REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozporządzenia w sprawie rachunkowości SKOK-ów

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że określenie przez Ministra Finansów w rozporządzeniach dotyczących szczególnych zasad rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK-ów) zasad dokonywania przez kasy odpisów aktualizujących wartość udzielonych pożyczek i kredytów nie wykracza poza zakres upoważnień zawartych w ustawie o rachunkowości i nie narusza konstytucyjnych zasad wydawania rozporządzeń.

18 lutego 2014 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone wnioski grup posłów dotyczące szczególnych zasad dokonywania odpisów z tytułu zmniejszenia wartości udzielonych przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo - kredytowe pożyczek i kredytów, w tym naliczonych, lecz niespłaconych odsetek.

REKLAMA

Autopromocja


Szczególne zasady rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych


Trybunał Konstytucyjny orzekł, że § 4 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 30 grudnia 2011 r. są zgodne z art. 35b i art. 81 ust. 2 pkt 10 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości oraz z art. 2, art. 7 i art. 92 ust. 1 konstytucji oraz, że § 5 i § 6 rozporządzenia z 15 stycznia 2013 r. są zgodne z art. 35b i art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. d ustawy o rachunkowości oraz z art. 2, art. 7 i art. 92 ust. 1 konstytucji.

W pozostałym zakresie (to jest w odniesieniu do wzorców z art. 22, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 2 oraz art. 92 ust. 2 konstytucji) Trybunał umorzył postępowanie.

Zdanie odrębne zgłosił sędzia TK Wojciech Hermeliński.

Kontrolowane przepisy miały, poza niewielkimi różnicami redakcyjnymi, tożsame brzmienia, a zarzuty kierowane pod ich adresem były identyczne, stąd też oba wnioski zostały przez Trybunał rozpoznane łącznie. Rozporządzenia, w których zawarte były kwestionowane regulacje już nie obowiązują, lecz ze względu na to, że wywołały one skutki prawne przy ocenie sprawozdań finansowych kas za 2012 i 2013 r., Trybunał uznał, że nie zachodzi przesłanka umorzenia postępowania w postaci utraty mocy aktu przed wydaniem orzeczenia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto musi przejść na księgi rachunkowe od 2014 r.

W § 4 rozporządzenia z 30 grudnia 2011 r. i w odpowiadającym mu treściowo § 5 rozporządzenia z 15 stycznia 2013 r. zostały określone szczegółowe zasady dokonywania odpisów aktualizujących wartość udzielonych przez spółdzielcze kasy pożyczek i kredytów, w tym naliczonych, lecz niezapłaconych odsetek. § 5 rozporządzenia z 30 grudnia 2011 r. i § 6 rozporządzenia z 15 stycznia 2013 r. zawierały katalog zabezpieczeń, o które może być pomniejszona podstawa dokonywania odpisów. Rozporządzenia zawierające powołane przepisy zostały wydane na podstawie upoważnień ustawowych zawartych w art. 81 ust. 2 pkt 10 ustawy o rachunkowości (rozporządzenie z 30 grudnia 2011 r.) i w art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. d ustawy o rachunkowości (rozporządzenie z 15 stycznia 2013 r.). Delegacje ustawowe upoważniały ministra finansów do określenia szczególnych zasad rachunkowości kas, w tym zakresu informacji wykazywanych w informacji dodatkowej sprawozdania finansowego. Uzasadnieniem dla wprowadzenia jednolitych zasad tworzenia odpisów z tytułu przeterminowanych pożyczek i kredytów (wcześniej Kasa Krajowa, sprawująca nadzór nad systemem kas, miała prawo do ustalania indywidualnych zasad) były, z jednej strony, dynamiczny rozwój działalności kas, z drugiej zaś potrzeba zapewnienia stabilności tego istotnego segmentu polskiego sektora finansowego oraz bezpieczeństwa lokowanych w nim środków. Analogiczne do zakwestionowanych regulacje znajdują się w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Finansów z 17 września 2013 r.

Zasady rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych

Główny zarzut dotyczył przekroczenia zakresu delegacji ustawowych oraz naruszenia konstytucyjnych zasad wydawania rozporządzeń. W ocenie wnioskodawców, szczególne zasady rachunkowości kas, które mogą być określone w rozporządzeniu, obejmują wyłącznie kwestie natury techniczno-proceduralnej.

Ocenę zasadności tego zarzutu Trybunał poprzedził analizą zasad rachunkowości określonych w ustawie o rachunkowości. Z punktu widzenia rozpatrzonej sprawy najistotniejsze są zasada wiarygodności oraz zasada ostrożności. Zasada wiarygodności obliguje jednostki do rzetelnego i jasnego przedstawiania sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Zasada ostrożności zobowiązuje zaś do wyceny poszczególnych składników aktywów i pasywów przy zastosowaniu rzeczywiście poniesionych na ich nabycie lub wytworzenie cen lub kosztów. W praktyce zasada ta jest realizowana przez aktualizację wartości należności w postaci odpisu aktualizującego, który ma uwzględniać stopień prawdopodobieństwa spłaty należności. Odpisy aktualizujące są zatem rezerwą na przeterminowane długi klientów i zapewniają bezpieczeństwo na wypadek, gdyby okazało się, że należności nie da się odzyskać.

 

Obie wymienione zasady mają charakter nadrzędny i muszą być stosowane przez wszystkie jednostki podlegające ustawie o rachunkowości. Jednocześnie wymagają doprecyzowania ze względu na różnorodność poszczególnych instytucji finansowych. W odniesieniu do kas zostały uszczegółowione w rozporządzeniach z 30 grudnia 2011 r. i 15 stycznia 2013 r., w których zawarte są zakwestionowane przepisy. Przepisy te regulują szczególne zasady wyceny ryzyka kredytowego dla kas, których zasadnicza działalność polega na udzielaniu kredytów i pożyczek. W ich świetle podstawą kalkulacji wysokości odpisów aktualizujących jest wartość bilansowa należności (czyli kapitał z odsetkami), natomiast głównymi kryteriami są opóźnienie w spłacie kredytu lub pożyczki oraz rodzaj i wartość zabezpieczenia. Takie ukształtowanie zasad ma na celu rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej kas i ich wyniku finansowego, co jest zgodne z zasadą wiarygodności. Zakwestionowane przepisy precyzują, w jaki sposób w polityce rachunkowości kas powinna być realizowana zasada ostrożności.

W świetle art. 92 ust. 1 konstytucji jednym z wymogów stawianych przepisom wykonawczym jest wydanie ich na podstawie ustawy, zgodnie z jej założeniami i w celu jej realizacji. Przepisy wykonawcze nie mogą ponadto dotyczyć spraw, które nie byłyby bezpośrednio uregulowane w ustawie. Zakwestionowane regulacje spełniają te kryteria. Zostały wydane na podstawie upoważnień zawartych w ustawie o rachunkowości w celu realizacji zasady ostrożności. Nie stanowią także nowości normatywnej. Rozdział 4 ustawy o rachunkowości jest bowiem poświęcony wycenie aktywów i pasywów oraz ustaleniu wyniku finansowego. Ogólne zasady aktualizacji należności są zaś określone w art. 35b tej ustawy. Tym samym zakwestionowane przepisy nie wykraczają poza materię ustawową. W konsekwencji nie została także naruszona zasada praworządności wyrażona w art. 7 konstytucji, gdyż Minister Finansów, wydając zakwestionowane przepisy, działał na podstawie i w granicach prawa.

Jak ująć w księgach opłaty za użytkowanie wieczyste

Zapraszamy na forum o Rachunkowości

Zakwestionowane przepisy są ponadto zgodne z zasadami przyzwoitej legislacji wywodzonymi z art. 2 konstytucji, gdyż nie wykluczają pozyskiwania przez kasy kwestionowanych przez nie form zabezpieczeń. Nie stanowią nadmiernej ingerencji prawotwórczej, gdyż mają na celu zapewnienie rzetelności sprawozdań finansowych kas, a co za tym idzie - zapewnienie bezpieczeństwa gromadzonych w nich środków finansowych, to jest aktywów w wysokości 16 miliardów 883 milionów złotych należących do 2 milionów 600 tysięcy podmiotów (wg danych Komisji Nadzoru Finansowego za 2012 r.).

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wojciech Hermeliński, sprawozdawcą był sędzia TK Marek Kotlinowski.

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Trybunał Konstytucyjny

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA