REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyceniać wyroby gotowe według MSR nr 2

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Główną pozycją zapasów w jednostkach prowadzących działalność produkcyjną są produkty: wyroby gotowe, półprodukty oraz produkcja w toku. Ewidencja księgowa tych składników zapasów następuje na podstawie kosztu wytworzenia. Czym się różnią i w jakim zakresie przepisy MSR nr 2 „Zapasy” uzupełniają wymogi ustawy o rachunkowości, opiszemy w poniższym artykule.

Wyroby gotowe stanowią część rzeczowych aktywów obrotowych. Ustawa o rachunkowości klasyfikuje te składniki przedmiotowo, wyliczając poszczególne kategorie zapasów.

REKLAMA

Autopromocja

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Definicja MSR nr 2 „Zapasy” koncentruje się na funkcji tych składników, którą spełniają one w działalności gospodarczej jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konkretne składniki przewidywane do zaliczenia do kategorii zapasów zostały wymienione w § 8 MSR nr 2. Są to m.in. wyroby gotowe wyprodukowane będące w trakcie wytwarzania ich przez jednostkę gospodarczą, łącznie z materiałami i surowcami oczekującymi na wykorzystanie w procesie produkcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

UWAGA

W przypadku jednostki gospodarczej świadczącej usługi do zapasów zalicza się wydatki poniesione na realizację tych usług.

Zasady wprowadzania wyrobów gotowych do ksiąg rachunkowych

Wyroby gotowe ujmuje się w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia. Na koszt wytworzenia składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Schemat. Koszt wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku, a także innych kosztów dających się przyporządkować do wyrobów gotowych. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty i inne podobne pozycje.

Koszty przetworzenia zawierają koszty związane bezpośrednio z jednostką produkcji oraz systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, poniesione przy przetwarzaniu materiałów.

Pozostałe koszty należy zaliczyć do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych tylko w takim zakresie, w jakim ponosi się je w celu doprowadzenia ich do aktualnego stanu i miejsca. Są to m.in. koszty zużycia materiałów ponad normy, koszty magazynowania, ogólne koszty administracyjne oraz koszty sprzedaży.

Ustawa przewiduje odstępstwa dotyczące wyceny produktów w toku produkcji. Jednostki mogą wyceniać produkty w toku w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów ani wyniku finansowego jednostki.

Na dzień bilansowy - zarówno według MSR nr 2, jak i według ustawy - zapasy należy wyceniać w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Czym są pośrednie koszty stałe i zmienne

Stałymi pośrednimi kosztami produkcji są te pośrednie koszty, które pozostają stosunkowo niezmienne, niezależnie od wielkości produkcji. Wysokość stałych kosztów pośrednich należy przypisać kosztowi wytworzenia przy normalnym poziomie wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Zmiennymi pośrednimi kosztami produkcji są te koszty, które bezpośrednio zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji.

Przykład 1

REKLAMA

Jednostka ujmuje na koncie „Wyroby gotowe” produkcję według rzeczywistego kosztu wytworzenia. W jednym miesiącu przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie wytworzenia 48 zł, w kolejnym przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie 42 zł. Firma sprzedała 150 szt. wyrobów. Cena sprzedaży - 80 zł. Firma stosuje metodę FIFO. Wartość bilansowa wyrobów gotowych wynosi 2100 zł.

Na dzień wytworzenia wyroby gotowe mogą być ujmowane w księgach rachunkowych w koszcie przyjętym do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między kosztem rzeczywistym a kosztem wytworzenia zarówno zgodnie z ustawą, jak i z MSR nr 2. Metodę kosztu standardowego, czyli metodę opartą na cenach detalicznych, można stosować, jeżeli rzeczywisty koszt wytworzenia nie odbiega od tej ceny. Ewidencja wyrobów gotowych może być prowadzona po koszcie planowanym, ustalonym na dany rok obrotowy na podstawie średniego kosztu produkcji w ubiegłym roku. Taka metoda ułatwia przyjmowanie wyrobów do magazynu oraz rozliczanie rozchodu wyrobów z magazynu. Ujmując wyroby po kosztach planowanych przyjętych do ewidencji, należy uwzględniać różnicę między tymi kosztami a rzeczywistymi kosztami wytworzenia, ustalonymi na koniec miesiąca po przeprowadzeniu kalkulacji, na odpowiednim koncie korygującym. Na dzień bilansowy wartość wyrobów pozostałych w magazynie, wyrażoną w wysokości kosztu planowanego, doprowadza się do poziomu kosztu wytworzenia.

Co należy rozumieć przez wartość netto możliwą do uzyskania

Przez wartość netto możliwą do uzyskania MSR nr 2 rozumie różnicę między szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Przyjęcie ceny ewidencyjnej na poziomie kosztu planowanego wiąże się z koniecznością rozliczenia odchyleń przypadających na sprzedane wyroby. Odchylenia te wylicza się według wzoru:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

a następnie mnoży przez wartość sprzedanych wyrobów w cenie ewidencyjnej.

Poza metodą stałych cen ewidencyjnych do wyceny rozchodu zapasów można też stosować metodę FIFO lub metodę cen przeciętnych.

Przykład 2

Ewidencja wyrobów według kosztu planowanego

Koszty produkcji jednostki, poniesione na wytworzenie wyrobów, wyniosły 10 000 zł. W bieżącym miesiącu wyprodukowano i przyjęto do magazynu 200 szt. wyrobów po koszcie planowanym 40 zł za sztukę. Na podstawie przeprowadzonej kalkulacji ustalono rzeczywisty koszt produkcji - 45 zł.

W bieżącym miesiącu wystawiono dokument WZ na 150 szt. wyrobów.

Cena sprzedaży - 60 zł.

Ewidencja księgowa

1. Przyjęcie wyrobów do magazynu według kosztu planowanego:

200 szt. × 40 zł = 8000 zł

Wn „Wyroby gotowe” 8 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 8 000

2. Przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia:

200 szt. × 45 zł = 9000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów produkcji” 9 000

Ma „Koszt produkcji” 9 000

3. Wyksięgowanie odchyleń od kosztu planowanego:

200 szt. × (40 zł - 45 zł) = -1000 zł (odchylenie Cr)

Wn „Odchylenie od kosztu planowanego” 1 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 1 000

4. Wydanie z magazynu wyrobów gotowych:

150 szt. × 40 zł = 6000 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 6 000

Ma „Wyroby gotowe” 6 000

5. Faktura sprzedaży:

• wartość netto: 150 szt. × 60 zł = 9000 zł

• VAT należny 22%: 1980 zł

• razem: 10 980 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 10 980

Ma „Przychody ze sprzedaży” 9 000

Ma „VAT należny” 1 980

6. Wyksięgowanie odchylenia od kosztu planowanego:

WNO = 1000 zł : 8000 zł = 12,5%

6000 zł × 12,5% = 750 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 750

Ma „Odchylenie od kosztu planowanego” 750

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Do bilansu konto „Odchylenia od kosztu planowanego” koryguje stan końcowy konta „Wyroby gotowe” (odpowiednio na plus lub na minus). W przykładzie jest to korekta zwiększająca, bo stan końcowy odchyleń jest dodatni (Cr):

2000 zł + 250 zł = 2250 zł.

Stan końcowy konta „Koszty produkcji” pokazuje wartość produkcji w toku.

• wyroby gotowe - 2250 zł,

produkcja w toku - 1000 zł.

Wyceniając wyroby gotowe na dzień bilansowy, należy pamiętać, że wycena według kosztów wytworzenia nie może być wyższa od ceny ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

• art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• § 6, § 9-16 MSR nr 2 „Zapasy”

dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

REKLAMA

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

43% podatków – tyle naprawdę oddajesz państwu. Nowy raport WEI ujawnia prawdziwe koszty systemu podatkowego w Polsce

Nowy raport Warsaw Enterprise Institute ujawnia, że realne obciążenie podatkowe przeciętnego Polaka wynosi aż 43% dochodu brutto. Choć nominalne stawki wydają się umiarkowane, ukryte składki i daniny skutecznie pomniejszają wypłaty. System jest skomplikowany i kosztowny – również pod względem czasu i wysiłku.

REKLAMA

Pełny kontakt z fiskusem przez aplikację e-Urząd Skarbowy (e-US) w smartfonie. Nie tylko dla osób fizycznych. Jak to działa?

W styczniu 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępnił aplikację mobilną e-Urząd Skarbowy (e-US), która zapewnia łatwy, szybki i bezpieczny dostęp do usług e-Urzędu Skarbowego przez smartfona. Dotychczas z aplikacji mobilnej e-US mogły korzystać tylko osoby fizyczne. Od 25 lipca 2025 r. aplikacja umożliwia również dostęp do konta organizacji w e-US. Dzięki temu organizacje mogą już korzystać z pełnego zakresu usług e-Urzędu Skarbowego w aplikacji mobilnej.

Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenia przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA