Strona główna » Księgowość » Podatki » Koszty » ABC kosztów » Zapłata na rachunek spoza białej listy podatników VAT

Zapłata na rachunek spoza białej listy podatników VAT

22 sierpnia 2019, 08:31

Największy polski dziennik prawno-gospodarczy

Zapłata na rachunek spoza białej listy podatników VAT

Od 1 stycznia 2020 r. płatności wynikające z transakcji powyżej 15 tys. zł, które trafią na rachunki bankowe nieznajdujące się na tzw. białej liście podatników VAT, nie będą mogły być uznane za koszt uzyskania przychodu. A co w przypadków płatności na rachunki podmiotów zagranicznych? Ministerstwo Finansów informuje, że ten wymóg (i sankcja wyłączenia z kosztów) nie stosuje się do płatności na rzecz zagranicznych firm, które nie zarejestrowały się w Polsce jako podatnik VAT.

Biała lista VAT zwiększy biurokrację w handlu z zagranicą

W wykazie czynnych podatników znajdą się także zarejestrowane w Polsce zagraniczne firmy. Od 2020 r. większe płatności na ich rzecz powinny trafiać tylko na rachunki znane fiskusowi. Inaczej nie zostaną uznane za koszt uzyskania przychodu. Potwierdza to resort finansów.

W odpowiedzi na pytanie DGP Ministerstwo Finansów dodaje, że niewiele zmieni się przy płatnościach na rzecz firm, które nie zarejestrowały się w naszym kraju dla celów VAT. Jeśli więc taka wypłata będzie powiązana z firmowym przychodem i zostanie przez polskiego przedsiębiorcę właściwie udokumentowana, nadal będzie mogła być uznana za koszt.

Polecamy: Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!

Polecamy: Praktyczny przewodnik po zmianach w VAT. Sprawdź!

Nadchodzi wielka zmiana

Zgodnie z nowelizacją ustawy o VAT (Dz.U. z 2019 r. poz. 1018) od września br. powstanie elektroniczny wykaz czynnych podatników (tzw. biała lista), który prowadzić będzie szef Krajowej Administracji Skarbowej. W wykazie będzie można sprawdzić, czy kontrahent był w chwili transakcji czynnym podatnikiem VAT. Znajdą się w nim również podane fiskusowi przy rejestracji lub aktualizacji numery rachunków bankowych i prowadzonych w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.

Zgodnie z nowymi przepisami od początku 2020 r. płatności wynikające z transakcji powyżej 15 tys. zł, które trafią na konta nieznajdujące się na białej liście, nie będą mogły być uznane za koszt uzyskania przychodu.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Niezarejestrowany bez kłopotów

W związku z tym pojawia się pytanie, jak traktować wpłaty na zagraniczny rachunek kontrahenta, którego nie ma na białej liście. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi udzielonej DGP zwróciło uwagę na treść znowelizowanych art. 22p ustawy o PIT i art. 15d ustawy o CIT.

Z obu przepisów wynika, że sankcje w podatkach dochodowych będą dotyczyć tylko płatności przelewem „za fakturę wystawioną przez podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny”. Kłopotów więc nie będzie, gdy nasz kontrahent nie ma większych związków z Polską. Płatności na jego rzecz będą mogły być kosztem według obecnych zasad.

Nowe obowiązki

A co, jeśli zagraniczny kontrahent zarejestrował się dla celów VAT w naszym kraju, a polski przedsiębiorca o tym nie wie?

– W takim przypadku płatność wynikająca z transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł niewątpliwie podlegałaby restrykcjom wynikającym z przepisów o białej liście. Przedsiębiorca przed zapłatą należności powinien więc na wszelki wypadek sprawdzić elektroniczny wykaz szefa KAS – tłumaczy Marcin Madej, doradca podatkowy w nip-inspektor.pl.

Zwraca uwagę, że taka weryfikacja dla celów ostrożnościowych zajmie przedsiębiorcy dużo czasu. Co więcej, wcale nie musi przynieść jednoznacznej odpowiedzi, czy kontrahent zarejestrował się w naszym kraju. – Chociażby dlatego, że korzystanie z białej listy ma być limitowane. Dziennie będzie można złożyć jedynie 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów – zauważa ekspert.

Na jeszcze inny przypadek zwraca uwagę Krzysztof Ugolik, menedżer w dziale doradztwa podatkowego w PwC. – Może się zdarzyć, że zagraniczny kontrahent wprawdzie zarejestruje się dla celów VAT w Polsce, ale w ramach transakcji, którą realizuje, nie będzie działał jako podatnik. Przykładem może być sytuacja, w której prowadzimy biznes ze spółką mającą w naszym kraju stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – mówi ekspert.

Dodaje, że jeśli usługi, za które płaci polski podatnik, będą świadczone z zagranicznej centrali, to taka transakcja powinna być rozliczana jako import usług nawet pomimo rejestracji firmy w naszym kraju.

– Ewentualna sankcja w PIT lub CIT nałożona tylko dlatego, że płatność trafi na zagraniczne konto centrali, które zapewne nie znajdzie się na białej liście, byłaby więc nieuzasadniona – uważa Krzysztof Ugolik.

Zagraniczne konta

Czy zagraniczne rachunki bankowe podatnika zarejestrowanego w Polsce znajdą się na białej liście? Z odpowiedzi MF wynika, że jak najbardziej. „Rachunki bankowe zamieszczane w wykazie podatników VAT będą obejmować wyłącznie rachunki rozliczeniowe w rozumieniu ustawy - Prawo bankowe. Informacja o rachunkach w bankach zagranicznych jest podawana przez podatników w zgłoszeniach identyfikacyjnych NIP-2” – wyjaśnił resort.

Płatności, które trafią na jakiekolwiek inne konto, nie będą więc zasadniczo mogły być uznane za koszt uzyskania przychodu. Sankcji będzie można jednak uniknąć, jeśli podatnik w ciągu trzech dni powiadomi o przelewie na niewłaściwe konto urząd skarbowy właściwy dla kontrahenta. To on zweryfikuje potem, czy konto faktycznie było wcześniej zgłoszone fiskusowi i powinno znaleźć się na białej liście – uspokaja MF.

Zdaniem Marcina Madeja zawiadomienia o przelewach na niewłaściwe konto nie są najlepszym pomysłem. – Dlaczego MF chce, aby trafiały one do urzędu skarbowego właściwego dla kontrahenta? Który przedsiębiorca ma wiedzę o właściwości urzędów skarbowych kontrahentów? Nie lepiej byłoby powiadomić własny urząd? – pyta ekspert.

Jego zdaniem błędem jest też niewskazanie elektronicznej formy takiego zawiadomienia. – W firmach mało kto przejmuje się zgłaszaniem na bieżąco zmian do listy rachunków bankowych przedsiębiorstwa. Konsekwencją znowelizowanych przepisów może więc być lawina zawiadomień o niewłaściwych przelewach, która trafi do urzędów skarbowych. Nie chciałbym być na miejscu pracowników, którzy będą te dane wprowadzać – podkreśla Marcin Madej.

Podobne wątpliwości zgłasza Krzysztof Ugolik. – Nowelizacja wprowadzająca białą listę zawiera delegację ustawową dla ministra finansów do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowego wzoru oraz zasad przesyłania takich zawiadomień. Mam nadzieję, że resort skorzysta z tej opcji i zdecyduje się na ustrukturyzowanie tego procesu w oparciu o komunikację elektroniczną. Byłoby to wielkim ułatwieniem zarówno dla podatników, jak i urzędów skarbowych – apeluje ekspert.

Resort finansów, odpowiadając na pytanie DGP, potwierdził także, że w sprawie przepisów o białej liście VAT zostaną wydane objaśnienia podatkowe. Dokument zostanie najprawdopodobniej opublikowany jesienią, gdy przepisy wejdą w życie i zakończą się trwające jeszcze rozmów z sektorem bankowym. ©℗

Białe plamy na białej liście VAT

Biała plama	Jaki problem	Co na to Ministerstwo Finansów
Płatności za media i abonament komórkowy, które trafią na rachunki wirtualne, mogą nie być kosztem uzyskania przychodu	Subrachunki tworzone masowo przez operatorów telekomunikacyjnych, dostawców energii elektrycznej i innych mediów nie znajdą się na białej liście. Nie są rachunkiem rozliczeniowym, o którym mowa w przepisach	Resort obiecał DGP rozwiązanie problemu do końca 2019 r., a więc przed wejściem w życie przepisów o sankcjach w podatkach dochodowych. Nieoficjalnie wiadomo, że rachunki wirtualne mają zostać powiązane z głównymi rachunkami firm energetycznych, telekomunikacyjnych itp., które znajdą się na białej liście VAT
Płatności, które trafią na rachunki depozytowe, powiernicze, escrow mogą nie być kosztem uzyskania przychodu	Takie rachunki nie są rachunkami rozliczeniowymi przepisanymi do sprzedawcy, o których mowa w przepisach o białej liście. Wniosek: wpłaty, które na nie trafiają (np. na rachunek depozytowy prowadzony przez notariusza), nie mogą być zaliczone do kosztów podatkowych	Problem ma zostać rozwiązany do końca 2019 r.
Płatności, które trafią na cesyjne rachunki bankowe mogą nie być kosztem uzyskania przychodu	Banki żądają od przedsiębiorców wpłat na rachunki cesyjne przed udzieleniem im kredytów. Środki są potem uwalniane wraz z terminową spłatą zobowiązań. Rachunki cesyjne są tworzone i zamykane masowo i wiąże się je z każdą konkretną umową kredytu. Nigdy nie były zgłaszane fiskusowi, a konieczność ich zgłaszania w 2020 r., aby uniknąć sankcji w PIT lub CIT, byłaby nieproporcjonalnym obciążeniem	Resort zapewnił DGP, że zna problem i pracuje nad tym, aby „od 1 stycznia 2020 r. sytuacja płacących na rachunki cesyjne była jednoznaczna”
Płatności za pomocą kart kredytowych i za pośrednictwem operatorów takich jak PayPal, PayU, BlueMedia mogą nie być kosztem uzyskania przychodu	Przedsiębiorca nie zna rachunku, na który przelewane są pieniądze, i nie ma pewności, czy znajduje się on na białej liście VAT	MF poinformowało DGP, że planuje analizę problemu we współpracy z sektorem bankowym, operatorami kart kredytowych, Krajową Izbą Rozliczeniową, NBP. Ma zostać wypracowane rozwiązanie, które pozwoli uniknąć sankcji przy płatnościach w e-handlu
Korzystanie z białej listy VAT ma być limitowane. Dziennie będzie można złożyć jedynie 10 zapytań o maksymalnie 30 podmiotów	To problem przede wszystkim dla dużych podmiotów, które realizują dziennie setki płatności różnym kontrahentom. W pewnym momencie nie będą mogły zweryfikować, czy płacą na konto znajdujące się na białej liście VAT	Resort wyjaśnił, że wprowadzenie limitu jest niezbędne, aby zapewnić wydajność białej listy. Limitów nie będzie też przy wyszukiwaniu ręcznym (najprawdopodobniej w dodatkowej wyszukiwarce, a nie przez interfejs API)