Audytor

Kontroler finansowy musi pozostać niezależny i obiektywny w stosunku do badanej spółki - powiedział PAP prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego Marcin Obroniecki. Jego zdaniem kluczowe znaczenie mają etyka i zawodowy sceptycyzm biegłego rewidenta.

Ewolucja audytu. Mazars, międzynarodowa firma audytorska, podatkowa i doradcza, opublikowałą wyniki ankiety przeprowadzonej wśród 500 użytkowników audytu i decydentów z 12 krajów w publikacji „Przyszłość audytu: analiza rynku - mity, fakty i kierunki rozwoju”. Wyniki obalają powszechne mity związane z audytem i rzucają nowe światło na cztery główne obszary: zapotrzebowanie na badanie wspólne jest większe niż się często zakłada; firmy oczekują, że technologia wzmocni umiejętności audytorów, a nie je zastąpi; respondenci z zadowoleniem przyjęliby szerszy, a nie węższy zakres usług audytora; istnieje rozbieżność między tym, co firmy postrzegają jako „misję” audytorów a korzyściami płynącymi z audytu ich firmy.

„Audyt się zmienia, musimy za tymi zmianami nadążać albo nawet być ich inicjatorem” – mówi Iwona Bogucka Prezes IIA Polska. Co to oznacza?

System Rejestracji i Ewidencji Firm Audytorskich – STREFA został uruchomiony przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego (PANA). Głównym celem systemu jest usprawnienie, a zarazem ułatwienie firmom audytorskim kontaktu z organem nadzoru.

Minister Finansów potwierdził, że nowy przepis ustawy o ofercie publicznej (...) wprowadził obowiązek spółek publicznych sporządzenia rocznego sprawozdania o wynagrodzeniach zarządu i rady nadzorczej oraz poddania tego sprawozdania ocenie biegłego rewidenta.

Ministerstwo Finansów udzieliło wyjaśnień na pytania Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, jak należy rozumieć niektóre zapisy ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu w kontekście wykonywania zawodu przez biegłych rewidentów.

Wrzesień i październik to najlepszy czas, aby dokonać wyboru biegłego rewidenta, który zajmie się badaniem sprawozdania finansowego. Tegoroczne działania upływają w firmach pod znakiem pandemii i jej wpływu na funkcjonowanie biznesu, co niewątpliwie wpłynie także na realizację badań i współpracę z biegłym, a także kształt samego sprawozdania. Na znaczeniu poza twardymi liczbami zyska ich warstwa opisowa. Wrosnąć może także rola biegłych poza działaniami audytowymi.

Polska Agencja Nadzoru Audytowego przypomina, że 31 sierpnia 2020 r. jest datą graniczną do wprowadzenia zmian dostosowujących Systemy Wewnętrznej Kontroli Jakości firm audytorskich do zmian w ustawie o biegłych rewidentach. Obowiązek ten został wprowadzony w art. 39 ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019 poz. 1571).

Rewolucja technologiczna dotyka niemal każdej branży. W większym lub mniejszym stopniu algorytmy uzupełniają, lub całkowicie przejmują, zadania człowieka. Czy taka sama sytuacja nastąpi także w branży firm audytorskich?

Polska Agencja Nadzoru Audytowego (PANA) przypomina o obowiązku publikacji (przez firmę audytorską wykonującą badania ustawowe jednostek interesu publicznego) rocznego sprawozdania z przejrzystości najpóźniej cztery miesiące po zakończeniu każdego roku obrotowego na stronie internetowej firmy audytorskiej.

Od 2020 roku wszystkie firmy audytorskie zobowiązane są do wnoszenia opłaty z tytułu nadzoru wyłącznie do Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Wysokość stawki procentowej opłaty na 2020 r. ustalona została na poziomie 2,73 % przychodów z tytułu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych wykonywanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu. Polska Agencja Nadzoru Audytowego informuje o terminach i zasadach uiszczania opłat z tytułu nadzoru.

Rynek usług audytorskich w Polsce jest bardzo rozdrobniony. Usługi te świadczy w Polsce 1,5 tys. firm, z czego jednostkom zaufania publicznego usługi świadczy nieco ponad 70. W 2020 roku rynek ten może czekać konsolidacja ze względu na wprowadzenie międzynarodowych standardów badania, ale też wzrost opłat z tytułu nadzoru. Opłaty odprowadzane do Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego wzrosły o 30–35 proc. – Przekłada się to na wzrost cen naszych usług, a dla mniejszych firm może to oznaczać problemy w dalszej działalności – ocenia Bartłomiej Kurylak, biegły rewident, współzałożyciel sieci Polska Grupa Audytorska.

Nie jest łatwo zostać biegłym rewidentem. Wykonywanie tego zawodu wiąże się też z dużą odpowiedzialnością i wymaga zdobycia wszechstronnej wiedzy. Jednak warto wiedzieć, że biegli rewidenci są najlepiej opłacanymi pracownikami w sektorze rachunkowości.

Biegły rewident jako specjalista z sektora księgowo-finansowego na stałe wpisany jest w krajobraz polskiej przedsiębiorczości, jako ekspert dokonujący badania sprawozdań finansowych. Każdego roku ponad 3 tys. biegłych współpracuje z firmami dokonując audytów, a także świadcząc inne usługi przypisane do ich kompetencji. O czym warto pamiętać, aby ta współpraca przebiegała efektywnie i z korzyścią dla firmy?

21 czerwca 2019 r. Komisja Nadzoru Audytowego (KNA) przyjęła "Sprawozdanie z monitorowania rynku usług świadczonych przez biegłych rewidentów i firmy audytorskie oraz działalności komitetów audytu".

14 maja 2019 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów. Podstawowym celem wprowadzanych przepisów jest wzmocnienie nadzoru publicznego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich w Polsce. Projekt przewiduje też powołanie Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, która zastąpi Komisję Nadzoru Audytowego (KNA). Agencja będzie tworzona w drugiej połowie 2019 r., a powierzone jej zadania zacznie wykonywać od 1 stycznia 2020 r.

Serdecznie zapraszamy na organizowaną w dniach 16-17 maja 2019 roku konferencję Kół Regionalnych Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA Polska. W tym roku organizacji podjęło się Koło Warmińsko – Mazurskie z siedzibą w Olsztynie.

Zdaniem Ministerstwa Finansów w przypadku jednostki, która ma wieloosobowy zarząd umowa z firmą audytorską (biegłym rewidentem) o badanie sprawozdania finansowego może być zawierana przez zarząd zgodnie z obowiązującymi w jednostce zasadami reprezentacji. Nie ma konieczności podpisywania takiej umowy przez wszystkich członków zarządu.

Rząd zamierza utworzyć odrębną instytucję sprawującą nadzór nad działalnością firm audytorskich i biegłych rewidentów. Projekt ustawy o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, który ma zmienić zasady nadzoru publicznego nad firmami audytorskimi pojawił się w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Ograniczeniu mają ulec uprawnienia nadzorcze Polskiej Izby Biegłych Rewidentów (PIBR). Projekt ten (opracowywany obecnie w Ministerstwie Finansów) ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w IV kwartale 2018 roku.

Nowy system nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi funkcjonuje od 21 czerwca 2017 r. System ten zakłada, iż bezpośredni nadzór Komisji Nadzoru Audytowego (KNA) koncentruje się w obrębie badań ustawowych tzw. jednostek zainteresowania publicznego (m.in. spółki publiczne, banki, ubezpieczyciele, i inne instytucje finansowe). W kontekście ostatnich wydarzeń (m.in. afera GetBack) w Ministerstwie Finansów trwają szczegółowe analizy nad zasadnością oraz celowością rozszerzenia oraz wzmocnienia zakresu nadzoru sprawowanego przez KNA zarówno w sposób bezpośredni, jak też pośrednio poprzez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, tak aby zapewnić efektywny nadzór nad firmami audytorskimi i biegłymi rewidentami, w tym nad jakością świadczonych przez nich usług.

Ministerstwo Finansów i Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych określili 1 sierpnia 2018 r. zasady współpracy audytora wewnętrznego i inspektora ochrony danych w jednostkach sektora publicznego. Zadaniem zarówno inspektora ochrony danych, jak i audytora wewnętrznego jest wspieranie kierownika jednostki sektora finansów publicznych w zgodnej z prawem realizacji celów i zadań tej jednostki. Dlatego działania audytorów wewnętrznych i inspektorów ochrony danych powinny być komplementarne.

„Nie ma ciała – nie ma zbrodni?” W dokumentacji badania obowiązują odwrotne zasady, pisze Waldemar K. Lachowski - autor szkolenia dla kontrolerów Krajowej Komisji Nadzoru (KKN) Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.

Największą rozpoznawalną międzynarodową organizacją certyfikującą zawód audytora wewnętrznego jest Instytut Audytorów Wewnętrznych (The Institute of Internal Auditors (IIA Global), który został powołany w 1941 roku. Jest najstarszą i największą na świecie organizacją, skupiającą audytorów wewnętrznych. W blisko 200 oddziałach narodowych i organizacjach afiliowanych jest zrzeszonych ponad 170 000 osób. W Polsce IIA reprezentowany jest przez Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Polska. Aktualnie do Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA Polska należy ponad 1500 osób z całego kraju i liczba ta systematycznie rośnie. Instytut, to również rozwijające się Koła Regionalne i Branżowe.

Są obawy, że biegłymi rewidentami zostaną osoby bez doświadczenia. Ministerstwo Finansów przekonuje, że trzeba otworzyć zawód na młodych ludzi.

W dniu 28 lutego 2018 r. w Warszawie odbyła się VII Konferencja IIA Polska dla Sektora Finansowego, pt. „Rola audytu wewnętrznego w aspekcie zmieniającego się prawa regulującego działalność instytucji finansowej”. Patronat medialny nad wydarzeniem objął Infor.

Od 17 czerwca 2016 roku zaczęły obowiązywać nowe regulacje w zakresie ustawowych badań sprawozdań finansowych. Nowe regulacje wymagają wprowadzenia szeregu zmian w funkcjonowaniu Komitetów Audytu, co może stanowić duże wyzwanie organizacyjne oraz będzie wymagało profesjonalizacji i zmian ich składu oraz sposobu działania.

O najważniejszych bieżących problemach biegłych rewidentów, Mandatory Disclosure Rules, ustawie o biegłych rewidentach, i przyszłości tego zawodu, a także o koncepcji obowiązkowego audytu podatkowego rozmawiamy z Krzysztofem Burnosem, Prezesem Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

W tym roku obchodzimy jubileusz 15-lecia działalności Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA Polska. To czas podsumowań, refleksji, ale również identyfikacji nowych kierunków działania w ciągle zmieniającym się otoczeniu organizacyjnym, przy uwzględnieniu aspektów m.in. prawnych, ekonomicznych i zarządczych.

Trwają prace legislacyjne nad rządowym projekt ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym. Projekt ten od listopada ubiegłego roku jest już w Sejmie ale 21 marca 2017 roku Rada Ministrów przyjęła poprawkę do tego projektu, wprowadzającą kilka istotnych zmian.

Trwają zapisy na szkolenia Instytutu Audytorów Wewnętrznych IIA Polska! Wybierz szkolenia i nie czekaj, zapisz się już dzisiaj!

Krajowa Rada Biegłych Rewidentów postuluje wprowadzenie wspólnego badania sprawozdania finansowego prowadzonego przez dwie niezależne firmy audytorskie. W opinii ekspertów pozwoliłoby to zwiększyć niezależność firm audytorskich w procesie badania i odporność na naciski zarządów czy rad nadzorczych, a także doprowadziłoby do dekoncentracji rynku audytorskiego.

Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Polska zaprasza na szkolenie "Ocena jakości audytu wewnętrznego - QA", które odbędzie się w dniach 5-6 grudnia 2016 r. Portal Infor.pl jest patronem medialnym wydarzenia.

Do 30 września firmy mają czas na wybór biegłego rewidenta do badania sprawozdań finansowych za 2015 rok. Żeby uniknąć problemów warto przed podpisaniem umowy upewnić się, czy firma, która oferuje nam taką usługę ma odpowiednie uprawnienia.

To już ostatni moment na wybór biegłego rewidenta. Jeżeli jednostka podlega obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta, musi jak najszybciej dokonać jego wyboru. Umowę z biegłym rewidentem zawiera kierownik jednostki w terminie umożliwiającym udział biegłego w inwentaryzacji. Inwentaryzację można rozpocząć już 1 października. Należy przy tym pamiętać, że wyboru biegłego rewidenta dokonuje organ zatwierdzający, a nie kierownik jednostki.

Od 17 czerwca stosuje się bezpośrednio rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego. Komisja Nadzoru Audytowego, która sprawuje w Polsce nadzór publiczny nad biegłymi rewidentami oraz firmami audytorskimi, jest organem odpowiedzialnym za wykonywanie zadań przewidzianych w tym rozporządzeniu.

W dniu 17 czerwca 2016 r. weszły w życie postanowienia unijnego rozporządzenia zmieniającego rynek audytu jednostek zainteresowania publicznego. Zmienią się regulacje dotyczące audytu oraz kontroli jakości badania sprawozdań finansowych tych jednostek. Eksperci Krajowej Izby Biegłych Rewidentów podpowiadają, jak należy stosować nowe przepisy.

Uregulowanie spraw w zakresie relacji podmiotów i biegłych rewidentów wykonujących badania sprawozdań finansowych - to cel projektu ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym, którym w najbliższych tygodniach ma się zająć Komitet Stały Rady Ministrów.

Rynek audytu przechodzi reformę wynikającą ze zmiany europejskich przepisów i wejścia w życie międzynarodowych standardów badania. Czy w związku z tym warsztat biegłych rewidentów także czeka rewolucja? Na to pytanie odpowiedzi będą szukali uczestnicy XVII Dorocznej Konferencji Audytingu organizowanej przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów. Konferencja odbędzie się w dniach 17-19 października 2016 roku w hotelu Narvil w Serocku. Infor.pl jest patronem medialnym tego wydarzenia.

Audyt wewnętrzny powinien działać proaktywnie. Reagować na zmiany w otaczającej firmę rzeczywistości. Dostrzegać szanse i zagrożenia. I słuchać. Słuchać, co mają do powiedzenia menagerowie i pozostali pracownicy. Nie bez kozery w języku łacińskim słowo „audite” oznacza właśnie słuchanie.

O tym, jakie są oczekiwania przedsiębiorców względem audytorów mówi Agnieszka Gajewska, prezes Regionalnego Oddziału KIBR w Warszawie, organizatora konferencji „Dwa światy: audytora i biznesu. Jak zmienić obowiązek ustawowy w partnerstwo”. Spotkanie odbędzie się 3 czerwca 2016 r. w Arkadach Kubickiego (Zamek Królewski w Warszawie). Portal infor.pl jest patronem medialnym tego wydarzenia.

Opłata z tytułu nadzoru dla firm audytorskich jest za wysoka, a wysokość kar pieniężnych nakładanych na podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych zbyt restrykcyjna - uważa Konfederacja Lewiatan oceniając projekt ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym.

Według wstępnych wyników badania, które zostały przeprowadzone przez Regionalny Oddział Krajowej Izby Biegłych Rewidentów w Warszawie, aż 64% firm podczas badania sprawozdania finansowego oczekuje wyłącznie wydania pozytywnej opinii po audycie. Tymczasem zakres możliwej współpracy biegłego rewidenta i przedsiębiorstwa jest znacznie szerszy.

Ministerstwo Finansów upubliczniło nowy projekt ustawy o biegłych rewidentach. W nowych założeniach uwzględniono dużą część postulatów zgłaszanych przez KIBR w toku konsultacji społecznych. Wciąż są jednak w projekcie zapisy, które budzą niepokój środowiska. Czas na przyjęcie nowej ustawy regulator ma do 17 czerwca 2016 roku.

Z inicjatywy KRBR uhonorowano najstarszych reprezentantów profesji biegłego rewidenta w kraju. - To osoby, które tworzyły ten zawód w Polsce. Powinny zostać docenione, zauważone i uhonorowane - mówi Maciej Ostrowski, prezes RO KIBR w Poznaniu. Temat biegłych rewidentów seniorów jest też jednym z priorytetów Krajowej Izby Biegłych Rewidentów do uregulowania w najbliższym czasie.

Już można korzystać z portalu otwartych zasobów edukacyjnych Krajowej Izby Biegłych Rewidentów. Projekt powstał z myślą o wszystkich biegłych rewidentach pragnących podwyższyć swoje kompetencje cyfrowe w wybranych obszarach. Stworzenie portalu ma na celu przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia cyfrowego wśród biegłych rewidentów.

Krajowa Izba Biegłych Rewidentów ulepszyła system wystawiania zaświadczeń o wykonywaniu zawodu przez biegłego rewidenta czy o wpisie podmiotu na listę podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych. Aktualnie każdy zainteresowany podmiot będzie mógł w kilka minut samodzielnie wygenerować takie zaświadczenie ze strony kibr.org.pl.

Krajowa Izba Biegłych Rewidentów planuje zrealizować od czerwca do października 2016 r. cykl szkoleń dla swoich członków z zakresu usług innych niż badanie sprawozdań finansowych. Chęć uczestnictwa w takich szkoleniach można zgłaszać do 30 stycznia 2016 r. Projekt jest współfinansowany ze środków Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

Nowe zasady wydawania przez biegłych rewidentów opinii do sprawozdań finansowych, wprowadzone nowelizacją ustawy o rachunkowości z 23 lipca 2015 r., będą miały zastosowanie dopiero do raportów za 2016 rok. Tak wynika z pisma Ministerstwa Finansów do Krajowej Rady Biegłych Rewidentów.

Ministerstwo Finansów zaprezentowało nową wersję projektu założeń ustawy o biegłych rewidentach, ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym. Zdaniem pracodawców z Konfederacji Lewiatan projekt zawiera część postulatów zgłaszanych przez firmy, ale wiele pomysłów jest w dalszym ciągu niekorzystnych dla branży audytorskiej, np. wysokość opłat, czas trwania kontroli.

Zwiększenie niezależności biegłych rewidentów, podniesienie jakości badania sprawozdań finansowych i wzmocnienie nadzoru publicznego nad audytorami – to trzy główne cele zmian w przepisach, nad którymi pracuje resort finansów. Zmieniona ustawa będzie mieć duży wpływ na jednostki zainteresowania publicznego, czyli spółki giełdowe. Nadzór będzie mieć możliwość sankcjonowania nie tylko biegłych rewidentów, lecz także członków rad nadzorczych i komitetów audytu.