REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce

Subskrybuj nas na Youtube
Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce
Nadzór nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi w Polsce

REKLAMA

REKLAMA

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi funkcjonuje od 21 czerwca 2017 r. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) koncentruje się w obrębie badań ustawowych tzw. jednostek zainteresowania publicznego (m.in. spółki publiczne, banki, ubezpieczyciele, i inne instytucje finansowe). W kontekście ostatnich wydarzeń (m.in. afera GetBack) w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.

Kwestia nadzoru nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami była przedmiotem interpelacji poselskiej nr 23608 z 2 lipca 2018 r.

REKLAMA

REKLAMA

Posłowie występujący z tą interpelacją nawiązali do problemów finansowych firmy windykacyjnej GetBack, która przez kilka lat był audytowany przez znaną i znaczącą firmę audytorską na rynku polskim i światowym. Aktualnie byłe władze spółki windykacyjnej spotykają się z zarzutami w zakresie fałszu materialnego, a w sprawie doszło m.in. do zatrzymań osób z kierownictwa spółki.

Według ostatniego stanowiska płynącego z Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że kręgi finansowe posiadają wiele zastrzeżeń do jakości pracy świadczonej przez firmy audytorskie i nie dotyczy to wyłącznie małych firm. Planowane jest m.in. wprowadzenie tzw. białej listy podmiotów audytorskich, a wpis na niego będzie uprawniał do badania sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. Dbałość o wysoki poziom badań ksiąg rachunkowych przedsiębiorstw działających na polskim rynku zwiększy poziom bezpieczeństwa i będzie gwarancją, że sprawozdawczość finansowa podmiotów - w szczególności notowanych na rynku giełdowym - posiadać będzie walor rzetelności.

W kontekście powyższych faktów posłowie zapytali Ministra Finansów o aktualny system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi.

W imieniu Ministra Finansów odpowiedzi udzielił 25 lipca 2018 r. Piotr Nowak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi od 2017 roku

Minister poinformował, że w 2017 r. nastąpiły w Polsce istotne zmiany w systemie nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi. Od 21 czerwca 2017 r. ma zastosowanie nowa ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą”, wdrażająca do porządku polskiego dyrektywę 2014/56/UE zmieniającą dyrektywę 2006/43/WE ws. ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz służąca stosowaniu rozporządzenia nr 537/2014 ws. szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.

Zgodnie z przepisami ustawy, rejestr biegłych rewidentów oraz listę firm audytorskich prowadzi Polska Izba Biegłych Rewidentów (dalej: PIBR).

Do rejestru biegłych rewidentów (art. 4 ust. 2 ustawy) może zostać wpisana osoba fizyczna, która spełnia następujące warunki:

1) korzysta z pełni praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;

2) ma nieposzlakowaną opinię i swoim dotychczasowym postępowaniem, w tym w trakcie postępowania kwalifikacyjnego, daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu biegłego rewidenta;

3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne i włada językiem polskim w mowie i piśmie;

5) odbyła:

REKLAMA

a) roczną praktykę w zakresie rachunkowości w państwie Unii Europejskiej oraz co najmniej 2-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej albo

b) 3-letnią aplikację w firmie audytorskiej zarejestrowanej w państwie Unii Europejskiej pod kierunkiem biegłego rewidenta lub biegłego rewidenta zarejestrowanego w państwie Unii Europejskiej;

6) złożyła przed Komisją Egzaminacyjną 10 egzaminów z wiedzy i egzamin dyplomowy, oraz

7) złożyła ślubowanie.

Do rejestru może być wpisana również osoba, która posiada co najmniej 15-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie rachunkowości, prawa, finansów i rewizji finansowej, które zastępuje wymóg odbycia praktyki i/lub aplikacji.

Ponadto wpisowi do rejestru podlegają również biegli rewidenci, którzy uzyskali uprawnienia w innym państwie Unii Europejskiej lub państwie trzecim, którzy złożyli z wynikiem pozytywnym, przed Komisją Egzaminacyjną, egzamin w języku polskim z prawa gospodarczego, w zakresie niezbędnym do wykonywania badań sprawozdań finansowych.

W przypadku firm audytorskich wpis na listę następuje po złożeniu przez firmę audytorską stosownego wniosku, udokumentowaniu nieposzlakowanej opinii oraz złożeniu oświadczenia o zdolności do prowadzenia działalności w zakresie wykonywania czynności rewizji finansowej, podpisanego przez członków zarządu, a w przypadku braku zarządu – przez właścicieli lub wspólników (art. 57 ust. 4 ustawy).

Firma audytorska zatwierdzona w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej (art. 58 ust. 1 ustawy) uprawniona jest do wykonywania badań ustawowych w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli kluczowy biegły rewident przeprowadzający takie badania jest wpisany do rejestru, a taka firma wpisana jest na listę. W celu wpisania na listę firma występuje do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów (organu PIBR) z wnioskiem o wpis, do którego dołącza zaświadczenie wydane przez organ zatwierdzający z państwa członkowskiego pochodzenia, potwierdzające zatwierdzenie w tym państwie.

Ustawa wskazuje formy w jakich może być prowadzona działalność przez firmy audytorskie (art. 46 ustawy), tj.:

1) działalność gospodarcza prowadzona przez biegłego rewidenta we własnym imieniu i na własny rachunek;

2) spółka cywilna, spółka jawna lub spółka partnerska, w której większość głosów posiadają biegli rewidenci lub firmy audytorskie, zatwierdzone co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; w spółkach, w których powołano zarząd, większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident;

3) spółka komandytowa, w której komplementariuszami są wyłącznie biegli rewidenci lub firmy audytorskie zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej;

4) spółka kapitałowa lub spółdzielnia, które spełniają następujące wymagania:

a) większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident,

b) większość głosów na walnym zgromadzeniu posiadają biegli rewidenci lub firmy audytorskie zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej,

c) większość członków organów nadzorczych stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej;

5) spółdzielczy związek rewizyjny, który spełnia następujące wymagania:

a) zatrudnia do badania biegłych rewidentów,

b) większość członków zarządu stanowią biegli rewidenci zatwierdzeni co najmniej w jednym państwie Unii Europejskiej; jeżeli zarząd składa się z nie więcej niż 2 osób, jedną z nich jest biegły rewident.

Zarówno wpis do rejestru biegłych rewidentów jak i na listę firm audytorskich uważa się za dokonany, jeżeli Komisja Nadzoru Audytowego (dalej: KNA), w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nie wyrazi sprzeciwu w formie decyzji administracyjnej.

Na dzień 17 lipca 2018 r. w rejestrze biegłych rewidentów znajdowało się 6361 osób, a na liście firm audytorskich 1544 firm.


Na mocy przepisów ustawy KNA została wyznaczona jako organ nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi i powierzono jej do bezpośredniego wykonywania nowe zadania, obejmujące:

  • prowadzenie kontroli planowych, doraźnych i tematycznych w firmach audytorskich w zakresie badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego (dalej: JZP);
  • prowadzenie dochodzeń oraz występowanie jako oskarżyciel przed sądami w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych w związku z badaniem ustawowym JZP;
  • prowadzenie postępowań administracyjnych w zakresie nakładania kar na firmy audytorskie w związku z nieprawidłowościami powstałymi przy badaniu JZP.

Wcześniej zadania w tym zakresie realizowane były przez organy PIBR.

Definicję jednostek zainteresowania publicznego (JZP) zawiera art. 2 pkt 9) ustawy. JZP są m.in.:
- emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym państwa Unii Europejskiej, mający w Polsce, których sprawozdania finansowe objęte są obowiązkiem badania ustawowego,
- banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych i oddziały banków zagranicznych oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
- zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji oraz główne oddziały i oddziały zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji,
- instytucje pieniądza elektronicznego i krajowe instytucje płatnicze spełniające kryteria dużej jednostki,
- otwarte fundusze emerytalne, dobrowolne fundusze emerytalne oraz powszechne towarzystwa emerytalne,
- fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte oraz publiczne fundusze inwestycyjne zamknięte,

W 2017 r. 80 firm audytorskich przeprowadziło badania ustawowe sprawozdań finansowych 1295 JZP.

Nowe przepisy rozszerzyły również właściwość sądów powszechnych o rozpatrywanie postępowań w sprawie nałożenia kary wobec biegłych rewidentów w zakresie nieprawidłowości w przeprowadzaniu badań ustawowych JZP (wcześniej zadania w tym zakresie realizowane były również przez organy PIBR).

W obowiązującym od 2017 roku nowym systemie nadzoru publicznego organy PIBR pozostają nadal ważnym elementem tego systemu, gdyż przekazano im do realizacji część zadań, tj.:

- przeprowadzanie kontroli planowych i doraźnych w firmach audytorskich w zakresie badań ustawowych sprawozdań finansowych jednostek innych niż JZP,

- prowadzenie postępowań dyscyplinarnych w stosunku do biegłych rewidentów przeprowadzających badania jednostek innych niż JZP,

- prowadzenie postępowań administracyjnych w zakresie nakładania kar administracyjnych na firmy audytorskie w związku z nieprawidłowościami innymi niż nieprawidłowości powstałe przy badaniu JZP.

Ze sprawozdań Komisji Nadzoru Audytowego wynika, iż:

a) w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. 238 biegłych rewidentów zostało skreślonych z rejestru biegłych rewidentów, w tym:

- 183 na wniosek;

- 55 z powodu śmierci;

b) natomiast w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. 462 biegłych rewidentów zostało skreślonych z rejestru biegłych rewidentów, w tym:

- 432 na wniosek;

- 29 z powodu śmierci;

- 1 z powodu prawomocnego skazania przez sąd.

Minister Finansów podkreślił, iż nowy system nadzoru, w tym rozwiązania w zakresie zadań nałożonych na KNA, funkcjonują dopiero od roku. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór KNA koncentruje się w obrębie badań ustawowych JZP. Jednakże w kontekście ostatnich wydarzeń w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy PIBR, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ucieczka z JDG? Coraz mniej zamknięć, ale zawieszeń przybywa. Przedsiębiorcy kalkulują inaczej

W maju 2025 roku liczba wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej spadła o niemal 20% względem kwietnia, ale wzrosła o 4% w skali roku. Eksperci wskazują, że główne powody decyzji o likwidacji JDG pozostają niezmienne – to przede wszystkim wysokie koszty, presja płacowa i trudności z zatrudnieniem.

Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

Nowy podatek e-commerce uderzy w polskie firmy. Zyska zagraniczna konkurencja?

Plan rozszerzenia podatku od sprzedaży detalicznej na handel internetowy budzi poważne kontrowersje. Eksperci ostrzegają, że nowe przepisy mogą zahamować rozwój polskich e-sklepów i wzmocnić azjatyckie platformy, które często omijają unijne regulacje. W tle apel o zatrzymanie prac legislacyjnych i skupienie się na rozwiązaniach na poziomie UE.

Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w kontroli celno-skarbowej i podatkowej. Widzą potrzebę dialogu z kontrolerami

Przedsiębiorcy, w ramach deregulacji prowadzonej przez rząd, domagają się większej współpracy i otwartości na wyjaśnienia ze strony służb celno-skarbowych, jasnej interpretacji przepisów, partnerskiego traktowania oraz skrócenia procesu przedawnienia.

REKLAMA

Zawód: księgowy: teraz wyraźny awans w rankingu prestiżu. Dlaczego warto zarabiać na umiejętności księgowania

W najnowszym rankingu najbardziej poważanych zawodów w Polsce opublikowanym przez SW Research (2025) księgowy awansował o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem. Aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji.

Rząd poprawia KSeF, przedsiębiorcy zadowoleni z kolejnym zmian w ustawie, zwłaszcza że korzystne modyfikacje nastąpią jeszcze przed wejściem w życie zmienianych przepisów

Krajowy System e-Faktur zmienia się na lepsze. Rząd, po konsultacjach z przedsiębiorcami, przyjął pakiet przepisów, które mają ułatwić funkcjonowanie Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe przepisy są wynikiem licznych konsultacji z przedsiębiorcami, jakie przeprowadziło Ministerstwo Finansów.

MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

REKLAMA

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

E-fakturowanie coraz bliżej – dlaczego przedsiębiorstwa powinny postawić na nowoczesne rozwiązania EDI?

W przyszłym roku polskie przedsiębiorstwa czeka jedna z największych zmian w systemie rozliczeń – obowiązkowe e-fakturowanie. Pomimo przesunięcia terminu z lipca 2024 roku na 2026 rok warto już teraz ruszyć z przygotowaniami do nowych regulacji i rozpocząć wdrażanie odpowiednich narzędzi.

REKLAMA