REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyceniać wyroby gotowe według MSR nr 2

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Główną pozycją zapasów w jednostkach prowadzących działalność produkcyjną są produkty: wyroby gotowe, półprodukty oraz produkcja w toku. Ewidencja księgowa tych składników zapasów następuje na podstawie kosztu wytworzenia. Czym się różnią i w jakim zakresie przepisy MSR nr 2 „Zapasy” uzupełniają wymogi ustawy o rachunkowości, opiszemy w poniższym artykule.

Wyroby gotowe stanowią część rzeczowych aktywów obrotowych. Ustawa o rachunkowości klasyfikuje te składniki przedmiotowo, wyliczając poszczególne kategorie zapasów.

REKLAMA

Autopromocja

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Definicja MSR nr 2 „Zapasy” koncentruje się na funkcji tych składników, którą spełniają one w działalności gospodarczej jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konkretne składniki przewidywane do zaliczenia do kategorii zapasów zostały wymienione w § 8 MSR nr 2. Są to m.in. wyroby gotowe wyprodukowane będące w trakcie wytwarzania ich przez jednostkę gospodarczą, łącznie z materiałami i surowcami oczekującymi na wykorzystanie w procesie produkcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

UWAGA

W przypadku jednostki gospodarczej świadczącej usługi do zapasów zalicza się wydatki poniesione na realizację tych usług.

Zasady wprowadzania wyrobów gotowych do ksiąg rachunkowych

Wyroby gotowe ujmuje się w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia. Na koszt wytworzenia składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Schemat. Koszt wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku, a także innych kosztów dających się przyporządkować do wyrobów gotowych. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty i inne podobne pozycje.

Koszty przetworzenia zawierają koszty związane bezpośrednio z jednostką produkcji oraz systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, poniesione przy przetwarzaniu materiałów.

Pozostałe koszty należy zaliczyć do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych tylko w takim zakresie, w jakim ponosi się je w celu doprowadzenia ich do aktualnego stanu i miejsca. Są to m.in. koszty zużycia materiałów ponad normy, koszty magazynowania, ogólne koszty administracyjne oraz koszty sprzedaży.

Ustawa przewiduje odstępstwa dotyczące wyceny produktów w toku produkcji. Jednostki mogą wyceniać produkty w toku w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów ani wyniku finansowego jednostki.

Na dzień bilansowy - zarówno według MSR nr 2, jak i według ustawy - zapasy należy wyceniać w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Czym są pośrednie koszty stałe i zmienne

Stałymi pośrednimi kosztami produkcji są te pośrednie koszty, które pozostają stosunkowo niezmienne, niezależnie od wielkości produkcji. Wysokość stałych kosztów pośrednich należy przypisać kosztowi wytworzenia przy normalnym poziomie wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Zmiennymi pośrednimi kosztami produkcji są te koszty, które bezpośrednio zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji.

Przykład 1

REKLAMA

Jednostka ujmuje na koncie „Wyroby gotowe” produkcję według rzeczywistego kosztu wytworzenia. W jednym miesiącu przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie wytworzenia 48 zł, w kolejnym przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie 42 zł. Firma sprzedała 150 szt. wyrobów. Cena sprzedaży - 80 zł. Firma stosuje metodę FIFO. Wartość bilansowa wyrobów gotowych wynosi 2100 zł.

Na dzień wytworzenia wyroby gotowe mogą być ujmowane w księgach rachunkowych w koszcie przyjętym do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między kosztem rzeczywistym a kosztem wytworzenia zarówno zgodnie z ustawą, jak i z MSR nr 2. Metodę kosztu standardowego, czyli metodę opartą na cenach detalicznych, można stosować, jeżeli rzeczywisty koszt wytworzenia nie odbiega od tej ceny. Ewidencja wyrobów gotowych może być prowadzona po koszcie planowanym, ustalonym na dany rok obrotowy na podstawie średniego kosztu produkcji w ubiegłym roku. Taka metoda ułatwia przyjmowanie wyrobów do magazynu oraz rozliczanie rozchodu wyrobów z magazynu. Ujmując wyroby po kosztach planowanych przyjętych do ewidencji, należy uwzględniać różnicę między tymi kosztami a rzeczywistymi kosztami wytworzenia, ustalonymi na koniec miesiąca po przeprowadzeniu kalkulacji, na odpowiednim koncie korygującym. Na dzień bilansowy wartość wyrobów pozostałych w magazynie, wyrażoną w wysokości kosztu planowanego, doprowadza się do poziomu kosztu wytworzenia.

Co należy rozumieć przez wartość netto możliwą do uzyskania

Przez wartość netto możliwą do uzyskania MSR nr 2 rozumie różnicę między szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Przyjęcie ceny ewidencyjnej na poziomie kosztu planowanego wiąże się z koniecznością rozliczenia odchyleń przypadających na sprzedane wyroby. Odchylenia te wylicza się według wzoru:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

a następnie mnoży przez wartość sprzedanych wyrobów w cenie ewidencyjnej.

Poza metodą stałych cen ewidencyjnych do wyceny rozchodu zapasów można też stosować metodę FIFO lub metodę cen przeciętnych.

Przykład 2

Ewidencja wyrobów według kosztu planowanego

Koszty produkcji jednostki, poniesione na wytworzenie wyrobów, wyniosły 10 000 zł. W bieżącym miesiącu wyprodukowano i przyjęto do magazynu 200 szt. wyrobów po koszcie planowanym 40 zł za sztukę. Na podstawie przeprowadzonej kalkulacji ustalono rzeczywisty koszt produkcji - 45 zł.

W bieżącym miesiącu wystawiono dokument WZ na 150 szt. wyrobów.

Cena sprzedaży - 60 zł.

Ewidencja księgowa

1. Przyjęcie wyrobów do magazynu według kosztu planowanego:

200 szt. × 40 zł = 8000 zł

Wn „Wyroby gotowe” 8 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 8 000

2. Przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia:

200 szt. × 45 zł = 9000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów produkcji” 9 000

Ma „Koszt produkcji” 9 000

3. Wyksięgowanie odchyleń od kosztu planowanego:

200 szt. × (40 zł - 45 zł) = -1000 zł (odchylenie Cr)

Wn „Odchylenie od kosztu planowanego” 1 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 1 000

4. Wydanie z magazynu wyrobów gotowych:

150 szt. × 40 zł = 6000 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 6 000

Ma „Wyroby gotowe” 6 000

5. Faktura sprzedaży:

• wartość netto: 150 szt. × 60 zł = 9000 zł

• VAT należny 22%: 1980 zł

• razem: 10 980 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 10 980

Ma „Przychody ze sprzedaży” 9 000

Ma „VAT należny” 1 980

6. Wyksięgowanie odchylenia od kosztu planowanego:

WNO = 1000 zł : 8000 zł = 12,5%

6000 zł × 12,5% = 750 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 750

Ma „Odchylenie od kosztu planowanego” 750

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Do bilansu konto „Odchylenia od kosztu planowanego” koryguje stan końcowy konta „Wyroby gotowe” (odpowiednio na plus lub na minus). W przykładzie jest to korekta zwiększająca, bo stan końcowy odchyleń jest dodatni (Cr):

2000 zł + 250 zł = 2250 zł.

Stan końcowy konta „Koszty produkcji” pokazuje wartość produkcji w toku.

• wyroby gotowe - 2250 zł,

produkcja w toku - 1000 zł.

Wyceniając wyroby gotowe na dzień bilansowy, należy pamiętać, że wycena według kosztów wytworzenia nie może być wyższa od ceny ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

• art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• § 6, § 9-16 MSR nr 2 „Zapasy”

dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

REKLAMA

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA