Co musi zrobić organ podatkowy gdy podatnik zawarł fikcyjną umowę

Przepisy procedury podatkowej przewidują, że organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności (art. 199a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, tekst jedn. Dz.U. z 2005 r., nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Autopromocja

Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej.

Polecamy: Najczęstsze błędy w PIT-ach

Natomiast jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego, głównie z zeznań podatnika, chyba, że odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa (art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej).

Wystąpienie przez organ podatkowy do sądu w celu zbadania, czy umowa ma moc prawną istnieje przede wszystkim wtedy, gdy np. podatnik twierdzi, że dana umowa nie została zawarta, a jego kontrahent podnosi, że do zawarcia umowy doszło.

Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 14 kwietnia 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 96/10 przesłanką wystąpienia do sądu, o jakiej jest mowa art. 199a § 3 Ordynacji podatkowej jest stwierdzenie wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe.

O tym, czy w konkretnej sprawie wystąpiła przesłanka wystąpienia do sądu, czyli pojawiły się „wątpliwości", decyduje organ podatkowy. Chodzi tu o wątpliwości wynikające ze zgromadzonych dowodów, które istnieją, pomimo że organ podatkowy zebrał i w sposób wyczerpujący rozpatrzył cały materiał dowodowy, który następnie poddał ocenie.

Polecamy: serwis Podatki osobiste

Dopiero wówczas można dokonać weryfikacji materiału dowodowego pod kątem stwierdzenia konieczności wystąpienia do sądu – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Podatnik zawarł umowę pożyczki. Organ podatkowy uznał, że umowa ta została zawarta dla pozoru. Co musi wykazać organ podatkowy, jeśli twierdzi, że umowa pożyczki została zawarta dla pozoru?
Przepisy przewidują, że nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru (art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego). Organ podatkowy ustalając, że strony umowy pożyczki zawarły ja dla pozoru powinien wykazać łącznie występowanie trzech elementów składających się na pozorność czynności prawnej, o której jest mowa w art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego, czyli, że:
• oświadczenie woli złożono tylko dla pozoru,
• że oświadczenie złożono drugiej stronie,
że adresat oświadczenia woli zgodził się na dokonanie powyższej czynności prawnej jedynie dla pozoru.