Ulga rehabilitacyjna - wydatki na adaptację mieszkania

Ostatnie zmiany w przepisach dotyczących ulgi rehabilitacyjnej

Na wstępie przypomnijmy, że od 1 stycznia 2018 r. obowiązują nowe, korzystne dla podatników zmiany w przepisach dotyczących zasad rozliczania ulgi rehabilitacyjnej, które dotyczą już oczywiście rozliczeń dokonywanych za obecny rok podatkowy. Zostały one wprowadzone ustawą z dnia  27  października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o ryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. poz. 2175).

Jedna ze zmian polega na podwyższeniu z 9120 zł do 10 080 zł limitu dochodu niepełnosprawnego, umożliwiającego opiekunowi (np. małżonkowi, rodzicowi) odliczenie wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Rozszerzeniu uległ także krąg osób, które mogą obecnie odliczyć wydatki na psa asystującego. Ulga rehabilitacyjna obejmuje bowiem wszystkie osoby niepełnosprawne (bez względu na grupę) posiadające psa asystującego (także psa sygnalizującego).

Ponadto, zniesione zostały ograniczenia w odliczaniu wydatków na użytkowanie samochodu osobowego. Został bowiem zlikwidowany wymóg przejazdów na zabiegów leczniczo-rehabilitacyjne. Wystarczy, że auto służy wykonywaniu wszelkich czynności życiowych, takich jak np. przejazdy do lekarza, do pracy, na zakupy. Ponadto wydatki te mogą odliczać wszystkie osoby niepełnosprawne, bez względu na grupę.

Wydatki na psa asystującego, jak i na samochód są limitowane - można odliczyć maksymalnie 2280 zł. Nie jest konieczne posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość, ale na żądanie organu podatkowego trzeba okazać dokumenty potwierdzające prawo do odliczenia. A zatem, jeśli w ramach ulgi podatnik chce odliczyć wydatki na psa, to musi przedstawić certyfikat potwierdzający, że jest to pies asystujący. Natomiast, odliczając wydatki na użytkowanie samochodu, urząd może poprosić o okazanie dowodu jego własności (współwłasności).

Wydatki na adaptację mieszkania

Jeżeli chodzi o przepisy określające zasady stosowania ulgi rehabilitacyjnej, należy wskazać, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, podstawę obliczenia podatku, z pewnymi zastrzeżeniami, stanowi dochód (ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25) po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Przechodząc do kwestii wydatków na adaptację mieszkania (w świetle art. 26 ust. 7a pkt 1), za wydatki na cele rehabilitacyjne uważa się wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Wydatki te podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Natomiast w przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami, a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Polecamy: Komplet podatki 2019

Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty.

Warunkiem odliczenia wydatków na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

- orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

- decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

- orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zakresu wydatków podlegających odliczeniu

Adaptacją mieszkania lub budynku mieszkalnego musi ułatwiać osobie niepełnosprawnej egzystowanie w tym lokalu (budynku), biorąc pod uwagę rodzaj niepełnosprawności. Stąd też w przypadku każdego niepełnosprawnego, wydatki na adaptację, w tym wyposażenie lokalu mieszkalnego mogą być inne, gdyż powinny odzwierciedlać potrzeby wynikające z niepełnosprawności.

Podatnicy niejednokrotnie zastanawiają się, które wydatki na adaptację można traktować jako te spełniające warunki określone przez ustawodawcę, gdyż nie ma określonego ściśle katalogu takich wydatków. W tym miejscu warto więc przywołać stanowiska sądów, na które powołują się często organy podatkowe w wydawanych interpretacjach podatkowych. I tak w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 667/11, czytamy, że dokonując wykładni zawartego w art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pojęcia adaptacji i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności wskazać należy, że w doktrynie zwraca się uwagę, że przez adaptację i wyposażenie, o których mowa w powyższym przepisie, należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania (budynku), które umożliwia lub ułatwia życie w nim osobie niepełnosprawnej. Należy zwrócić uwagę, że pojęcie „adaptacja” rozumieć należy jako „przystosowanie”, które jednak niekoniecznie oznaczać musi „ulepszenie”, czy „przekształcenie” zaistniałego stanu rzeczy – w tym przypadku warunków mieszkaniowych dla potrzeb osoby niepełnosprawnej.