Powiększenie spółki z o.o., wejście nowego wspólnika - opodatkowanie

Sprzedaż istniejących udziałów

Jednym z podstawowych sposobów na wprowadzenie nowego wspólnika do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jest odsprzedaż części istniejących udziałów od obecnych udziałowców nowej osobie. Jeżeli udziały zostały wcześniej objęte, to sama sprzedaż nie powoduje zmiany umowy spółki.

Właścicielem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest z założenia wspólnik. Jeżeli chce je sprzedać dochodzi do odpłatnego zbycia, które z założenia należy traktować jako przychód z kapitałów pieniężnych, które podlegają opodatkowaniu podatkiem PIT. Zgodnie z art. 17 ust 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Opodatkowaniu polegać z zasady powinien więc dochód, który stanowić będzie sumę obliczeniową różnicy pomiędzy przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia udziałów i kosztów uzyskania przychodów. Stawka podatkowa została określona na poziomie 19% podatku, wysokość podatku będzie natomiast zależna od sposobu objęcia udziałów przez wspólnika i poniesionych przy tym kosztów uzyskania przychodu, jakie poniósł.

Samo nabycie udziałów przez kolejną osobę, najprawdopodobniej będzie opodatkowane również podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 1 ust 1 pkt 1 a ustawy o PCC, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega sprzedaż praw majątkowych (a udziały są rodzajem praw majątkowych). Stawka podatku zgodnie z art. 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, dla innych praw majątkowych wynosi 1%. Zgodnie z art. 4 ustawy ciężar obowiązku podatkowego przy umowie sprzedaży leży na kupującym.

Polecamy: CIT 2019. Komentarz

Polecamy: PIT 2019. Komentarz

Podwyższenie kapitału zakładowego i zwiększenie ilości udziałów w spółce

W celu możliwości dołączenia nowego wspólnika do spółki, możliwe jest podwyższenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i zwiększenie ilości udziałów w spółce, w celu odsprzedaży nowo wygenerowanych. Tego rodzaju zmiana (zmiana wysokości kapitału zakładowego) powoduje jednak konieczność umowy spółki (określenie kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest jednym z obowiązkowych elementów umowy). Tego rodzaju czynność podlega odpowiedniemu opodatkowaniu.

Pierwszym ze zobowiązań są obowiązki podatkowe, zwarte w regulacjach ustawo o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 1 podatkowi podlegają ust. 1 pkt. K - umowa spółki,
a następnie zmiana w ust. 2 - zmiana tej umowy, jeżeli powoduje podwyższenie podstawy opodatkowania. Umowa spółki oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w przypadku spółki kapitałowej znajduje się rzeczywisty ośrodek zarządzania albo siedziba tej spółki - jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego. Zgodnie z ust. 3 ustawy, za zmianę spółki w przypadku spółki kapitałowej, rozumie się podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.

Obowiązek podatkowy powstaje z założenia z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W przypadku umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, z zasady obowiązek podatkowy leży na spółce. Wysokość podatku oblicza się przy umowie spółki przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego - zgodnie z wartością wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy. Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 7 ustawy, stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5%.

Podwyższenie kapitału zakładowego jest rodzajem przysporzenia - do spółki wpływają nowe środki. Powstaje więc pytanie, czy są to przychody opodatkowane zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela, nie zalicza się do przychodów.

Agio – nadpłaty na udziały

W przypadku jeżeli obecnym wspólnikom zależy na dofinansowaniu spółki, możliwe jest dokonanie tak zwanych dopłat na udziały. Zgodnie z aktualnym brzmieniem kodeksu spółek handlowych art. 154 §  3 ustawodawca określił, że udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego.

W praktyce i uproszczeniu oznacza to możliwość sprzedania udziałów w kwocie wyższej niż wynikająca z umowy spółki wartość nominalna (relatywna do kapitału zakładowego i ilości udziałów). Tak powstaje agio. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uznaje się za przychód dopłat wnoszonych do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy oraz w spółdzielniach i ich związkach - wartości wpisowego, przeznaczonych na fundusz zasobowy.

W zakresie ewentualnego podatku od czynności cywilno-prawnych, w przypadku nadpłat na udziały nie dochodzi do zmiany umowy spółki. Dlatego też, nie ma obowiązku poniesienia odpowiedniego podatku związanego z zmianą tej umowy.

Podsumowanie

Wprowadzanie nowych wspólników, czy kapitału do spółki, może rodzić różne obowiązki podatkowe, zależne od formy działania, wysokości kosztów, przychodów i dochodów. Dlatego w przypadku szukania najlepszego rozwiązania dla swojego podmiotu, warto przeanalizować aktualnie obowiązujące przepisy prawne, a w przypadku wątpliwości skierować się do odpowiedniego organu podatkowego o interpretację indywidualną lub o opinię do odpowiedniego doradcy podatkowego.