REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce

Subskrybuj nas na Youtube
Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce
Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce

REKLAMA

REKLAMA

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi funkcjonuje od 21 czerwca 2017 r. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) koncentruje się w obrębie badań ustawowych tzw. jednostek zainteresowania publicznego (m.in. spółki publiczne, banki, ubezpieczyciele, i inne instytucje finansowe). W kontekście ostatnich wydarzeń (m.in. afera GetBack) w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.

Kwestia nadzoru nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami była przedmiotem interpelacji poselskiej nr 23608 z 2 lipca 2018 r.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Posłowie występujący z tą interpelacją nawiązali do problemów finansowych firmy windykacyjnej GetBack, która przez kilka lat był audytowany przez znaną i znaczącą firmę audytorską na rynku polskim i światowym. Aktualnie byłe władze spółki windykacyjnej spotykają się z zarzutami w zakresie fałszu materialnego, a w sprawie doszło m.in. do zatrzymań osób z kierownictwa spółki.

Według ostatniego stanowiska płynącego z Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że kręgi finansowe posiadają wiele zastrzeżeń do jakości pracy świadczonej przez firmy audytorskie i nie dotyczy to wyłącznie małych firm. Planowane jest m.in. wprowadzenie tzw. białej listy podmiotów audytorskich, a wpis na niego będzie uprawniał do badania sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. Dbałość o wysoki poziom badań ksiąg rachunkowych przedsiębiorstw działających na polskim rynku zwiększy poziom bezpieczeństwa i będzie gwarancją, że sprawozdawczość finansowa podmiotów - w szczególności notowanych na rynku giełdowym - posiadać będzie walor rzetelności.

W kontekście powyższych faktów posłowie zapytali Ministra Finansów o aktualny system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi.

REKLAMA

W imieniu Ministra Finansów odpowiedzi udzielił 25 lipca 2018 r. Piotr Nowak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi od 2017 roku

Minister poinformował, że w 2017 r. nastąpiły w Polsce istotne zmiany w systemie nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi. Od 21 czerwca 2017 r. ma zastosowanie nowa ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą”, wdrażająca do porządku polskiego dyrektywę 2014/56/UE zmieniającą dyrektywę 2006/43/WE ws. ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz służąca stosowaniu rozporządzenia nr 537/2014 ws. szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.

Zgodnie z przepisami ustawy, rejestr biegłych rewidentów oraz listę firm audytorskich prowadzi Polska Izba Biegłych Rewidentów (dalej: PIBR).

Do rejestru biegłych rewidentów (art. 4 ust. 2 ustawy) może zostać wpisana osoba fizyczna, która spełnia następujące warunki:

1) korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;

2) ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem, w tym w trakcie postępowania kwalifikacyjnego, daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta;

3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i piśmie;

5) odbyła:

a) roczną praktykę w zakresie rachunkowości w państwie Unii Europejskiej oraz co najmniej 2-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej albo

b) 3-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej;

6) złożyła przed Komisją Egzaminacyjną 10 egzaminów z wiedzy i egzamin dyplomowy, oraz

7) złożyła ślubowanie.

Do rejestru może być wpisana również osoba, która posiada co najmniej 15-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie rachunkowości, prawa, finansów i rewizji finansowej, które zastępuje wymóg odbycia praktyki i/lub aplikacji.

Ponadto wpisowi do rejestru podlegają również biegli rewidenci, którzy uzyskali uprawnienia w innym państwie Unii Europejskiej lub państwie trzecim, którzy złożyli z wynikiem pozytywnym, przed Komisją Egzaminacyjną, egzamin w języku polskim z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania badań sprawozdań finansowych.

W przypadku firm audytorskich wpis na listę następuje po złożeniu przez firmę audytorską stosownego wniosku, udokumentowaniu nieposzlakowanej opinii oraz złożeniu oświadczenia o zdolności do prowadzenia działalności w zakresie wykonywania czynności rewizji finansowej, podpisanego przez członków zarządu, a w przypadku braku zarządu – przez właścicieli lub wspólników (art. 57 ust. 4 ustawy).

Firma audytorska zatwierdzona w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej (art. 58 ust. 1 ustawy) uprawniona jest do wykonywania badań ustawowych w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli kluczowy biegły rewident przeprowadzający takie badania jest wpisany do rejestru, a taka firma wpisana jest na listę. W celu wpisania na listę firma występuje do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (organu PIBR) z wnioskiem o wpis, do którego dołącza zaświadczenie wydane przez organ zatwierdzający z państwa członkowskiego pochodzenia, potwierdzające zatwierdzenie w tym państwie.

Ustawa wskazuje formy w jakich może być prowadzona działalność przez firmy audytorskie (art. 46 ustawy), tj.:

1) działalność gospodarcza prowadzona przez biegłego rewidenta we własnym imieniu i na własny rachunek;

2) spółka cywilna, spółka jawna lub spółka partnerska, w której większość głosów posiadają biegli rewidenci lub firmy audytorskie, zatwierdzone co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; w spółkach, w których powołano zarząd, większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident;

3) spółka komandytowa, w której komplementariuszami są wyłącznie biegli rewidenci lub firmy audytorskie zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej;

4) spółka kapitałowa lub spółdzielnia, które spełniają następujące wymagania:

a) większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident,

b) większość głosów na walnym zgromadzeniu posiadają biegli rewidenci lub firmy audytorskie zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej,

c) większość członków organów nadzorczych stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej;

5) spółdzielczy związek rewizyjny, który spełnia następujące wymagania:

a) zatrudnia do badania biegłych rewidentów,

b) większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident.

Zarówno wpis do rejestru biegłych rewidentów jak i na listę firm audytorskich uważa się za dokonany, jeżeli Komisja Nadzoru Audytowego (dalej: KNA), w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nie wyrazi sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej.

Na dzień 17 lipca 2018 r. w rejestrze biegłych rewidentów znajdowało się 6361 osób, a na liście firm audytorskich 1544 firm.


Na mocy przepisów ustawy KNA została wyznaczona jako organ nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi i powierzono jej do bezpośredniego wykonywania nowe zadania, obejmujące:

  • prowadzenie kontroli planowych, doraźnych i tematycznych w firmach audytorskich w zakresie badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego (dalej: JZP);
  • prowadzenie dochodzeń oraz występowanie jako oskarżyciel przed sądami w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych w związku z badaniem ustawowym JZP;
  • prowadzenie postępowań administracyjnych w zakresie nakładania kar na firmy audytorskie w związku z nieprawidłowościami powstałymi przy badaniu JZP.

Wcześniej zadania w tym zakresie realizowane były przez organy PIBR.

Definicję jednostek zainteresowania publicznego (JZP) zawiera art. 2 pkt 9) ustawy. JZP są m.in.:
- emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej, mający w Polsce, których sprawozdania finansowe objęte są obowiązkiem badania ustawowego,
- banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych i oddziały banków zagranicznych oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
- zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji oraz główne oddziały i oddziały zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji,
- instytucje pieniądza elektronicznego i krajowe instytucje płatnicze spełniające kryteria dużej jednostki,
- otwarte fundusze emerytalne, dobrowolne fundusze emerytalne oraz powszechne towarzystwa emerytalne,
- fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz publiczne fundusze inwestycyjne zamknięte,

W 2017 r. 80 firm audytorskich przeprowadziło badania ustawowe sprawozdań finansowych 1295 JZP.

Nowe przepisy rozszerzyły również właściwość sądów powszechnych o rozpatrywanie postępowań w sprawie nałożenia kary wobec biegłych rewidentów w zakresie nieprawidłowości w przeprowadzaniu badań ustawowych JZP (wcześniej zadania w tym zakresie realizowane były również przez organy PIBR).

W obowiązującym od 2017 roku nowym systemie nadzoru publicznego organy PIBR pozostają nadal ważnym elementem tego systemu, gdyż przekazano im do realizacji część zadań, tj.:

- przeprowadzanie kontroli planowych i doraźnych w firmach audytorskich w zakresie badań ustawowych sprawozdań finansowych jednostek innych niż JZP,

- prowadzenie postępowań dyscyplinarnych w stosunku do biegłych rewidentów przeprowadzających badania jednostek innych niż JZP,

- prowadzenie postępowań administracyjnych w zakresie nakładania kar administracyjnych na firmy audytorskie w związku z nieprawidłowościami innymi niż nieprawidłowości powstałe przy badaniu JZP.

Ze sprawozdań Komisji Nadzoru Audytowego wynika, iż:

a) w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. 238 biegłych rewidentów zostało skreślonych z rejestru biegłych rewidentów, w tym:

- 183 na wniosek;

- 55 z powodu śmierci;

b) natomiast w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. 462 biegłych rewidentów zostało skreślonych z rejestru biegłych rewidentów, w tym:

- 432 na wniosek;

- 29 z powodu śmierci;

- 1 z powodu prawomocnego skazania przez sąd.

Minister Finansów podkreślił, iż nowy system nadzoru, w tym rozwiązania w zakresie zadań nałożonych na KNA, funkcjonują dopiero od roku. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór KNA koncentruje się w obrębie badań ustawowych JZP. Jednakże w kontekście ostatnich wydarzeń w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy PIBR, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

REKLAMA

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA