900 zł. Jej księgowanie będzie następujące:

● Wn Kasa 900

● Ma VAT należny 168,29 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 731,71 zł ©?

PRZYKŁAD 2

Ponowny zakup

Spółka sprzedaje towary, udzielając klientom rabatu w postaci obniżki ceny pierwotnie kupionego towaru, jeśli klient dokona powtórnego zakupu. W czerwcu klient kupił towary za 2500 brutto i uzyskał prawo do rabatu 300 brutto, który zrealizował, dokonując zakupu w lipcu za 450 zł brutto.

Wartość towaru wg cen nabycia sprzedanego w czerwcu to 1500 zł, a w lipcu 100 zł.

Ujęcie operacji w czerwcu

1. Ujęcie przychodów ze sprzedaży:

● Wn Kasa 2500 zł

● Ma VAT należny 467,48 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 2032,52 zł

2. Koszt nabycia sprzedanych towarów:

● Wn Wartość sprzedanych towarów wg cen nabycia 1500 zł

● Ma Towary 1500 zł

Błędy w księgach nie muszą oznaczać umyślności

Ujęcie operacji w lipcu

1. Ujęcie przychodów ze sprzedaży pomniejszonego o udzielony rabat:

● Wn Kasa 150 zł

● Ma VAT należny 28,05 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 121,95 zł

2. Koszt nabycia sprzedanych towarów:

● Wn Wartość sprzedanych towarów wg cen nabycia 100 zł

● Ma Towary 100 zł ©?

PRZYKŁAD 3

Dwa miesiące

Spółka sprzedaje towary, udzielając klientom rabatu w postaci obniżki ceny pierwotnie kupionego towaru, jeśli klient dokona powtórnego zakupu. W czerwcu klient kupił towary za 3500 brutto i uzyskał prawo do rabatu 350 brutto, który zrealizował, dokonując zakupu w lipcu za 450 zł brutto.

Wartość towaru wg cen nabycia sprzedanego w czerwcu to 2500 zł, a w lipcu 120 zł.


Ujęcie operacji w czerwcu

1. Ujęcie przychodów ze sprzedaży:

● Wn Kasa 3500 zł

● Ma VAT należny 654,47 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 2845,53 zł

2. Koszt nabycia sprzedanych towarów:

● Wn Wartosć sprzedanych towarów wg cen nabycia 2500 zł

● Ma Towary 2500 zł

● Utworzenie w księgach rachunkowych rezerwy na udzielone rabaty w kwocie netto rabatu:

● Wn Przychody ze sprzedaży 284,55 zł

● Ma Pozostałe rezerwy – rezerwa na udzielone rabaty detaliczne 284,55

Ujęcie operacji w lipcu

1. Ujęcie przychodów ze sprzedaży pomniejszonego o udzielony rabat:

● Wn Kasa 100 zł

● Ma VAT należny 18,70 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 81,30 zł (rachunkowo i podatkowo)

2. Koszt nabycia sprzedanych towarów:

● Wn Wartosć sprzedanych towarów wg cen nabycia 120 zł

● Ma Towary 100 zł

3. Rozliczenie utworzonej wcześniej rezerwy – tylko rachunkowo:

● Wn Pozostałe rezerwy – rezerwa na udzielone rabaty detaliczne 284,55

● Ma Przychody ze sprzedaży 284,55 zł

Dzięki takiemu ujęciu w lipcu przychody w księgach rachunkowych są w wartości netto zrealizowanej w lipcu transakcji, rabat dotyczący sprzedaży czerwcowej nie ma na nią wpływu 284,55+81,30= 365,85, co jest kwotą netto z 450 zł brutto ( 450x23/123) ©?

Dofinansowanie do wypoczynku w księgach rachunkowych

PRZYKŁAD 4

Strata

Spółka ABC sp. z o.o. nabyła w grudniu 2015 r. towary za cenę 15 000 zł + VAT 23 proc. Towary zostały ujęte w ewidencji magazynowej. Sprzedawane są zwykle z marżą 30 proc. W czerwcu zarząd spółki postanowił o sprzedaży tych towarów bez marży oraz obniżeniu ceny dodatkowo o 3000 zł ze względu na podwyższone ryzyko, iż za kilka miesięcy towar ten w ogóle się nie sprzeda.

Zapisy księgowe będą w związku z tym następujące w czerwcu 2016 r.:

1. Na podstawie raportów kasowych:

● Wn Kasa 14760 zł

● Ma Przychody ze sprzedaży 12 000 zł

● Ma VAT należny 2760 zł

2. WZ sprzedanych towarów:

● Wn Wartość sprzedanych towarów wg cen nabycia 15 000 zł

● Ma Towary 15 000 zł

W tym wypadku zostanie zrealizowana strata w chwili sprzedaży. ©?

dr Katarzyna Trzpioła

Katedra Finansów i Rachunkowości UW

Podstawa prawna:

- Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA