Odpowiedzialność za zaległości podatkowe członka rodziny

Zasady odpowiedzialności małżonka

Odpowiedzialność podatników obejmuje cały należący do nich majątek osobisty, a w sytuacji gdy pozostają oni w związku małżeńskim, także majątek wspólny ich i ich małżonków. Zasada ta dotyczy zarówno zaległości podatkowych powstałych przed zawarciem małżeństwa, jak i po jego zawarciu.

Wspólność majątkowa małżonków może zostać w drodze zawartej między nimi umowy ograniczona czy wyłączona, bądź też może ona zostać zniesiona przez wyrok sądu. W tej sytuacji skutki ograniczenia, wyłączenia czy zniesienia wspólności nie mają zastosowania do zaległości podatkowych powstałych przed dniem dokonania tych czynności.

Zasady odpowiedzialności byłego małżonka

Byli małżonkowie odpowiadają za zaległości podatkowe na zasadach właściwych dla osób trzecich, określonych w Ordynacji podatkowej. Odpowiedzialność ta dotyczy zaległości podatkowych z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej. Na podobnych zasadach rozstrzyga się odpowiedzialność małżonków, którzy pozostają w separacji potwierdzonej orzeczeniem sądu oraz podatników, których małżeństwo zostało unieważnione.

Odpowiedzialność ta ma charakter osobisty i dotyczy całego majątku. Kwota odpowiedzialności maksymalnej którą były małżonek może ponieść jako osoba trzecia ograniczona jest do jego udziału w majątku wspólnym. Podział majątku dokonuje się drogą umowną bądź wyrokiem sądowym.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 kwietnia 2011 r., sygn. I FSK 927/10: "To umowa o podział majątku wspólnego zawarta między małżonkami (byłymi małżonkami) albo orzeczenie sądu mają zasadnicze znaczenie dla ustalenia składników majątku wspólnego i jego wartości. Nie wyklucza to jednak potrzeby przeprowadzenia postępowania dowodowego w tym zakresie przez organy podatkowe orzekające o odpowiedzialności podatkowej byłego małżonka na podstawie art. 110 Ordynacji podatkowej, jeśli skład i wartość majątku wspólnego z daty powstania zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej jest inny aniżeli w dacie umowy o podział majątku wspólnego lub orzeczenia sądu w tym przedmiocie. Potrzeba przeprowadzenia takiego postępowania musi być oceniana na tle konkretnego stanu faktycznego uwzględniającego zarówno skład majątku wspólnego, jak i upływ czasu między datą powstałych zobowiązań a datą ustania małżeńskiej wspólności majątkowej".

Warto także zauważyć, iż rozwiedziony małżonek może po uzyskaniu zgody podatnika otrzymać od właściwego organu podatkowego zaświadczenia o zaległościach powstałych podczas trwania wspólności majątkowej.