Szczepienia finansowane przez pracodawcę nie są przychodem pracowników

Tak uznał 4 sierpnia 2015 r. Minister Finansów (nr DD3.8222.2.190.2015.CRS) zmieniając z urzędu interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach  z 2011 roku.

Praca w środowisku zagrożeń biologicznych

O wydanie interpretacji podatkowej w tej kwestii zwrócił się do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach pracodawca (ośrodek pomocy społecznej), którego pracownicy socjalni w ramach swoich obowiązków służbowych świadczą pracę w środowisku zgodnie z ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Pracownicy socjalni większość czasu spędzają w środowisku zagrożeń biologicznych, wymienionych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. W związku z tym kierownik Ośrodka podjął decyzję o objęciu tej grupy zawodowej szczepieniami ochronnymi przeciw grypie.

Zmiany w Prawie Pracy 2015 (Komplet 4 książek) + Kodeks pracy 2015 z komentarzem gratis

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Czy szczepienia sfinansowane przez pracodawcę są zwolnione z PIT?

Wnioskodawca powołał treść art. 21 ust. 1 pkt 11 i pkt 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z których wynika, że zwolnione z PIT są:

- świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (pkt 11),

- świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, wynikające z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym ze względu na szczególne warunki i charakter pełnionej służby, przysługujące osobom pozostającym w stosunku służbowym, przyznane na podstawie odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (pkt 11a).

Powołał również treść art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy – „W razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe - ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”.

Dodał ponadto, iż szczegółowy wykaz czynników biologicznych, o których mowa w Kodeksie pracy określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. Rozporządzenie to w zał. Nr 1 jako szkodliwe czynniki biologiczne określa m.in. wirusy grypy typu A, B i C. Szczepienie przeciwko grypie może być więc szczepieniem wynikającym z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. 

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość szczepień ochronnych przeciw grypie finansowanych przez pracodawcę, dla pracowników socjalnych wykonujących pracę w środowisku, narażonych na zagrożenie czynnikami biologicznymi jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych od tego przychodu, art. 21 ust. 1 pkt 11 i pkt 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 222 § 1 Kodeksu pracy oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. Dz. U. Nr 81, poz. 716.

Zdaniem Wnioskodawcy zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych podlega cały koszt szczepienia pracownika, tj. usługa wykonania szczepienia wraz z wartością szczepionki.

Natomiast dla grupy pracowników administracyjno-biurowych świadczenie to będzie podlegało doliczeniu do przychodów pracownika ze stosunku pracy, a tym samym zostanie opodatkowane.

Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w 2011 roku każe płacić podatek

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach 28 października 2011 r. w wydanej indywidualnej interpretacji podatkowej uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe w części dotyczącej grupy pracowników administracyjno-biurowych oraz za nieprawidłowe w części dotyczącej pracowników socjalnych wykonujących pracę w środowisku, którzy zdaniem organu podatkowego także uzyskali przychód opodatkowany PIT w wyniku zaszczepienia sfinansowanego przez pracodawcę. 

Minister Finansów w roku 2015: to nie jest przychód w rozumieniu ustawy o PIT

W dniu 4 sierpnia 2015 r. Minister Finansów zmienił z urzędu ww. interpretację indywidualną z 28 października 2011 r. Nr IBPB II/1/415-688/11/MK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdził jej nieprawidłowość.

Minister Finansów przypomniał na wstępie, że na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. 

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. 

Stosowanie do art. 207 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, pracodawca ma obowiązek ochrony życia i zdrowia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, w tym obowiązek reagowania na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywania środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy.

Z przepisów tej ustawy wynika także obowiązek zapewnienia pracownikom profilaktycznej ochrony zdrowia niezbędnej z uwagi na warunki wykonywania pracy i czynniki występujące w środowisku pracy w związku z wykonywanymi pracami.

Podatek od spadków i darowizn 2015 - PDF

Spadki - testament, zachowek, dziedziczenie. Zmiany w prawie spadkowym 2015 – PDF

Przepisy te, w tym także przepisy wydanego na podstawie Kodeksu pracy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z późn. zm.), nie regulują jednak kwestii szczepień przeciwko grypie ani szczepień ochronnych pracowników.

Natomiast z przepisu art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy wynika, iż w przypadku zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca ma obowiązek stosować wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe – ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.

Zgodnie z art. 222¹ § 3 Kodeksu pracy, minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, uwzględniając zróżnicowane działanie czynników biologicznych na organizm człowieka oraz konieczność podjęcia niezbędnych środków zabezpieczających przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania pracy w warunkach narażenia na działanie czynników biologicznych, określił w drodze rozporządzenia: klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych, wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych, szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników oraz sposób prowadzenia rejestrów prac i pracowników.

 Pracodawca jest więc obowiązany, zgodnie z wyżej przytoczonym przepisem, stosować w przedmiotowym zakresie przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716, z późn. zm.). Podkreślić należy, iż zgodnie z § 16 przedmiotowego rozporządzenia w przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciw któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Stąd w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie art. 20 ust. 4 tej ustawy.

Natomiast, zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 2 ww. ustawy pracodawca lub zlecający wykonanie prac przed podjęciem czynności zawodowych informuje pracownika lub osobę mającą wykonywać pracę, narażoną na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie art. 20 ust. 4 ww. ustawy. Z art. 20 ust. 3 ww. ustawy jednoznacznie wynika, iż koszty przeprowadzania szczepień, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca.

 W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynnści (Dz.U. 2012 r. poz. 40), wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 20 ust. 4 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, określono m.in., iż przy wykonywaniu pracy w urzędach zalecane jest także szczepienie przeciw grypie.

Wobec powyższego stanu prawnego Minister Finansów uznał, że objęcie szczepieniem przeciw grypie pracowników ośrodka pomocy społecznej nie generuje po ich stronie przychodu w rozumieniu ustawy, bowiem zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi „Koszty przeprowadzania szczepień, o których mowa w ust. 1, oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca”.

Z tych też względów, za nieprawidłowe Minister uznał także stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych podlega cały koszt szczepienia pracownika socjalnego, tj. usługa wykonania szczepienia wraz z wartością szczepionki, a dla grupy pracowników administracyjno-biurowych świadczenie to będzie podlegało doliczeniu do przychodów pracownika ze stosunku pracy, a tym samym zostanie opodatkowane.

Jak podkreślił Minister Finansów: wartość świadczenia w postaci szczepienia przeciw grypie nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy, zatem nie może być zwolnione z opodatkowania coś co temu opodatkowaniu nie podlega.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.