Nie trzeba korygować VAT po kradzieży towarów

Prowadzenie działalności handlowej z zasady wymaga dysponowania pewnym zapasem sprzedawanych towarów przechowywanych w magazynach. Działanie to ma na celu przede wszystkim zachowanie płynności sprzedaży.

Autopromocja

Towary przechowywane w magazynie, to jednak zawsze ryzyko ich utraty na skutek np. kradzieży. Watro zatem wiedzieć, z  jakimi konsekwencjami  na gruncie podatku VAT należy się liczyć. 

Wykorzystywanie towarów do wykonywania czynności opodatkowanych

Podatnikom VAT, prowadzącym działalność gospodarczą, polegającą na sprzedaży towarów, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, co wynika wprost z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Autopromocja

Konferencja: Kongres KSeF. Cyfrowa rewolucja w fakturowaniu

Sprawdź

Możliwość ta dotyczy tylko i wyłącznie towarów służących wykonywaniu czynności opodatkowanych, przy czym przepisy podatkowe wprowadzają jako zasadę bieżące odliczanie podatku VAT naliczonego.

Skutki kradzieży nie pozbawiają podatnika prawa do odliczenia VAT naliczonego

Autopromocja

KOMPLET PODATKI 2026

Sprawdź

W razie, gdy nie wystąpi sprzedaż opodatkowania VAT, podatnikowi z zasady przestaje przysługiwać prawo do odliczenia.

W przypadku kradzieży prawo to zostaje zachowane, jednak istotne są okoliczności, na co wskazuje interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach: „istotne jest ustalenie, czy Wnioskodawca dochował należytej staranności w nadzorze nad pracownikiem. Obowiązek prawidłowej organizacji pracy oraz podjęcia działań organizacyjnych mających na celu wyeliminowanie sytuacji sprzyjających powstaniu szkody w mieniu obciąża przede wszystkim Wnioskodawcę, ponieważ to on ponosi ryzyko swojej działalności gospodarczej. Wnioskodawca, zatrudniając pracownika, jest zobowiązany do zachowania należytej staranności w celu uchronienia się od negatywnych zachowań pracownika, przejawiającej się przede wszystkim w zastosowaniu odpowiednich dla danej sytuacji środków ostrożności służących przeciwdziałaniu możliwości dokonania przywłaszczenia powierzonych pracownikowi środków obrotowych. (…) z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca dochował należytej staranności w nadzorze nad pracownikiem, a zatem dany towar w związku z jego utratą nie zostanie wykorzystany do działalności opodatkowanej, a prawo Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego w związku z nabyciem towaru zostaje zachowane, a tym samym nie ma podstaw do dokonywania korekt odliczonego podatku.” (interpretacja z 22.02.2012 r., nr. IBPP3/443-1175/11/IK).  

Kradzież samochodu stanowiącego środek trwały firmy

Czy straty spowodowane kradzieżą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Kiedy ubezpieczenie samochodu osobowego nie jest kosztem podatkowym?

Warto ponadto podkreślić, iż na brak obowiązku korekty wskazuje także orzecznictwo sądów administracyjnych, między innymi w wyrok WSA w Poznaniu z 14.01.2011 r. (sygn. akt I SA/Po 842/10), zgodnie z którym „… utrata, zniszczenie lub kradzież towarów nie są zasadniczo uznawane za okoliczności zmieniające prawo do odliczenia. Jeśli zatem utracone, zniszczone lub skradzione towary były przeznaczone do działalności opodatkowanej i odliczono podatek naliczony przy ich nabyciu, nie powstaje konieczność korekty.”

Odstępstwo fakultatywne 

Omawianą kwestią zajął się także Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydając 4 października 2012 r. wyrok w sprawie C-550/11.

W wyroku tym zostało jasno wskazane, że obowiązek dokonania korekty dokonanego odliczenia podatku VAT powstaje między innymi wtedy, gdy po złożeniu deklaracji VAT nastąpiła zmiana czynników determinujących wysokość odliczenia.

Towar skradziony nie może następnie zostać wykorzystany przez podatnika w ramach dalszych transakcji opodatkowanych, w związku z czym kradzież powoduje zmianę tych czynników, pociągając za sobą co do zasady konieczność korekty dokonanego odliczenia podatku VAT.

Z unijnej dyrektywy w sprawie VAT (dyrektywa Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - art. 185) wynika, że w drodze odstępstwa od powyższej zasady, korekty nie dokonuje się między innymi w przypadku „należycie udokumentowanej kradzieży”. Odstępstwo to ma charakter fakultatywny.

Na tej podstawie państwa członkowskie mają prawo nakazać korektę dokonanego odliczenia podatku VAT w każdym przypadku kradzieży towaru uprawniającego do odliczenia podatku VAT przy jego nabyciu, niezależnie od tego, czy okoliczności kradzieży zostały w pełni wyjaśnione.

Trybunał jednak podkreślił, iż pojęcie „kradzieży” należy do dziedziny prawa karnego, w związku z czym państwa członkowskie mają prawo posługiwać się terminami lepiej odpowiadającymi ich zdaniem ustawodawstwu podatkowemu służącemu wdrożeniu przepisu prawa Unii Europejskiej dotyczącego korekt w podatku VAT.

Elżbieta Węcławik, Tax Care

Dorota Kępka, księgowa Tax Care