Odsetki od zaległości podatkowych – zmiany 2016

Przypomnijmy, że obecnie (do końca 2015 roku), zgodnie z art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej w przypadku złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji wraz z uzasadnieniem przyczyn korekty i zapłaty w całości, w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty, zaległości podatkowej, stosuje się obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 75% zwykłej stawki. Ten przepis przestanie obowiązywać od 2016 roku.

Od 1 stycznia 2016 r. w Ordynacji podatkowej obowiązywać zaczną nowe przepisy dotyczące odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (art. 56a–56d). Jednocześnie zostaną uchylone § 1a–3 w art. 56 – zostanie więc jedynie  § 1, zgodnie z którym „Stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%.”

Przewodnik po zmianach przepisów 2015/2016 dla firm

Bardziej obniżona stawka odsetek ma zachęcać do szybkiej samodzielnej korekty błędów

Zgodnie z nowym art. 56a § 1. Ordynacji podatkowej, obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 50% stawki odsetek stosuje się wyłącznie w przypadku spełnienia jednocześnie następujących warunków:

- złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji;

- zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.

Przepis ten znajdzie odpowiednie zastosowanie także  w razie zaliczenia nadpłaty lub zwrotu podatku, a także w razie potrącenia lub przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa, gminy, powiatu lub województwa w zamian za zaległości podatkowe w trybie określonym w art. 66 Op, na wniosek złożony w terminie 7 dni od dnia złożenia korekty deklaracji.

Odsetki 2016 – rewolucyjne zmiany

Kiedy obniżona stawka odsetek za zwłokę nie ma zastosowania?

Zgodnie z § 3. art. 56a Ordynacji podatkowej obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., obniżona stawka odsetek za zwłokę nie znajdzie zastosowania w przypadku korekty deklaracji:

- złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach kiedy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej; jak również

- dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.

Monitor Księgowego – prenumerata

Podatnik musi mieć refleks

Warto zauważyć, że prawo do skorzystania z obniżonej do 50% stawki podatnik może zrealizować w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia pierwotnej deklaracji, a nie korekty.

Zatem w pewnych sytuacjach nowe przepisy mogą być gorsze dla podatników niż obowiązujące do końca 2015 roku. W aktualnym do końca 2015 roku stanie prawnym podatnik (jeżeli sam odkrył i skorygował swój błąd w deklaracji podatkowej) płaci 75% zwykłej stawki odsetek za zwłokę przez cały czas, aż do przedawnienia zobowiązania podatkowego. Od 2016 roku, gdy podatnik odkryje błąd w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym powinien złożyć pierwotną deklarację – zapłaci połowę zwykłej stawki odsetek ale jeżeli zauważy i skoryguje błąd później, to zapłaci już odsetki podatkowe wyliczeniu w oparciu o całą, zwykłą stawkę (obecnie 8% w skali roku).

Kalkulator odsetek od zaległości podatkowych

Odsetki podatkowe (od zaległości podatkowych)

Odsetki od zaległości podatkowych 2016 - przepisy przejściowe

Co więcej, w przypadku zaległości powstałych przed 2016 rokiem, aby skorzystać z 50% zwykłej stawki odsetek podatkowych trzeba skorygować błąd i zapłacić zaległość do 30 czerwca 2016 r.

Bowiem zgodnie z przepisem przejściowym art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej do zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r. stosuje się przepisy art. 56 § 1a i 1b Ordynacji podatkowej, w brzmieniu obowiązującym do końca 2015 roku, wszakże z zastrzeżeniem iż:

- złożenie prawnie skutecznej korekty deklaracji może nastąpić bez uzasadnienia przyczyn korekty.

- do zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r. stosuje się obniżoną stawkę odsetek za zwłokę w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę, pod warunkiem złożenia prawnie skutecznej korekty deklaracji w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy i zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Przepisy art. 56a § 2 i 3 Op, które obowiązują od 1 stycznia 2016 r., stosuje się odpowiednio.

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Wyższe odsetki podatkowe dla podatników VAT i akcyzy

Od 1 stycznia 2016 r. ustawodawca zafundował również (ale tylko podatnikom podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego) podwyższoną stawkę odsetek od zaległości podatkowych w wysokości 150% zwykłej stawki odsetek za zwłokę.

Wyższą stawkę stosuje się w przypadku:

1) zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku ujawnionych przez organ podatkowy w toku kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego,

2) korekty deklaracji:

a) złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, a w przypadkach gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli podatkowej,

b) dokonanej w wyniku czynności sprawdzających

– jeżeli kwota zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku przekracza 25% kwoty należnej i jest wyższa niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.7)), obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności zobowiązania lub terminu zwrotu;

3) ujawnienia przez organ podatkowy w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego niezłożenia deklaracji, mimo ciążącego obowiązku oraz braku zapłaty podatku.