Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne - porada

Kiedy nieściągalna wierzytelność może być kosztem

Wyjątek od zasady ustawodawca przewidział, dla wierzytelności spełniających łącznie warunki określone w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit a) oraz pkt 20 ustawy o CIT tj. dla wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2 oraz nie uległy przedawnieniu.

Odpowiednio zaś do brzmienia przepisu art. 16 ust. 2 ustawy o CIT za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana wyłącznie na jeden z poniższych sposobów:

1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

2) postanowieniem sądu o:

             a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lub

             b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymieniona pod lit. a, lub

             c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Katalog sposobów udowodnienia nieściągalności wierzytelności jest zamknięty. Ustawodawca wyczerpująco określił rodzaje dokumentów, jakimi należy udokumentować nieściągalność wierzytelności, aby móc ją zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Udokumentowanie nieściągalności w inny sposób niż wskazany w ustawie, nie może zostać uznane za podstawę do uznania danej wierzytelności jako nieściągalnej i zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.

Aczkolwiek możliwe jest ujęcie w kosztach wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, w przypadku gdy wierzycielem jest podmiot zagraniczny, to dokumenty potwierdzające nieściągalność muszą odpowiadać dokumentom określonym w powołanym powyżej przepisie.

Jak czytamy w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30.05.2011r., sygn. IPPB3/423-148/11-4/JB: W przypadku posiadanych wierzytelności wobec zagranicznego kontrahenta podatnik dla celów dowodowych powinien dysponować oryginalnym dokumentem wydanym przez właściwy sąd w tej sprawie, przetłumaczonym na język polski (…). Jedynie postanowienie sądu z którego wynika ukończenie postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku spółki, stanowiące podstawę wykreślenia spółki z urzędu rejestrowego, mogłoby stanowić udokumentowanie nieściągalności wierzytelności. Natomiast zarówno przeprowadzenie procesu Creditors Voluntary Liquidation jak i wypis z Urzędu Rejestrowego, nie stanowią dokumentu, o którym mowa w powołanym przepisie art. 16 ust. 2 pkt 2 lit.c ustawy.