Jak wyceniać wyroby gotowe według MSR nr 2

Wyroby gotowe stanowią część rzeczowych aktywów obrotowych. Ustawa o rachunkowości klasyfikuje te składniki przedmiotowo, wyliczając poszczególne kategorie zapasów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Definicja MSR nr 2 „Zapasy” koncentruje się na funkcji tych składników, którą spełniają one w działalności gospodarczej jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konkretne składniki przewidywane do zaliczenia do kategorii zapasów zostały wymienione w § 8 MSR nr 2. Są to m.in. wyroby gotowe wyprodukowane będące w trakcie wytwarzania ich przez jednostkę gospodarczą, łącznie z materiałami i surowcami oczekującymi na wykorzystanie w procesie produkcji.

UWAGA

W przypadku jednostki gospodarczej świadczącej usługi do zapasów zalicza się wydatki poniesione na realizację tych usług.

Wyroby gotowe ujmuje się w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia. Na koszt wytworzenia składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Schemat. Koszt wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku, a także innych kosztów dających się przyporządkować do wyrobów gotowych. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty i inne podobne pozycje.

• Koszty przetworzenia zawierają koszty związane bezpośrednio z jednostką produkcji oraz systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, poniesione przy przetwarzaniu materiałów.

• Pozostałe koszty należy zaliczyć do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych tylko w takim zakresie, w jakim ponosi się je w celu doprowadzenia ich do aktualnego stanu i miejsca. Są to m.in. koszty zużycia materiałów ponad normy, koszty magazynowania, ogólne koszty administracyjne oraz koszty sprzedaży.

Ustawa przewiduje odstępstwa dotyczące wyceny produktów w toku produkcji. Jednostki mogą wyceniać produkty w toku w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów ani wyniku finansowego jednostki.

Na dzień bilansowy - zarówno według MSR nr 2, jak i według ustawy - zapasy należy wyceniać w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.