REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyceniać wyroby gotowe według MSR nr 2

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Główną pozycją zapasów w jednostkach prowadzących działalność produkcyjną są produkty: wyroby gotowe, półprodukty oraz produkcja w toku. Ewidencja księgowa tych składników zapasów następuje na podstawie kosztu wytworzenia. Czym się różnią i w jakim zakresie przepisy MSR nr 2 „Zapasy” uzupełniają wymogi ustawy o rachunkowości, opiszemy w poniższym artykule.

Wyroby gotowe stanowią część rzeczowych aktywów obrotowych. Ustawa o rachunkowości klasyfikuje te składniki przedmiotowo, wyliczając poszczególne kategorie zapasów.

REKLAMA

Autopromocja

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Definicja MSR nr 2 „Zapasy” koncentruje się na funkcji tych składników, którą spełniają one w działalności gospodarczej jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konkretne składniki przewidywane do zaliczenia do kategorii zapasów zostały wymienione w § 8 MSR nr 2. Są to m.in. wyroby gotowe wyprodukowane będące w trakcie wytwarzania ich przez jednostkę gospodarczą, łącznie z materiałami i surowcami oczekującymi na wykorzystanie w procesie produkcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

UWAGA

W przypadku jednostki gospodarczej świadczącej usługi do zapasów zalicza się wydatki poniesione na realizację tych usług.

Zasady wprowadzania wyrobów gotowych do ksiąg rachunkowych

Wyroby gotowe ujmuje się w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia. Na koszt wytworzenia składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Schemat. Koszt wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku, a także innych kosztów dających się przyporządkować do wyrobów gotowych. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty i inne podobne pozycje.

Koszty przetworzenia zawierają koszty związane bezpośrednio z jednostką produkcji oraz systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, poniesione przy przetwarzaniu materiałów.

Pozostałe koszty należy zaliczyć do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych tylko w takim zakresie, w jakim ponosi się je w celu doprowadzenia ich do aktualnego stanu i miejsca. Są to m.in. koszty zużycia materiałów ponad normy, koszty magazynowania, ogólne koszty administracyjne oraz koszty sprzedaży.

Ustawa przewiduje odstępstwa dotyczące wyceny produktów w toku produkcji. Jednostki mogą wyceniać produkty w toku w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów ani wyniku finansowego jednostki.

Na dzień bilansowy - zarówno według MSR nr 2, jak i według ustawy - zapasy należy wyceniać w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Czym są pośrednie koszty stałe i zmienne

Stałymi pośrednimi kosztami produkcji są te pośrednie koszty, które pozostają stosunkowo niezmienne, niezależnie od wielkości produkcji. Wysokość stałych kosztów pośrednich należy przypisać kosztowi wytworzenia przy normalnym poziomie wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Zmiennymi pośrednimi kosztami produkcji są te koszty, które bezpośrednio zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji.

Przykład 1

Jednostka ujmuje na koncie „Wyroby gotowe” produkcję według rzeczywistego kosztu wytworzenia. W jednym miesiącu przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie wytworzenia 48 zł, w kolejnym przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie 42 zł. Firma sprzedała 150 szt. wyrobów. Cena sprzedaży - 80 zł. Firma stosuje metodę FIFO. Wartość bilansowa wyrobów gotowych wynosi 2100 zł.

Na dzień wytworzenia wyroby gotowe mogą być ujmowane w księgach rachunkowych w koszcie przyjętym do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między kosztem rzeczywistym a kosztem wytworzenia zarówno zgodnie z ustawą, jak i z MSR nr 2. Metodę kosztu standardowego, czyli metodę opartą na cenach detalicznych, można stosować, jeżeli rzeczywisty koszt wytworzenia nie odbiega od tej ceny. Ewidencja wyrobów gotowych może być prowadzona po koszcie planowanym, ustalonym na dany rok obrotowy na podstawie średniego kosztu produkcji w ubiegłym roku. Taka metoda ułatwia przyjmowanie wyrobów do magazynu oraz rozliczanie rozchodu wyrobów z magazynu. Ujmując wyroby po kosztach planowanych przyjętych do ewidencji, należy uwzględniać różnicę między tymi kosztami a rzeczywistymi kosztami wytworzenia, ustalonymi na koniec miesiąca po przeprowadzeniu kalkulacji, na odpowiednim koncie korygującym. Na dzień bilansowy wartość wyrobów pozostałych w magazynie, wyrażoną w wysokości kosztu planowanego, doprowadza się do poziomu kosztu wytworzenia.

Co należy rozumieć przez wartość netto możliwą do uzyskania

Przez wartość netto możliwą do uzyskania MSR nr 2 rozumie różnicę między szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Przyjęcie ceny ewidencyjnej na poziomie kosztu planowanego wiąże się z koniecznością rozliczenia odchyleń przypadających na sprzedane wyroby. Odchylenia te wylicza się według wzoru:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

a następnie mnoży przez wartość sprzedanych wyrobów w cenie ewidencyjnej.

Poza metodą stałych cen ewidencyjnych do wyceny rozchodu zapasów można też stosować metodę FIFO lub metodę cen przeciętnych.

Przykład 2

Ewidencja wyrobów według kosztu planowanego

Koszty produkcji jednostki, poniesione na wytworzenie wyrobów, wyniosły 10 000 zł. W bieżącym miesiącu wyprodukowano i przyjęto do magazynu 200 szt. wyrobów po koszcie planowanym 40 zł za sztukę. Na podstawie przeprowadzonej kalkulacji ustalono rzeczywisty koszt produkcji - 45 zł.

W bieżącym miesiącu wystawiono dokument WZ na 150 szt. wyrobów.

Cena sprzedaży - 60 zł.

Ewidencja księgowa

1. Przyjęcie wyrobów do magazynu według kosztu planowanego:

200 szt. × 40 zł = 8000 zł

Wn „Wyroby gotowe” 8 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 8 000

2. Przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia:

200 szt. × 45 zł = 9000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów produkcji” 9 000

Ma „Koszt produkcji” 9 000

3. Wyksięgowanie odchyleń od kosztu planowanego:

200 szt. × (40 zł - 45 zł) = -1000 zł (odchylenie Cr)

Wn „Odchylenie od kosztu planowanego” 1 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 1 000

4. Wydanie z magazynu wyrobów gotowych:

150 szt. × 40 zł = 6000 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 6 000

Ma „Wyroby gotowe” 6 000

5. Faktura sprzedaży:

• wartość netto: 150 szt. × 60 zł = 9000 zł

• VAT należny 22%: 1980 zł

• razem: 10 980 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 10 980

Ma „Przychody ze sprzedaży” 9 000

Ma „VAT należny” 1 980

6. Wyksięgowanie odchylenia od kosztu planowanego:

WNO = 1000 zł : 8000 zł = 12,5%

6000 zł × 12,5% = 750 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 750

Ma „Odchylenie od kosztu planowanego” 750

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Do bilansu konto „Odchylenia od kosztu planowanego” koryguje stan końcowy konta „Wyroby gotowe” (odpowiednio na plus lub na minus). W przykładzie jest to korekta zwiększająca, bo stan końcowy odchyleń jest dodatni (Cr):

2000 zł + 250 zł = 2250 zł.

Stan końcowy konta „Koszty produkcji” pokazuje wartość produkcji w toku.

• wyroby gotowe - 2250 zł,

produkcja w toku - 1000 zł.

Wyceniając wyroby gotowe na dzień bilansowy, należy pamiętać, że wycena według kosztów wytworzenia nie może być wyższa od ceny ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

• art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• § 6, § 9-16 MSR nr 2 „Zapasy”

dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

REKLAMA

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

REKLAMA