Zmiany w podatkach i opłatach lokalnych od 1 stycznia 2016 r.

Zobacz: Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw

W związku z nowelizacją, w niektórych przypadkach, konieczne będzie podjęcie stosownych uchwał przez rady gmin, w celu zapewnienia prawidłowego poboru podatków i opłat lokalnych:

1) fakultatywność opłat

Od 1 stycznia 2016 r. pobieranie przez gminy opłat: miejscowej, uzdrowiskowej i targowej nie będzie obowiązkowe. Pobór tych opłat będzie wymagał podjęcia przez rady gmin uchwał w sprawie ich wprowadzenia, niezależnie od uchwalenia wysokości obowiązujących stawek, których wysokość na 2016 r. nie może przekroczyć  kwot określonych w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 5 sierpnia 2015 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2016 r. (M.P. poz. 735).

W związku z powyższym:

• pobór opłat będzie wymagał zawsze podjęcia uchwały w sprawie ich wprowadzenia.
• obniżenie wskutek deflacji górnych granic stawek ww. opłat na 2016 r. spowoduje, że stosowanie w 2016 r., na podstawie art. 20a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, stawek opłat uchwalonych przez radę gminy na 2015 r. będzie możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy stawki te nie przekroczą górnych granic stawek opłat wynikających z obwieszczenia w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2016 r.

Monitor Księgowego – prenumerata

2) prowadzenie ewidencji dla celów poboru opłaty miejscowej

Rady gmin od 1 stycznia 2016 r. zyskają uprawnienie do nałożenia obowiązku prowadzenia przez inkasentów ewidencji osób zobowiązanych do uiszczenia opłaty miejscowej oraz do określenia szczegółowego zakresu danych zawartych w tej ewidencji (znowelizowany art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

Niższe podatki lokalne w 2016 r.

Niezależnie od powyższego,  zgodnie z art. 56 ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, uchwały podjęte na podstawie art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zachowują moc po dniu 1 stycznia 2016 r. - do dnia wejścia w życie uchwał wydanych na podstawie nowych, zmienionych przepisów. Niemniej wydaje się, że najwłaściwszym rozwiązaniem będzie kompleksowe uregulowanie spraw określonych w art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w nowej uchwale.

3)  Stawki określone wyłącznie w ustawie (opodatkowanie gruntów pod jeziorami oraz autobusów)

Odsetki 2016 – rewolucyjne zmiany

Od 1 stycznia 2016 r. zmieni się zakres stosowania niektórych stawek.

Stawka podatku od nieruchomości, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obejmie grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych. Ponadto w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy określającym wysokość stawki podatku od środków transportowych od autobusów, wprowadzono podział autobusów na autobusy z liczbą miejsc mniejszą niż 22 oraz autobusy z liczbą miejsc równą lub większą niż 22  - poza kierowcą. Górne granice tych stawek na 2016 r. określone zostały wyłącznie w ustawie o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw.

Górne stawki podatku od nieruchomości w 2016 r.

Zmiana zakresu stosowania ww. stawek oznacza konieczność uchwalenia nowych na 2016 r.

4) Górne granice stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na 2016 r.

W związku z deflacją większość górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na 2016 r. jest niższa od obowiązujących w 2015 r. Nie będzie więc możliwe stosowanie w 2016 r. na podstawie art. 20a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych stawek uchwalonych przez radę gminy na 2015 r., jeśli stawki te są wyższe od stawek wynikających z obwieszczenia w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2016 r.

W takim przypadku niezbędne będzie podjęcie uchwały w sprawie określenia wysokości stawek obowiązujących w 2016 r.

Opłata reklamowa

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, konieczne jest zatem dokonanie przeglądu obowiązujących uchwał w celu zapewnienia ich zgodności z przepisami i prawidłowego poboru podatków i opłat lokalnych.

Pozostałe najistotniejsze zmiany wprowadzone ustawą  o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw:

W zakresie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych:

• zmiana definicji gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, polegająca na odstąpieniu od stosowania przesłanki względów technicznych i zastąpieniu jej precyzyjnymi okolicznościami powodującymi wyłączenie przedmiotów opodatkowania z zakresu stosowania tej definicji;
• wprowadzenie odrębnych zasad odpowiedzialności w podatku od nieruchomości dla współwłaścicieli w częściach ułamkowych lokalu użytkowego – garażu wielostanowiskowego w budynku mieszkalnym wraz z gruntem, stanowiących odrębny przedmiot własności; obowiązek podatkowy w takim przypadku ciążyć będzie na współwłaścicielach w zakresie odpowiadającym ich udziałowi w prawie własności;
• zmiana zasad opodatkowania gruntu oraz części budynków stanowiących nieruchomość wspólną w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.) w przypadku, wyodrębnienia w budynku własności lokali;  obowiązek podatkowy będzie w takim przypadku odpowiadał udziałowi właściciela w nieruchomości wspólnej, ustalonemu na podstawie ustawy o własności lokali;
• ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia z podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków lub ich części zajętych na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu;
• sprecyzowanie zakresu stosowania zwolnienia w parkach narodowych lub rezerwatach przyrody;
• ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia dla gruntów Skarbu Państwa: pod wodami powierzchniowymi jezior oraz zajętych pod sztuczne zbiorniki wodne.

W zakresie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1381 oraz z 2014 r. poz. 40)

• określenie przeliczników dla gruntów rolnych zabudowanych, gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych i gruntów pod rowami;
• ograniczenie zakresu stosowania zwolnienia dla uczelni;
• likwidacja ulgi żołnierskiej;
• sprecyzowanie zakresu stosowania ulgi w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.

Zmiany w podatku rolnym od 2016 roku

W zakresie ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 465):

• zniesienie preferencyjnej stawki podatku dla lasów ochronnych;
• wprowadzenie łącznego zobowiązania pieniężnego jako formy pobierania zobowiązania podatkowego - w przypadku osób fizycznych, na których ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku leśnego oraz jednocześnie w zakresie podatku od nieruchomości lub podatku rolnego.

Zmiany wspólne w zakresie ustaw: o podatkach i opłatach lokalnych, o podatku rolnym i o podatku leśnym:

• Wprowadzenie zasady niewszczynania postępowania podatkowego i umarzania postępowania wszczętego, w przypadku gdy wysokość zobowiązania podatkowego na dany rok podatkowy nie przekraczałaby, określonych na dzień 1 stycznia roku podatkowego, najniższych kosztów doręczenia w obrocie krajowym przesyłki poleconej za potwierdzeniem odbioru przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), obecnie koszty te wynoszą 6,10 zł;
• Wprowadzenie jednorazowej płatności podatku od nieruchomości w kwocie nieprzekraczającej 100 zł, również w przypadku zobowiązań pobieranych w formie łącznego zobowiązania pieniężnego.

Pozostałe zmiany

Ponadto Ministerstwo Finansów informuje o pozostałych zmianach w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych:

1)  ustawą z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. poz. 774) wprowadzono możliwość poboru opłaty reklamowej od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych.

Opłata reklamowa może być pobierana na obszarach, dla których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Zasady te i warunki może ustalić rada gminy w formie uchwały (art. 37a ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz. U. z 2015 r. poz. 199 i 443). 

Ustawa weszła w życie 11 września 2015 r.

2)  ustawą z dnia  9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 699) dokonano zmiany art. 1a ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zawierającego katalog rodzajów działalności niestanowiących działalności gospodarczej w rozumieniu tej ustawy.

Sprzedaży przetworzonych produktów rolnych z własnej uprawy lub hodowli od 1 stycznia 2016 r.

Katalog ten od 1 stycznia 2016 r. zostanie rozszerzony o działalność, o której mowa w art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 i 699), tj. działalność rolników w zakresie sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, na zasadach określonych w art. 20 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

3) ustawą z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. poz. 1283) wprowadzono zwolnienie z podatku od nieruchomości dla gruntów i budynków lub ich części, stanowiących własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów (art. 7 ust. 1 pkt 15 ustawy).

Od 1 stycznia 2016 r. zniesiony będzie zatem obowiązek płacenia podatku przez gminy od stanowiących ich własność gruntów i budynków lub ich części, nieprzekazanych w posiadanie innym podmiotom i niezajętych na działalność gospodarczą (np. zajętych pod drogi wewnętrzne).

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Poszerzaj swoją wiedzę, korzystając z naszego programu

INFORLEX Książki dla Firm

Tylko teraz

598,00 zł

798,00 zł

Przejdź do sklepu