Jak prawidłowo zaksięgować błędy popełnione przez spółkę w latach poprzednich
REKLAMA
Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, powinna ona odpowiednio skorygować to sprawozdanie.
Co jednak zrobić, jeżeli informacja o takim zdarzeniu zostanie ujawniona po podpisaniu sprawozdania? Artykuł 54 ust. 2 ustawy o rachunkowości w takiej sytuacji nakazuje ująć skutki tych zdarzeń w księgach rachunkowych okresu sprawozdawczego, w którym informacje te zostały ujawnione.
Ewidencja w księgach
Korekty spowodowane usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (strata) z lat ubiegłych. Oznacza to, że skutki tzw. błędów podstawowych będą ewidencjonowane za pomocą konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”.
Ujawnione informacje z lat poprzednich mogą zarówno pozytywne, jak i negatywne. Dlatego skutki powodujące zmniejszenie zysku lub zwiększenie straty odzwierciedla się w księgach rachunkowych:
- strona Wn konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”, strona Ma różnych kont z zespołu 0, 1, 2, 3, 4, 5.
Skutki powodujące zwiększenie zysku lub zmniejszenie straty:
- strona Wn różnych kont z zespołu 0, 1, 2, 3, 4, 5, strona Ma konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”.
Natomiast w sprawozdaniu finasowym błąd podstawowy wykazywany jest w bilansie - w pasywach w pozycji - A VII „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Jeżeli nowe informacje nie są zgodnie z przyjętą przez jednostkę polityką rachunkowości na tyle istotne, aby nie można uznać tych sprawozdań za rzetelne, to wykazane błędy będą rozliczone odpowiednio za pomocą pozostałych przychodów/kosztów operacyjnych.
Przykładem błędu podstawowego jest ujęcie wyników kontroli przeprowadzonej przez urząd skarbowy. Wartość zaległości podatkowych, o ile jest wartością istotną, zostanie wprowadzona do ksiąg rachunkowych za pomocą zapisu: strona Wn konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”, strona Ma konta 220 „Rozrachunki publicznoprawne” (odsetki od zaległości podatkowych: strona Wn konta 756 „Koszty finansowe”, strona Ma konta 220 „Rozrachunki publicznoprawne”). Natomiast w przypadku kwot dla firmy nieistotnych: strona Wn konta 766 „Pozostałe koszty operacyjne”, strona Ma konta 220 „Rozrachunki publicznoprawne”.
Klasyfikacja błędów
Zdarzenia stanowiące błąd podstawowy kwalifikuje się na tej samej zasadzie co tzw. zdarzenia po dacie bilansu (warto w tej kwestii sięgnąć do Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 8). Błędy takie mogą więc być wynikiem np. pomyłek arytmetycznych, nadużyć, nieprawidłowego zastosowania polityki rachunkowości czy też nieprawidłowej interpretacji przepisów podatkowych czy bilansowych.
Wato pamiętać jednak, że do błędów podstawowych nie zalicza się skutków m.in. przyjęcia niewłaściwej stawki amortyzacyjnej. Dzieje się tak ze względu na to, że przepisy dopuszczają możliwość weryfikacji stawek. W trakcie użytkowania środka trwałego można właściwie określić okres ekonomicznej użyteczności danego składnika majątku, będący podstawą ustalania stawki amortyzacji. Za błąd podstawowy nie uznaje się również skutków utworzenia rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów w nieprawidłowej wysokości. Zgodnie z prawem bilansowym ich wartość szacuje się w wysokości prawdopodobnych zobowiązań.
Z kolei w przypadku, gdy ich wartość jest zgodnie z polityką rachunkowości istotna, do błędów podstawowych można zaliczyć przykładowo skutki m.in. braku rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów np. na świadczenia emerytalne. Korekty sprawozdania należy dokonać również w przypadku, gdy:
- w latach poprzednich został błędnie wyceniony środek trwały,
- nie został dokonany odpis aktualizacyjny należności, a taki obowiązek wynikał z ustawy o rachunkowości,
- nieprawidłowego zakwalifikowania wydatków poniesionych na uzyskanie certyfikatu ISO do wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, gdy powinny one zwiększyć koszty działalności operacyjnej jednostki.
CZYM JEST BŁĄD PODSTAWOWY
Z błędem podstawowym będziemy mieli do czynienia w przypadku gdy w wyniku braku uwzględnienia danej informacji w księgach rachunkowych nie można uznać sprawozdania finansowego poprzednich okresów za przedstawiające prawdziwy obraz sytuacji finansowej i majątkowej jednostki.
KOREKTY UJĘTE W SPRAWOZDANIU
Skutki błędów podstawowych będą ujęte w:
- bilansie - w pasywach w pozycji - A VII „Zysk (strata) z lat ubiegłych”,
- informacji dodatkowej - opis błędu oraz informacje o jego wielkości,
- zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym (jeżeli jednostka jest zobowiązana do sporządzania tego sprawozdania) - korektach błędów i ich wpływie na wielkość kapitału w poz. I „Kapitał (fundusz) własny na początek okresu - korekty błędów podstawowych”.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Podstawa prawna:
- Art. 54 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
Agnieszka Pokojska
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat