REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyceniać wyroby gotowe według MSR nr 2

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Bagieńska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Główną pozycją zapasów w jednostkach prowadzących działalność produkcyjną są produkty: wyroby gotowe, półprodukty oraz produkcja w toku. Ewidencja księgowa tych składników zapasów następuje na podstawie kosztu wytworzenia. Czym się różnią i w jakim zakresie przepisy MSR nr 2 „Zapasy” uzupełniają wymogi ustawy o rachunkowości, opiszemy w poniższym artykule.

Wyroby gotowe stanowią część rzeczowych aktywów obrotowych. Ustawa o rachunkowości klasyfikuje te składniki przedmiotowo, wyliczając poszczególne kategorie zapasów.

REKLAMA

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Definicja MSR nr 2 „Zapasy” koncentruje się na funkcji tych składników, którą spełniają one w działalności gospodarczej jednostki.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konkretne składniki przewidywane do zaliczenia do kategorii zapasów zostały wymienione w § 8 MSR nr 2. Są to m.in. wyroby gotowe wyprodukowane będące w trakcie wytwarzania ich przez jednostkę gospodarczą, łącznie z materiałami i surowcami oczekującymi na wykorzystanie w procesie produkcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

UWAGA

W przypadku jednostki gospodarczej świadczącej usługi do zapasów zalicza się wydatki poniesione na realizację tych usług.

Zasady wprowadzania wyrobów gotowych do ksiąg rachunkowych

Wyroby gotowe ujmuje się w księgach rachunkowych według kosztów wytworzenia. Na koszt wytworzenia składają się wszystkie koszty zakupu, koszty przetworzenia oraz inne koszty poniesione w trakcie doprowadzania zapasów do ich aktualnego miejsca i stanu.

Schemat. Koszt wytworzenia

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Koszty zakupu zapasów składają się z ceny zakupu, ceł importowych i pozostałych podatków oraz kosztów transportu, załadunku, wyładunku, a także innych kosztów dających się przyporządkować do wyrobów gotowych. Przy określaniu kosztów zakupu odejmuje się opusty, rabaty i inne podobne pozycje.

Koszty przetworzenia zawierają koszty związane bezpośrednio z jednostką produkcji oraz systematycznie przypisane, stałe i zmienne pośrednie koszty produkcji, poniesione przy przetwarzaniu materiałów.

Pozostałe koszty należy zaliczyć do kosztu wytworzenia wyrobów gotowych tylko w takim zakresie, w jakim ponosi się je w celu doprowadzenia ich do aktualnego stanu i miejsca. Są to m.in. koszty zużycia materiałów ponad normy, koszty magazynowania, ogólne koszty administracyjne oraz koszty sprzedaży.

Ustawa przewiduje odstępstwa dotyczące wyceny produktów w toku produkcji. Jednostki mogą wyceniać produkty w toku w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź nie wyceniać ich w ogóle, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów ani wyniku finansowego jednostki.

Na dzień bilansowy - zarówno według MSR nr 2, jak i według ustawy - zapasy należy wyceniać w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia lub też według wartości netto możliwej do uzyskania, w zależności od tego, która z kwot jest niższa.

Czym są pośrednie koszty stałe i zmienne

Stałymi pośrednimi kosztami produkcji są te pośrednie koszty, które pozostają stosunkowo niezmienne, niezależnie od wielkości produkcji. Wysokość stałych kosztów pośrednich należy przypisać kosztowi wytworzenia przy normalnym poziomie wykorzystania zdolności produkcyjnych.

Zmiennymi pośrednimi kosztami produkcji są te koszty, które bezpośrednio zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji.

Przykład 1

REKLAMA

Jednostka ujmuje na koncie „Wyroby gotowe” produkcję według rzeczywistego kosztu wytworzenia. W jednym miesiącu przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie wytworzenia 48 zł, w kolejnym przyjęto do magazynu 100 szt. po koszcie 42 zł. Firma sprzedała 150 szt. wyrobów. Cena sprzedaży - 80 zł. Firma stosuje metodę FIFO. Wartość bilansowa wyrobów gotowych wynosi 2100 zł.

Na dzień wytworzenia wyroby gotowe mogą być ujmowane w księgach rachunkowych w koszcie przyjętym do ewidencji, z uwzględnieniem różnic między kosztem rzeczywistym a kosztem wytworzenia zarówno zgodnie z ustawą, jak i z MSR nr 2. Metodę kosztu standardowego, czyli metodę opartą na cenach detalicznych, można stosować, jeżeli rzeczywisty koszt wytworzenia nie odbiega od tej ceny. Ewidencja wyrobów gotowych może być prowadzona po koszcie planowanym, ustalonym na dany rok obrotowy na podstawie średniego kosztu produkcji w ubiegłym roku. Taka metoda ułatwia przyjmowanie wyrobów do magazynu oraz rozliczanie rozchodu wyrobów z magazynu. Ujmując wyroby po kosztach planowanych przyjętych do ewidencji, należy uwzględniać różnicę między tymi kosztami a rzeczywistymi kosztami wytworzenia, ustalonymi na koniec miesiąca po przeprowadzeniu kalkulacji, na odpowiednim koncie korygującym. Na dzień bilansowy wartość wyrobów pozostałych w magazynie, wyrażoną w wysokości kosztu planowanego, doprowadza się do poziomu kosztu wytworzenia.

Co należy rozumieć przez wartość netto możliwą do uzyskania

Przez wartość netto możliwą do uzyskania MSR nr 2 rozumie różnicę między szacowaną ceną sprzedaży dokonywanej w toku zwykłej działalności gospodarczej a szacowanymi kosztami wykończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaży do skutku.

Przyjęcie ceny ewidencyjnej na poziomie kosztu planowanego wiąże się z koniecznością rozliczenia odchyleń przypadających na sprzedane wyroby. Odchylenia te wylicza się według wzoru:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

a następnie mnoży przez wartość sprzedanych wyrobów w cenie ewidencyjnej.

Poza metodą stałych cen ewidencyjnych do wyceny rozchodu zapasów można też stosować metodę FIFO lub metodę cen przeciętnych.

Przykład 2

Ewidencja wyrobów według kosztu planowanego

Koszty produkcji jednostki, poniesione na wytworzenie wyrobów, wyniosły 10 000 zł. W bieżącym miesiącu wyprodukowano i przyjęto do magazynu 200 szt. wyrobów po koszcie planowanym 40 zł za sztukę. Na podstawie przeprowadzonej kalkulacji ustalono rzeczywisty koszt produkcji - 45 zł.

W bieżącym miesiącu wystawiono dokument WZ na 150 szt. wyrobów.

Cena sprzedaży - 60 zł.

Ewidencja księgowa

1. Przyjęcie wyrobów do magazynu według kosztu planowanego:

200 szt. × 40 zł = 8000 zł

Wn „Wyroby gotowe” 8 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 8 000

2. Przeksięgowanie rzeczywistego kosztu wytworzenia:

200 szt. × 45 zł = 9000 zł

Wn „Rozliczenie kosztów produkcji” 9 000

Ma „Koszt produkcji” 9 000

3. Wyksięgowanie odchyleń od kosztu planowanego:

200 szt. × (40 zł - 45 zł) = -1000 zł (odchylenie Cr)

Wn „Odchylenie od kosztu planowanego” 1 000

Ma „Rozliczenie kosztów produkcji” 1 000

4. Wydanie z magazynu wyrobów gotowych:

150 szt. × 40 zł = 6000 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 6 000

Ma „Wyroby gotowe” 6 000

5. Faktura sprzedaży:

• wartość netto: 150 szt. × 60 zł = 9000 zł

• VAT należny 22%: 1980 zł

• razem: 10 980 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 10 980

Ma „Przychody ze sprzedaży” 9 000

Ma „VAT należny” 1 980

6. Wyksięgowanie odchylenia od kosztu planowanego:

WNO = 1000 zł : 8000 zł = 12,5%

6000 zł × 12,5% = 750 zł

Wn „Koszt własny sprzedanych produktów” 750

Ma „Odchylenie od kosztu planowanego” 750

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Do bilansu konto „Odchylenia od kosztu planowanego” koryguje stan końcowy konta „Wyroby gotowe” (odpowiednio na plus lub na minus). W przykładzie jest to korekta zwiększająca, bo stan końcowy odchyleń jest dodatni (Cr):

2000 zł + 250 zł = 2250 zł.

Stan końcowy konta „Koszty produkcji” pokazuje wartość produkcji w toku.

• wyroby gotowe - 2250 zł,

produkcja w toku - 1000 zł.

Wyceniając wyroby gotowe na dzień bilansowy, należy pamiętać, że wycena według kosztów wytworzenia nie może być wyższa od ceny ich sprzedaży netto na dzień bilansowy.

• art. 3 ust. 1 pkt 19, art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• § 6, § 9-16 MSR nr 2 „Zapasy”

dr Anna Bagieńska

adiunkt w Katedrze Finansów i Rachunkowości Politechniki Białostockiej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA