Tematy - Przedawnienie zobowiązań podatkowych, Kodeks karny skarbowy - INFOR.PL

Od początku 2013 r. maksymalna kara porządkowa za ignorowanie organu podatkowego wzrosła z 2700 zł do 2800 zł. Karę porządkową trzeba zapłacić w ciągu siedmiu dni.

Organy podatkowe właściwe w zakresie zobowiązania podatkowego, z którego niewykonaniem wiąże się podejrzenie popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, powinny zawiadamiać podatników o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz o rozpoczęciu bądź dalszym biegu terminu przedawnienia po upływie okresu zawieszenia.

O wszczęciu postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo lub wykroczenie skarbowe (a tym samym o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego) podatnik musi zostać poinformowany. Przepis art. 70 § 6 pkt 1 ordynacji podatkowej, który przewiduje skutek zawieszenia biegu przedawnienia mimo braku takiej informacji dla podatnika jest zdaniem Trybunału Konstytucyjnego niezgodny z Konstytucją RP.

Sąd Najwyższy uznał w postanowieniu z 20 czerwca 2012 r. (sygn. akt I KZP 3/12), że jeżeli przepis przyjęty w ramach kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy, zastosowanego na podstawie art. 7 § 1 kodeksu karnego skarbowego, nie zawiera znamion pozwalających, po ich wypełnieniu, na złożenie korekty deklaracji podatkowej, to wykluczone jest zaniechanie ukarania sprawcy na podstawie art. 16a kodeksu karnego skarbowego (k.k.s.) za tak zakwalifikowane przestępstwo, mimo że wypełniło ono również znamiona czynu objętego tym przepisem.

Tak uznał Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 19 czerwca 2012 r. (sygn. P 41/10) rozpoznając pytanie prawne WSA w Warszawie dotyczące przedawnienia zobowiązania podatkowego powstałego z tytułu zawarcia umowy pożyczki. Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidują ponowne powstanie zobowiązania podatkowego (i to liczonego wg dziesięciokrotnie wyższej 20 % stawki podatku) od tej samej pożyczki, po przedawnieniu pierwszego zobowiązania podatkowego z tego tytułu.

Regulacje dotyczące wykonywania kar orzeczonych za przestępstwa i wykroczenia skarbowe znajdują się w ustawie z 10 września 1999 r. kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawie z 6 czerwca 1997 r. kodeks karny wykonawczy (kkw).

Kary orzeczone za popełnione przestępstwo lub wykroczenie skarbowe wykonywane są według zasad określonych kodeksem karnym skarbowym. Ustawodawca dopuszcza możliwość ich modyfikacji. Poniżej zostały przedstawione podstawowe zasady ich realizacji.

Termin przedawnienia zobowiązania w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (14 dni od dokonania odpłatnego zbycia) i jest niezależny od złożenia oświadczenia o przeznaczeniu uzyskanego przychodu na cele warunkujące zwolnienie podatkowe.

Przepadek przedmiotów jest środkiem karnych zabezpieczającym, orzekanym zarówno przy przestępstwach i wykroczeniach skarbowych. Celem stosowania przepadku przedmiotów jest pozbawienie sprawcy środków, którymi się posługiwał przy popełnieniu czynu zabronionego, lub które były ściśle połączone z przedmiotem czynu, służyły do jego opakowania. Sprawca nie powinien uzyskać z czynu zabronionego żadnych korzyści.

Jedną z kar przewidzianych za popełnienie przestępstwa lub wykroczenia skarbowego jest kara grzywny. Jej wysokość określana jest za pomocą systemu stawek dziennych. Pozwala to na zróżnicowanie dolegliwości jaką stanowi ta kara, w zależności od sytuacji majątkowej sprawcy. Dzięki temu Sąd bierze pod uwagę także możliwości płatnicze sprawy.

Nie można traktować przedawnienia zobowiązań podatkowych jako konstytucyjnie chronionego prawa podatnika. Nie ma konstytucyjnych przeszkód, aby ustawodawca wprowadził możliwość wielokrotnego przerywania biegu przedawnienia, jeśli będzie to służyć należytemu wyegzekwowaniu świadczenia podatkowego. Tak stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 21 czerwca 2011 r. (sygn. P 26/10), w którym orzekł, że art. 70 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa jest zgodny z art. 2 konstytucji.

Ustawodawca mając na uwadze uchylanie się podatników o obowiązku opodatkowania ustanowił w kodeksie karno-skarbowym przepis z art. 54. Przepis ten stanowi, że podatnik uchylający się od opodatkowania poprzez nie ujawnienie właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie złożeniu deklaracji naraża podatek na uszczuplenie, podlega określonym sankcjom. Na pierwszy rzut oka prezentowany przepis nie budzi wątpliwości. Jednakże istnieje wiele, bardzo istotnych kwestii, które nie wynikają z literalnego brzmienia artykułu.

Przedawnienie zobowiązań podatkowych, Kodeks karny skarbowy

Wyższa kara za ignorowanie organów podatkowych

Organy podatkowe muszą informować podatników o biegu przedawnienia

Podatnik ma prawo wiedzieć o wszczęciu postępowania

Korekta deklaracji i zapłata podatku nie zawsze wyklucza odpowiedzialność karną skarbową

Przedawnienie nie jest konstytucyjnie chronionym prawem podatnika

W jaki sposób wykonywane są kary orzeczonych za wykroczenia i przestępstwa skarbowe - część 2

W jaki sposób wykonywane są kary orzeczone za wykroczenia i przestępstwa skarbowe - część 1

Przedawnienie w PIT od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości

Przepadek przedmiotów w prawie karnym skarbowym cz. 1

Zasady przyznawania kary grzywny

Czy przedawnienie zobowiązania podatkowego może nigdy nie nastąpić?

Odpowiedzialność karno-skarbowa podatników za nieujawnienie przedmiotu lub podstawy opodatkowania czy niezłożenie deklaracji