REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tłumaczenia prawnicze - ważne i wymagające

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Stryjek
Skrivanek Sp. z o. o

REKLAMA

Tłumaczenia prawnicze to jeden z największych i ciągle rozwijających się segmentów branży tłumaczeniowej. Z perspektywy osób i podmiotów zajmujących się tłumaczeniami oznacza to napływ coraz większej liczby tzw. tekstów prawniczych: umów, pełnomocnictw, dokumentów założycielskich spółek – często w formie aktu notarialnego, dokumentów sądowych, czy opinii/ekspertyz prawnych. Czym charakteryzują się zatem takie tłumaczenia, komu są potrzebne i na co zwracać uwagę mając z nimi do czynienia?


Teksty prawnicze - charakterystyka


Zacznijmy od początku. Teksty prawnicze napisane są językiem prawniczym. To zdanie - choć wydaje się komunałem - daje spory ogląd charakteru takich tłumaczeń. Jest to bowiem przede wszystkim język fachowy, o bardzo wysokim stopniu sformalizowania i abstrakcji, ale jednocześnie - język bardzo precyzyjny. Terminologia jest tu ścisła, zależna od kontekstu w jakim się poruszamy i wolna od różnych interpretacji, z jakimi mamy do czynienia w języku potocznym. Jako klasyczny przykład można by tu przytoczyć choćby pojęcia: małoletni (pojęcie cywilne na określenie osoby poniżej 18 r.ż., która nie zawarła małżeństwa), nieletni (pojęcie karne oznaczające osobę poniżej 17 r.ż.), czy młodociany (wg Kodeksu Karnego: „sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat”). O ile w życiu codziennym  terminy te są bardzo często stosowane zamiennie, o tyle nie jest to już możliwe w tekście prawniczym. Język prawniczy cechuje też dość skomplikowana składnia i nie do końca typowe zastosowanie znaków przestankowych. Zdania są zazwyczaj długie i wielokrotnie złożone, a interpunkcja - paradoksalnie - dość ograniczona. Tłumacze pracujący nad takimi tekstami powinni także unikać redundancji, czyli nadtłumaczenia (podawania informacji zbędnych, nieobecnych w tekście źródłowym, czy nawet dopuszczania się nadinterpretacji oryginału). Równie istotne jest unikanie niedotłumaczenia (przeoczenia informacji istotnych) oraz zapewnienie braku jakichkolwiek pominięć w tekście.

REKLAMA

Autopromocja

Wejście na zagraniczne rynki - warto pamiętać o języku

Tłumaczenia - zatrudniać czy outsourcować?


Tekst prawny, czy prawniczy?


Niezwykle istotne jest też rozgraniczenie tekstów prawnych i tekstów prawniczych. Teksty prawne to dokumenty pisane językiem prawnym (inaczej językiem prawa). Do grupy tej zaliczają się akty i dokumenty prawne będące wynikiem pracy organów ustawodawczych, takie jak: konstytucja, umowy międzynarodowe, ustawy, rozporządzenia, czy akty prawa miejscowego. Natomiast teksty prawnicze to teksty pisane językiem prawniczym (stosowanym przez prawników), a więc np. artykuły naukowe, analizy prawnicze, teksty w podręcznikach, ale również wszelkie inne dokumenty funkcjonujące w obiegu prawnym i najczęściej spotykane w branży tłumaczeniowej: umowy, pełnomocnictwa, dokumenty założycielskie spółek - często w formie aktu notarialnego, czy dokumenty sądowe. Zasadniczo możemy przyjąć, że każdy tekst wiążący się z prawem, a niebędący tekstem prawnym jest tekstem prawniczym.


Każdy przecinek ma znaczenie!


Czasem postawienie bądź niepostawienie jednego przecinka może być źródłem umownego sporu o olbrzymiej wartości. Wystarczy przypomnieć tu sprawę między Rogers Communications, a Bell Aliant z 2006 roku, opisywaną przez kanadyjską prasę jako „Million Dollar Comma”. Przecinek determinował prawo kontrahenta do wycofania się z umowy za rocznym wypowiedzeniem w dowolnym czasie lub za rocznym wypowiedzeniem, ale dopiero po upływie pierwszych pięciu lat obowiązywania kontraktu. Sprawa była warta ówcześnie milion kanadyjskich dolarów. A wszystko to wskutek niedostatecznie precyzyjnego tłumaczenia z francuskiego na angielski!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Znajomość języków obcych a szanse na rynku pracy

Zapraszamy do odwiedzenia forum ZUS i prawo pracy

 


Tłumaczenie uwierzytelnione - nie zawsze konieczne


W określonych sytuacjach dokumenty prawnicze lub prawne wymagają tłumaczenia uwierzytelnionego, zwanego potocznie przysięgłym, najczęściej jednak mogą obyć się bez „pieczątki”, co nie zwalnia jednak tłumacza z obowiązku zapewnienia najwyższej jakości, staranności oraz fachowości przekładu. Z usług tłumaczy przysięgłych zobowiązane są korzystać organy wymiaru sprawiedliwości, prokuratura, policja i zasadniczo - organy administracji publicznej. Tłumaczenie uwierzytelnione wymagane jest również zazwyczaj w kontaktach z urzędami, tylko takie tłumaczenie posiada bowiem moc prawną równorzędną z oryginałem. Zleceniodawca wie zazwyczaj, do jakich celów potrzebuje tekstu i jakie są wymogi instytucji/organu, czy kontrahenta, któremu ma zamiar przedłożyć dokument. W wielu przypadkach wystarcza tłumaczenie zwykłe. Z drugiej strony, przysięgle można przetłumaczyć wszystko. Do rangi anegdoty awansowała historia, w której tłumaczka wykonywała „przysięgłe o kiełbasie”. I nie był to bynajmniej tekst umowy na zagraniczne dostawy dużych ilości produktu, ale zwykła ulotka marketingowa zachwalająca wyroby masarni. Klient był przekonany, że tylko „pieczątka” daje gwarancję rzetelnego tłumaczenia wysokiej jakości, a zwykłe tłumaczenie będzie niewystarczające.


Tłumaczenie uwierzytelnione - czas i koszty


Tłumaczenia uwierzytelnione wymagają zaangażowania tłumacza-specjalisty, który pomyślnie zaliczył państwowy egzamin z umiejętności tłumaczenia z danego języka obcego na język polski i z polskiego na obcy, został wpisany na listę prowadzoną przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a także spełnia inne ustawowe kryteria. Do tłumaczeń uwierzytelnionych stosuje się również inną jednostkę rozliczeniową, niż ma to miejsce w przypadku tłumaczeń zwykłych: 1 125 znaków ze spacjami (dla porównania tłumaczenia zwykłe rozliczane są typowo za 1 500/1 800 znaków ze spacjami lub 250 słów). Co więcej, inaczej niż w tłumaczeniach nieuwierzytelnionych, każda nowa rozpoczęta strona liczona jest jako pełna jednostka. Ponadto, na rynku powszechnie stosuje się stawki określone w rozporządzeniu w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego - mimo, że zasadniczo dotyczą one tłumaczeń wykonanych bezpośrednio na zlecenie „sądu, prokuratora, policji oraz organów administracji publicznej”. Wszystkie te czynniki: wymóg zaangażowania osoby z uprawnieniami, krótsza strona rozliczeniowa oraz wyższe stawki sprawiają, że tłumaczenia takie są droższe.

Jeśli chodzi o czas wykonania, to nie ma tu jednej reguły. Tłumaczenia uwierzytelnione wymagają nie tylko najwyższej staranności przekładu tekstu źródłowego, ale również przetłumaczenia i opisania wszystkich innych elementów widocznych na dokumencie (podpisów, dopisków odręcznych, pieczątek itp.), wstawienia tzw. znaków końca akapitu, wpisu do repertorium, wydruku, opieczętowania, co oczywiście wydłuża czas realizacji. Wydrukowany tekst tłumaczenia uwierzytelnionego, opatrzony okrągłą pieczęcią i podpisem tłumacza ma pełną moc prawną.

Co warto podkreślić, ani tłumacz tekstów prawniczych, ani tekstów prawnych nie musi być prawnikiem. Co więcej, wykształcenie prawnicze nie stanowi obowiązkowej kwalifikacji również dla tłumaczy przysięgłych (ustawa wspomina jedynie o wymogu ukończenia studiów wyższych z tytułem magistra lub równorzędnym). Sytuacja, w której tłumacz jest i prawnikiem i filologiem jest oczywiście idealna. Rzeczywistość wygląda jednak tak, że absolwenci prawa znający język obcy pracują najczęściej jako prawnicy, a nie tłumacze.

Tłumaczenia prawnicze są niezwykle istotne w działalności praktycznie każdej firmy. I co ciekawe - tyczy się to również osób fizycznych. Każdy z nas może przecież potrzebować tłumaczenia uwierzytelnionego urzędowych dokumentów rejestracyjnych samochodu sprowadzonego z zagranicy, czy tłumaczenia aktu ślubu... Zlecając takie tłumaczenia warto upewnić się, że firma, czy tłumacz, który się ich podejmie jest do tego odpowiednio przygotowany. Pozwoli to uniknąć wielu przykrych niespodzianek.

 

Joanna Stryjek, Skrivanek Sp. z o. o.

Zapraszamy na forum Księgowość

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

REKLAMA

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

43% podatków – tyle naprawdę oddajesz państwu. Nowy raport WEI ujawnia prawdziwe koszty systemu podatkowego w Polsce

Nowy raport Warsaw Enterprise Institute ujawnia, że realne obciążenie podatkowe przeciętnego Polaka wynosi aż 43% dochodu brutto. Choć nominalne stawki wydają się umiarkowane, ukryte składki i daniny skutecznie pomniejszają wypłaty. System jest skomplikowany i kosztowny – również pod względem czasu i wysiłku.

REKLAMA

Pełny kontakt z fiskusem przez aplikację e-Urząd Skarbowy (e-US) w smartfonie. Nie tylko dla osób fizycznych. Jak to działa?

W styczniu 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępnił aplikację mobilną e-Urząd Skarbowy (e-US), która zapewnia łatwy, szybki i bezpieczny dostęp do usług e-Urzędu Skarbowego przez smartfona. Dotychczas z aplikacji mobilnej e-US mogły korzystać tylko osoby fizyczne. Od 25 lipca 2025 r. aplikacja umożliwia również dostęp do konta organizacji w e-US. Dzięki temu organizacje mogą już korzystać z pełnego zakresu usług e-Urzędu Skarbowego w aplikacji mobilnej.

Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenia przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA