REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Od 2016 r. niektóre jednostki non profit mogą zrezygnować z pełnej rachunkowości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Od 2016 r. niektóre jednostki non profit mogą zrezygnować z pełnej rachunkowości
Od 2016 r. niektóre jednostki non profit mogą zrezygnować z pełnej rachunkowości
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 2016 roku przewidziano kolejne uproszczenia dla jednostek nieprowadzących działalności, określanych jako jednostki mikro non profit. Obecnie niektóre jednostki mogą zrezygnować z pełnej rachunkowości. W zamian jednak zobowiązano je do prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Jest ona zbliżona do PKPiR.

Wcześniej, bo w 2014 r. zaczęły już obowiązywać zmiany pozwalające tym jednostkom sporządzać m.in. bardzo uproszczone sprawozdanie finansowe, nie stosować zasady ostrożności, rozliczać nadwyżkę przychodów i kosztów w kolejnych latach jako zwiększenie przychodów lub kosztów kolejnego roku.

REKLAMA

Autopromocja

Obecnie ustawodawca poszedł o krok dalej. Na mocy dodanego od 1 stycznia br. ust. 5 w art. 2 ustawy o rachunkowości, część z organizacji non profit będzie mogła, mimo że są one osobami prawnymi, zrezygnować z prowadzenia ksiąg rachunkowych. Będą one prowadziły uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, bardzo zbliżoną do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Z tym że będzie obowiązkowe sporządzanie zestawienia przepływów finansowych w organizacjach pozarządowych prowadzących ewidencję uproszczoną.

Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Katalog jednostek uprawnionych do zastosowania takich uproszczeń jest ujęty w art. 10a ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (też obowiązującym od 1 stycznia br.). Są to organizacje pozarządowe, z wyłączeniem spółek kapitałowych, oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego. Według informacji Ministerstwa Finansów z omawianego uproszczenia może skorzystać aż 69 631 jednostek będących podatnikami podatku dochodowego jako organizacje non profit.

Warunki do spełnienia

Będą one mogły prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, jeśli spełnią łącznie następujące warunki:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

● działają w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,

● nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,

● nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego,

● osiągają przychody wyłącznie z określonych źródeł.

Ponadto źródłami przychodów, jakie będą mogły uzyskiwać ww. organizacje, będą wyłącznie:

● działalność nieodpłatna pożytku publicznego,

składki członkowskie,

● darowizny i zapisy oraz spadki,

dotacje i subwencje oraz przychody pochodzące z ofiarności publicznej,

● działalność odpłatna pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług,

● sprzedaż, najem lub dzierżawa składników majątkowych,

odsetki od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych prowadzonych w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetki od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania tworzonych na tych rachunkach.

OPP wyodrębnią w ewidencji księgowej środki pochodzące z 1 proc.

Warunkiem zastosowania wskazanego uproszczenia jest także to, że w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów jednostki osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa powyżej, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł. Ograniczenia w zakresie wielkości przychodów nie stosuje się w roku, w którym jednostka rozpoczęła działalność. [przykłady 1 i 2]


Zasady szczegółowe

Sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów w celu określenia zobowiązania podatkowego w CIT określił minister finansów w rozporządzeniu z 18 grudnia 2015 r. Określił w nim także warunki, jakim powinna odpowiadać uproszczona ewidencja.

Uproszczona ewidencja obejmuje zbiory zapisów, obrotów (sum zapisów), które tworzą:

1) zestawienie przychodów i kosztów określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

2) zestawienie przepływów finansowych określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

3) karty przychodów pracownika;

4) wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych z prowadzoną działalnością.

Generalnie organizacje te będą prowadziły ewidencję na zasadach bardzo zbliżonych do podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Będą się skupiały na ujmowaniu zdarzeń pozwalających ocenić, czy i w jakim zakresie działalność takiej jednostki może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego. Na podstawie ww. rozporządzenia jednostki te będą musiały m.in. zamiast sprawozdań finansowych przygotowywać zestawienie przepływów finansowych.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Należy podkreślić, że zgodnie z rozporządzeniem uproszczona ewidencja powinna zawierać sporządzony w języku polskim opis zasad jej prowadzenia, w szczególności w zakresie:

● określenia roku podatkowego w rozumieniu art. 8 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.),

● systemu przetwarzania danych,

● systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych i innych dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów.

Likwidacja środków trwałych w księgach organizacji non-profit

W przypadku prowadzenia uproszczonej ewidencji w formie elektronicznej dokumentacja ta będzie musiała zawierać także:

● opis systemu informatycznego zawierającego wykaz programów, procedur, funkcji w zależności od struktury oprogramowania, oraz

● opis programowych zasad ochrony danych, w tym w szczególności metod zabezpieczenia i dostępu do danych oraz systemu ich przetwarzania, a także określenie wersji oprogramowania i daty rozpoczęcia jego eksploatacji.

Rozporządzenie wskazuje, że w przypadku korzystania z systemu teleinformatycznego niezbędne będzie także:

● określenie na piśmie szczegółowej instrukcji obsługi programu komputerowego wykorzystywanego do prowadzenia uproszczonej ewidencji;

● stosowanie programu komputerowego zapewniającego bezzwłoczny wgląd w treść dokonywanych zapisów oraz umożliwiającego wydrukowanie wszystkich danych w porządku chronologicznym zgodnie ze wzorem uproszczonej ewidencji;

● przechowywanie zapisanych danych na informatycznych nośnikach danych, w sposób chroniący je przed zniszczeniem lub zniekształceniem, naruszeniem ustalonych zasad ich przetwarzania lub ich modyfikacją w sposób nieuprawniony;

● przypisywanie podejmowanych w uproszczonej ewidencji działań osobom fizycznym lub procesom, oraz umiejscawianie ich w czasie.

Zestawienie

Organizacje pozarządowe prowadzące uproszczoną ewidencję w zestawieniu przychodów i kosztów (załącznik nr 1 do rozporządzenia) wykazują przychody z tytułu otrzymanych środków pieniężnych i z innych środków finansowych ze źródeł określonych w art. 10a ust. 1 pkt 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. To jest z działalności nieodpłatnej pożytku publicznego, z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących z ofiarności publicznej, a także z działalności odpłatnej z tytułu sprzedaży towarów i usług oraz ze sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątku oraz odsetek będą rozpoznawane na zasadach wynikających z ustawy o CIT. Będzie to dla wielu jednostek duża zmiana, np. w zakresie rozpoznawania przychodów z odsetek. Ustawa o rachunkowości nakazuje rozpoznawać odsetki należne, przypadające na dany okres sprawozdawczy, niezależnie od faktu ich otrzymania. Natomiast przepisy podatkowe wskazują, że rozpoznać można jedynie te odsetki, które zostały otrzymane lub zapłacone. Należy też zwracać uwagę na odsetki dotyczące należności, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej – te nie będą mogły być uwzględnione jako koszty obniżające dochód podatkowy.


Koszty organizacji pozarządowej związane z realizacją zadań określonych w art. 10a ust. 1 pkt 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w tym także koszty świadczeń statutowych organizacji pozarządowej, będą rozpoznawane na zasadach określonych w ustawie o CIT. Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu bądź zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Przy tym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanymi w ustawie, wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania organizacji pozarządowej. Zatem wszystkie poniesione przez organizację pozarządową wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Przepływy finansowe

Zestawienie przepływów finansowych, stosownie do przepisów ustawy o CIT, ma na celu rozliczenie zwolnionych dochodów przeznaczonych na cele statutowe lub inne cele określone art. 17 ust. 1 ustawy. Przy czym na gruncie ustawy o CIT (art. 17 ust. 1b) zwolnienie ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i – bez względu na termin – wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów. Równocześnie na podstawie art. 25 ust. 5 pkt 2 ustawy o CIT podatnicy, po spełnieniu warunków wynikających z tych przepisów, są zwolnieni z obowiązku wpłacania na rachunek urzędu skarbowego zaliczek miesięcznych na podatek dochodowy w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące. Sporządzanie przez organizacje pozarządowe zestawienia przepływów finansowych w organizacji pozarządowej prowadzącej uproszczoną ewidencję (załącznik nr 2) służy zatem celom dowodowym i kontrolnym, głównie do oceny prawidłowego ustalania, deklarowania i wydatkowania dochodów zwolnionych od podatku, a także wydatkowania dochodu zwolnionego na cele inne niż preferowane w ustawie o CIT. Zestawienie to obejmuje dochody zarówno z roku bieżącego, jak i z lat poprzednich wydatkowane w bieżącym okresie na cele statutowe. Umożliwia ono obliczenie wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, poniesionych z dochodów zwolnionych od podatku na realizację celów określonych w art. 17 ust. 1 ustawy o CIT.

Pełnokrwista postać księgowego, czyli wiedza, praktyka i etyka

Rzetelność

Pozostałe przepisy rozporządzenia regulują kwestie dotyczące rzetelności i prawidłowości prowadzenia uproszczonej ewidencji oraz dokumentowania. Podstawą zapisów w ewidencji uproszczonej są dowody księgowe wymienione w par. 7–9 rozporządzenia, przede wszystkim faktury, rachunki oraz inne dowody stwierdzające dokonanie operacji zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem, zawierające wiarygodne dane dotyczące wystawcy dokumentu, daty jego wystawienia oraz przedmiotu zdarzenia.

Przy rezygnacji

Warto zaznaczyć, że w przypadku chęci zrezygnowania z uproszczeń jednostka zawiadamia naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym w terminie 14 dni od końca ostatniego miesiąca roku podatkowego, w którym prowadzi uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów. Obowiązek zawiadomienia spoczywa również na organizacji, która nie spełnia warunków korzystania z tego rodzaju ewidencji, i tym samym ma obowiązek założenia ksiąg rachunkowych. ©?


Wskazania ministra

W rozporządzeniu z 18 grudnia 2015 r. zostały wskazane m.in.:

– zasady prowadzenia indywidualnych kart przychodów pracowników,

– wymogi w zakresie uproszczonej ewidencji w przypadku powierzenia jej biuru rachunkowemu,

– wymogi, jakim powinna odpowiadać ewidencja uproszczona przychodów i kosztów,

– zasady dokumentowania operacji gospodarczych w ww. ewidencji,

– zasady dokonywania zapisów w uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów,

– zasady wyceny towarów handlowych,

– zasady dokonywania zmniejszeń kosztów uzyskania przychodów oraz zwiększeń przychodów,

– zasady prowadzenia ewidencji uproszczonej przy zastosowaniu technik informatycznych.

PRZYKŁAD 1

1 proc.

Fundacja prowadzi działalność w zakresie zdrowia i sportu. Prowadzi działalność odpłatną pożytku publicznego i uzyskuje środki z 1 proc. PIT. Fundacja ta nie będzie mogła skorzystać z uproszczeń ze względu na to, że posiada status organizacji pożytku publicznego uprawniający ją do otrzymywania środków z 1 proc.

PRZYKŁAD 2

Składki

Stowarzyszenie prowadzi działalność pożytku publicznego w zakresie ochrony terenów istotnych przyrodniczo i historycznie. Utrzymuje się ze składek członkowskich oraz dotacji z gminy na zadania zlecane (działalność nieodpłatna pożytku publicznego). Stowarzyszenie będzie mogło skorzystać z możliwości prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów, jeśli przychody ze składek nie przekroczą 100 000 zł.

Katarzyna Trzpioła

 Katedra Rachunkowości i Finansów UW

Podstawa prawna:

- Art. 10a ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1118 ze zm.),

- Ustawa z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1333),

- Rozporządzenie ministra finansów z 18 grudnia 2015 r. w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. poz. 2178).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

REKLAMA

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

REKLAMA

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA