REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy /Fot. Fotolia
Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

Zaniepokojenie podatników nowymi regulacjami może być teraz jeszcze większe, gdyż Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 20 września 2018 r., III SA/Wa 2057/18, stwierdził, że jest możliwe blokowanie rachunków nawet na trzy miesiące właściwie bez żadnych dowodów potwierdzających zaistnienie przesłanek zastosowania tego mechanizmu.

REKLAMA

Czym jest system STIR?

Regulacje dotyczące blokowania rachunków bankowych określa się zwykle jako STIR, co jest skrótem od Systemu Teleinformatycznego Izby Rozliczeń. Nazwa ta mówi niewiele, jednak istotne jest to, do czego ten system jest wykorzystywany.

STIR jest odpowiedzialny za przesyłanie, gromadzenie i przetwarzanie danych o rachunkach bankowych, głównie przedsiębiorców. Banki i SKOK-i prowadzące takie rachunki są obowiązane każdego dnia raportować niemal o wszystkich transakcjach dokonywanych przez ich posiadaczy. System analizuje te dane i dla każdego podmiotu, w oparciu o nieujawniane mu algorytmy, określa tzw. wskaźniki ryzyka. W ten sposób typowane są podmioty, co do których istnieje ryzyko, że wykorzystują rachunki do dokonywania wyłudzeń skarbowych. Rachunki tych podmiotów, w celu zapobieżenia dokonania przestępstwa, mogą zostać zablokowane.

Blokowanie rachunków bankowych

REKLAMA

Pierwsza blokada następuje na 72 godziny. W tym zakresie już od czasu uchwalenia nowych regulacji wydawało się oczywiste, że będzie funkcjonował pewien automatyzm – w przypadku wytypowania przez system określonego rachunku Szef KAS będzie korzystał ze swojego uprawnienia. Blokada dokonana na 72 godziny ma bowiem w istocie dwa cele – uniemożliwienie dokonania wyłudzenia skarbowego oraz dokładniejsze zbadanie okoliczności w celu stwierdzenia, czy ryzyko dokonania nadużyć faktycznie istnieje.

Okres ten jest stosunkowo krótki, co w pewien sposób może tłumaczyć dotkliwość stosowanego środka. Jednak blokada może zostać przedłużona aż na trzy miesiące i to w oparciu o bardzo niejasne przesłanki.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Blokada na okres trzech miesięcy

Zgodnie z art. 119zw § 1 Ordynacji podatkowej Szef KAS może przedłużyć termin blokady rachunku na okres trzech miesięcy, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że dany podmiot nie wykona zobowiązania podatkowego przekraczającego równowartość 10 000 euro. W tym kontekście największe wątpliwości budzi wystąpienie owej uzasadnionej obawy. Jak się okazuje, organ, stwierdzając jej zaistnienie, ma olbrzymią dowolność, a sąd może uznać to za praktykę właściwą.

Polecamy: Wiosenne rabaty do – 50%
Bestsellery – podatki, rachunkowość, prawo pracy

Dowiedz się więcej>>

REKLAMA

Taka sytuacja miała miejsce w sprawie, w której zapadł wyrok przed WSA w Warszawie. Rachunek bankowy przedsiębiorcy został zablokowany na 72 godziny, a następnie blokada została przedłużona, mimo iż organ podatkowy nie zdobył żadnych dowodów przemawiających za tym, że rachunek mógł zostać wykorzystany do dokonania wyłudzeń skarbowych. Postanowienie zostało zaskarżone, jednak sąd nie dopatrzył się nadużyć.

Zdaniem sądu: „W ramach prowadzonego postępowania dotyczącego blokady rachunku organ nie prowadzi stricte postępowania dowodowego. Wystarczy, że po analizie ryzyka przepływów pieniężnych istnieje ryzyko wykorzystania instytucji finansowych do wyłudzania podatku”. Czyli w istocie wystarczy oparcie się przez fiskusa na wskaźniku ryzyka ustalonego przez system na podstawie algorytmów, które nie są ujawniane nawet sądowi.


Sąd stwierdził, że w badanej sprawie ustalenia organu są wystarczające. Ten zaś ustalił jedynie, że zostały dokonane transakcje, które potencjalnie mogłyby prowadzić do wyłudzenia skarbowego oraz że majątek podatnika mógłby okazać się niewystarczający do pokrycia ewentualnych zobowiązań podatkowych. Postanowienie Szefa KAS utrzymane w mocy przez sąd zostało więc oparte na kilku nieudowodnionych tezach.

Środek nie jest zbyt dotkliwy

Co jednak szczególnie ciekawe, zdaniem sądu takie stanowisko jest zgodne z Konstytucją, gdyż ingerencja w prawa jednostki okazała się konieczna oraz była niezbędna do osiągnięcia celu, a przy tym wybrany sposób może zostać uznany za najmniej uciążliwy.

Sąd zauważył, że wyłudzenia podatkowe są poważnym problemem i należy im przeciwdziałać. Sąd i organ podatkowy nie zauważyły jednak, co taki sposób przeciwdziałania nadużyciom oznacza dla przedsiębiorcy. A oznacza on olbrzymie problemy, które mogą powodować nieodwracalne skutki. Zablokowany rachunek bankowy oznacza brak możliwości zapłaty kontrahentom, ograniczone możliwości wypłaty wynagrodzeń pracownikom, a w konsekwencji w wielu przypadkach konieczność całkowitego zakończenia działalności.

Co to znaczy dla podatników?

Przywołany wyrok może być bardzo niebezpieczny dla podatników, gdyż w istocie dopuszcza pełną dowolność organów podatkowych, które, opierając się na niejasnych algorytmach i założeniach, mogą decydować często o być albo nie być wielu przedsiębiorców. Zdaniem sądu pozbawienie podatników środków nawet na trzy miesiące bez jakichkolwiek dowodów nieprawidłowości nie narusza prawa. To sprawia, że podatnik będzie miał duże problemy w dochodzeniu swoich praw. Przywołany wyrok jest nieprawomocny, więc należy liczyć na to, że NSA dojdzie do odmiennych wniosków.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi

radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

REKLAMA

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA