REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność za zaległości podatkowe - członka rodziny, rozwiedzionego małżonka

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Odpowiedzialność za zaległości podatkowe - członka rodziny, rozwiedzionego małżonka /Fot. Fotolia
Odpowiedzialność za zaległości podatkowe - członka rodziny, rozwiedzionego małżonka /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe dotyczy nie tylko podatnika i jego sytuacji majątkowej i finansowej, ale może być rozszerzona na członków jego rodziny, także byłych. Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują różne reżimy w zależności od sytuacji rodzinnej. Dlatego warto je wcześniej przeanalizować i być ich świadomym. Tylko w takiej sytuacji podatnik może podjąć działania mające na celu ograniczenie ryzyka dla rodziny i ją zabezpieczyć.

Wspólność majątkowa

Zgodnie z treścią art. 26 Ordynacji podatkowej osoby pozostające w związku małżeńskim we wspólności majątkowej odpowiadają majątkiem odrębnym i wspólnym za zobowiązania małżonka. Sytuacja ta dotyczy podatników, płatników i inkasentów. Odpowiedzialność powstaje z mocy prawa z chwilą powstania zobowiązania podatkowego.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Przepis ten ma zastosowanie do zobowiązań podatkowych powstałych po dacie zawarcia małżeństwa. Innymi słowy, ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej musi poprzedzać dzień powstania obowiązku podatkowego. Powyższy pogląd jest powszechnie przyjęty w orzecznictwie sądów, choć występują także wyroki odmienne (póki co odosobnione), gdzie sąd wskazuje, że odpowiedzialność za zobowiązania obejmuje cały majątek podatnika i małżonka, niezależnie od daty zawarcia związku małżeńskiego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 23 listopada 2011 r., sygn. IV CSK 71/11).

Odpowiedzialność małżonka ma charakter solidarny, co oznacza, że organ podatkowy ma jedną wierzytelność względem podatnika i jego małżonka, a spełnienie świadczenia przez jednego z małżonków zwalnia drugiego i zobowiązanie wygasa.

Majątek wspólny

Małżonek podatnika odpowiada do wysokości majątku wspólnego. Pojęcie majątku wspólnego jest stosunkowo szerokie i nie wszyscy mają świadomość, co wchodzi w jego skład.

Po pierwsze są to pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. Bez różnicy w tym przypadku jest wysokość dochodów osiągana przez każdego z nich czy ich źródło. Nawet lepiej zarabiający małżonek będzie musiał pokryć zobowiązania podatkowe drugiej osoby w pełnej wysokości. Kolejnym składnikiem majątku wspólnego są środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz kwoty na subkoncie ZUS.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ograniczenie odpowiedzialności

Poza wspólnością majątkową ustawową czy umowną pomiędzy małżonkami może istnieć inny ustrój majątkowy. Wspólność majątkową można ograniczyć, znieść, wyłączyć lub może ona ustać. Decyzje te powinny być jednak podjęte we właściwym okresie, ponieważ determinują one odpowiedzialność tych osób.

Ordynacja podatkowa określa daty graniczne, od kiedy obowiązują ograniczenia odpowiedzialności małżonka. Są to daty:

  • zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej;
  • zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu;
  • ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka;
  • uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.

Zatem podatnicy chcący ograniczyć odpowiedzialność członków rodziny znajdujących się w ustroju wspólności majątkowej powinni podjąć wymienione powyżej działania. Oczywiście część z nich zależy od stanu rodzinnego (np. separacja), ale cześć (np. umowa o ograniczeniu lub wyłączeniu odpowiedzialności) może być stosunkowo łatwo przeprocesowana np. przed notariuszem.

Śmierć podatnika

Temat śmierci podatnika czy uznania go za zmarłego nie został uregulowany bezpośrednio w przepisach o odpowiedzialności solidarnej, ale w przepisach o odpowiedzialności jako spadkobierca – w trybie art. 98 § 1 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 1030 i nast. Kodeksu Cywilnego. Decydujące w tym zakresie są przepisy Kodeksu Cywilnego o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Zatem w przypadku śmierci podatnika jego sytuacja finansowa i stan rozliczeń z fiskusem powinien być zweryfikowany przez członków rodziny, gdyż może się okazać, że korzystniej będzie ewentualny spadek odrzucić.

Polecamy: PODATKI 2020 – Komplet

Rozwiedziony małżonek

Powyższe przepisy nie odnoszą się do sytuacji rozwodu czy unieważnienia małżeństwa. Została ona uregulowana w art. 110 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym rozwiedziony małżonek odpowiada solidarnie za zobowiązania podatkowe do wysokości wartości udziału przypadającego mu w majątku wspólnym. Zatem odpowiedzialność ta jest ograniczona. Powyższa sytuacja dotyczy zobowiązań, które powstały w trakcie trwania małżeństwa do dnia poprzedzającego rozwód/unieważnienie. Odpowiedzialność jest także ograniczona i nie obejmuje odsetek za zwłokę, kosztów egzekucyjnych czy niepobranych należności lub pobranych, ale niewpłaconych.

Podsumowanie

Zagadnienie odpowiedzialności członków rodziny i rozwiedzionych małżonków jest tematem wrażliwym, ale nie każdy przedsiębiorca w toku prowadzonej działalności zastanawia się nad nim. Konsekwencje podatkowe w tym zakresie mogą być bardzo dotkliwe i odegrać negatywny wpływ na wzajemne relacje rodzinne. Dlatego w przypadku prowadzenia działalności, gdzie podatnik jest odpowiedzialny za rozliczenia podatkowe, powinno się przeanalizować sytuację najbliższej rodziny, tak aby najlepiej zabezpieczyć jej interes. Warto przy tej okazji skontaktować się z profesjonalnym doradcą podatkowym.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Fundacja rodzinna w strukturach transakcyjnych – ryzyko zakwestionowania przez KAS

Najnowsze stanowisko Szefa KAS (odmowa wydania opinii zabezpieczającej z 5 maja 2025 r., sygn. DKP16.8082.14.2024) pokazuje, że wykorzystanie fundacji rodzinnej jako pośrednika w sprzedaży udziałów może zostać uznane za unikanie opodatkowania. Mimo deklarowanych celów sukcesyjnych, KAS uznał działanie za sztuczne i sprzeczne z celem przepisów.

Webinar: KSeF – co nas czeka w praktyce? + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „KSeF – co nas czeka w praktyce?” poprowadzi Zbigniew Makowski, doradca podatkowy z ponad 15-letnim stażem. Ekspert wskaże, jakie szanse i zagrożenia dla firm i biur rachunkowych niesie ze sobą KSeF i jak się na nie przygotować.

Zmiany w podatku Belki już gotowe. Czekają tylko na ogłoszenie

Rozwiązania dotyczące zmian w podatku Belki zostały opracowane i są gotowe do wdrożenia – poinformował Dariusz Adamski z Instytutu Finansów. Jak podkreślił podczas Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie, decyzja o ich ogłoszeniu leży teraz w rękach ministra Andrzeja Domańskiego.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

REKLAMA

Zmiany w zamówieniach publicznych w 2025 r. Co czeka zamawiających i wykonawców? Projekt UZP dot. udziału firm z państw trzecich w przetargach

W dniu 3 lutego 2025 r. do Sejmu wpłynął projekt w formie druku nr 1041 o zmianie ustawy ¬- Prawo zamówień publicznych, który miał przewidywać szereg istotnych zmian w systemie zamówień publicznych w Polsce, został on jednak wycofany. Urząd Zamówień Publicznych stworzył jednak własny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, pod numerem UC88, w której poruszył istotną kwestię udziałów w przetargach firmy z państw trzecich, czyli pochodzących z krajów, z którymi Unia Europejska nie zawarła umowy międzynarodowej zapewniającej wzajemny i równy dostęp do unijnego rynku zamówień publicznych. Projekt ten został już przyjęty przez Radę Ministrów i przesłany do Sejmu.

PFR pozywa firmy na podstawie rekomendacji CBA. Co możesz zrobić, gdy żądają zwrotu subwencji z Tarczy Finansowej?

Polski Fundusz Rozwoju (PFR) pozywa przedsiębiorców, powołując się na tzw. rekomendacje CBA. Problem dotyczy już około 1900 firm, które – często bez żadnych wcześniejszych sygnałów – otrzymują wezwania a następnie pozwy o zwrot subwencji z Tarczy Finansowej. Zaskakuje nie tylko skala działań PFR, ale przede wszystkim brak rzetelnego uzasadnienia tych roszczeń.

Kawa z INFORLEX. Perspektywy zawodu księgowego

Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 3 cenionymi ekspertami: Żanetą Hejne – właścicielką biura rachunkowego, Piotrem Juszczykiem – doradcą podatkowym inFakt oraz Radosławem Kowalskim – doradcą podatkowym.

Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

REKLAMA

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

REKLAMA