REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czynności (transakcje) pomocnicze – definicja i wpływ na odliczenie VAT

PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
Czynności (transakcje) pomocnicze – definicja i wpływ na odliczenie VAT
Czynności (transakcje) pomocnicze – definicja i wpływ na odliczenie VAT

REKLAMA

Udzielanie pożyczek na zakup samochodów przez podatnika zajmującego się ich sprzedażą i serwisem stanowić będzie odrębny rodzaj usług. Bez znaczenia pozostaje w takiej sytuacji częstotliwość dokonywania takich czynności oraz wysokość osiąganych z tego tytułu przychodów. Oznacza to, że podatnik musi uwzględnić przychody z odsetek przy wyliczeniu proporcji, od której zależy wysokość podatku VAT do odliczenia.

 Tak wynika z ustnego uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2015 r. (I FSK 473/14).

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Sprawa dotyczyła spółki, która wystąpiła do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Przedmiotem działalności spółki była sprzedaż i serwis samochodów ciężarowych. W związku z prowadzoną działalnością spółka postanowiła dodatkowo udzielać klientom pożyczek na zakup aut. Pożyczki miały być oprocentowane, a stopa odsetek miała być niższa niż w przypadku korzystania przez klientów z innych źródeł finansowania. Spółka udzielałaby ich sporadycznie (maksymalnie 10 razy w roku) oraz na rzecz wybranych klientów. Podatnik nie był w stanie określić skali przychodu, jaki mógłby z tego tytułu osiągać, ale szacował, że udział przychodów z odsetek pożyczkowych nie przekroczyłby 5%.

Spółka stanęła na stanowisku, iż udzielane przez nią pożyczki będą zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 28 ustawy o VAT, a osiągnięte z tego tytułu przychody, zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy VAT nie będą musiały być uwzględnione w kalkulacji ewentualnej proporcji odliczenia podatku VAT naliczonego. Zgodnie bowiem z ówczesnym brzmieniem przywołanego przepisu, w proporcji nie trzeba było uwzględniać czynności o charakterze sporadycznym (aktualnie przepis ten mówi o usługach pomocniczych).

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie zgodził się ze spółką. W treści wniosku o interpretację spółka wyjaśniła, iż w momencie udzielania pożyczek przedmiot takiej działalności (PKD) będzie wpisany zarówno w umowie spółki, jak i Krajowym Rejestrze Sądowym. Organ, odwołując się do tej informacji wskazał, że udzielanie pożyczek będzie w istocie rozszerzeniem działalności podatnika. Ponadto wskazał,  iż podjęcie decyzji o rozszerzeniu działalności gospodarczej o działalność polegającą na udzielaniu pożyczek poprzedzona była – na co wskazała spółka we wniosku o interpretację – szczegółowym zbadaniem rynku pod kątem konkurencyjności podmiotów świadczących podobne usługi, jak i pod kątem zapotrzebowania na tego typu usługi. Tym samym, organ podkreślił, iż okoliczności te jednoznacznie wskazują, że udzielanie pożyczek jest działalnością planowaną, wbudowującą się w ogólne ramy wykonywanej przez spółkę działalności i z założenia czynności te nie będą czynnościami przypadkowymi, incydentalnymi, lecz stanowić będą jeden z rodzajów prowadzonej nią działalności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powołując się na wyrok w sprawie C-306/94 Régie dauphinoise, w którym Trybunał Sprawiedliwości UE wyjaśnił, jak należy rozumieć incydentalność w kontekście transakcji finansowych, organ stwierdził, iż udzielanie pożyczek 10 razy w roku i osiąganie z tego tytułu 5% całkowitego obrotu nie przesądza o tym, że czynności te należy uznać za sporadyczne. Za takie bowiem – zdaniem organu – należy uznać czynności, które w pierwszej kolejności nie stanowią stałego elementu wbudowanego w funkcjonowanie działalności podatnika.

Powyższą argumentację organu podzielił też Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, a także – po złożeniu przez spółkę skargi kasacyjnej – Naczelny Sąd Administracyjny, który w ustnym uzasadnieniu potwierdził, iż udzielanie pożyczek przez spółkę stanowić będzie stały element jej działalności. Spółka, dokonując zmiany umowy spółki (ujawnionej w KRS), rozszerzyła przedmiot swojej dotychczasowej działalności o działalność pożyczkową, która stanowić będzie odrębny i samodzielny rodzaj działalności gospodarczej, prowadzony obok działalności w zakresie handlu pojazdami i ich serwisowania.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Problemem brak ustawowej definicji pojęcia transakcji pomocniczych

Stosowanie przepisów pozwalających na pominięcie transakcji pomocniczych w kalkulacji współczynnika odliczenia budzi wiele wątpliwości podatników. Ich źródłem jest zdecydowanie brak legalnej definicji pojęcia transakcji „pomocniczych” (a wcześniej „sporadycznych”). Językowa wykładnia przepisów nie pozwala bowiem w łatwy sposób określić, które z działań podatników można określić mianem pomocniczych. Lukę tę wypełniają jednak liczne orzeczenia zarówno polskich sądów administracyjnych, jak i Trybunału Sprawiedliwości UE.

Autopromocja

Infor IFK - bieżące aktualności o zmianach przepisów:

Nowe obowiązki biur rachunkowych związane z KSeF
Jakie zmiany czekają w prawie pracy i podatkach na 2024 rok?

Subskrybuj serwis IFK

W celu ustalenia znaczenia analizowanego sformułowania, warto w pierwszej kolejności odwołać się do orzeczeń Trybunał, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii uznania czynności za pomocnicze. Dokonał tego m.in. w sprawach C-306/94 Regie Dauphinoise oraz C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM), na które powoływały się strony sporu w analizowanej sprawie. W pierwszej sprawie, Trybunał uznał, iż za pomocnicze nie można uznać działań, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie podstawowej działalności podatnika

Z kolei w drugim z wyroków, Trybunał odniósł się także do skali obrotów, na który często powołują się podatnicy argumentując istnienie pomocniczego (sporadycznego) charakteru udzielanych przez nich pożyczek argumentując to niewielkim udziałem przychodów z odsetek w całości osiągniętego obrotu. Trybunał zaznaczył bowiem, że sam fakt, iż transakcje finansowe wytworzyły większy dochód niż działalność podstawowa podatnika, nie może powodować sam w sobie, że transakcji tych nie można uznać za sporadyczne. Podsumowując, Trybunał przyjął, iż transakcje sporadyczne to te, które nie stanowią bezpośredniego, stałego i koniecznego uzupełnienia podstawowej działalności podatnika, nie wymagają nadmiernego zaangażowania aktywów podatnika, występują rzadko, a w każdym razie nieregularnie.

Samochód w firmie 2015 – multipakiet


W kwestii uznania czynności za pomocnicze, odwołując się do ww. orzeczeń Trybunału, wypowiedział się m.in. NSA w wyroku z 24 września 2014 r. (I FSK 1480/13) przyjął, że analizując to zagadnienie przez pryzmat dyrektywy 2006/112/WE posługującej się terminem "czynności pomocnicze" przez czynności incydentalne (sporadyczne), o których mowa w tym przepisie w ówczesnym brzmieniu należy rozumieć czynności, które nie są czynnościami typowymi dla działalności gospodarczej podatnika. NSA podkreślił, iż w sytuacji, gdy „okoliczności wskazują, że podatnik wykonuje dany typ transakcji jako element prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wówczas należy uznać, że transakcje takie nie są sporadyczne (pomocnicze) i to zarówno bez względu na ich wartość, jak i liczbę. Transakcjami, które nie mogą być uznane za sporadyczne (pomocnicze) będą takie, które z założenia mają być wykonywane, jako element prowadzonej działalności”.

Autopromocja

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF, praca zdalna

Kup książkę:

Gorące tematy dla biur rachunkowych. SLIM VAT 3, KSeF ...

Na podstawie przytoczonego orzecznictwa należy uznać, iż analizowany wyrok wpisuje się w utrwaloną linię orzeczniczą, która mimo iż nie dostarcza definicji działalności pomocniczej w sposób, który eliminowałby wszelkie wątpliwości, to niewątpliwie stanowi wskazówkę dla podatników planujących w toku działalności gospodarczej udzielać pożyczek.

Dominik Lesiak, konsultant w Dziale Prawno-Podatkowym PwC

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Odsetki ustawowe w 2023 roku - aktualne stawki, kalkulatory (zmiana oprocentowania od 5 października)

    Jakie odsetki ustawowe obowiązują w 2023 roku? Jaka jest aktualna stawka odsetek ustawowych kapitałowych i odsetek ustawowych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym? Ile wynosi obecnie stawka odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych? Uwaga! Od 5 października nastąpiła zmiana oprocentowania.

    Stopy procentowe NBP 2022 - obniżka o 0,25 pkt proc. od 5 października

    Rada Polityki Pieniężnej obniżyła 4 października 2023 r. (ze skutkiem od 5 października br.) wszystkie stopy procentowe o 0,25 pkt proc (25 punktów bazowych). Stopa referencyjna, główna stopa NBP, spadła z 6% do 5,75%.

    Międzynarodowe standardy rachunkowości - nowe rozporządzenie Komisji Europejskiej od 16 października 2023 r.

    Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie (UE) 2023/1803 z dnia 13 sierpnia 2023 r. przyjmujące międzynarodowe standardy rachunkowości. Nowe rozporządzenie stanowi uproszczenie konstrukcji przepisów UE dotyczących międzynarodowych standardów rachunkowości w celu zapewnienia jasności i przejrzystości. Rozporządzenie wejdzie w życie 16 października 2023 r.

    Tabela kursów średnich NBP nr 192/A/NBP/2023 - z 4 października 2023

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 4 października 2023 roku. NBP nr 192/A/NBP/2023. Średni kurs euro w tym dniu to 4,6303 zł.

    Sprzedaż e-commerce i import towarów - limity 2024

    W roku 2024 nastąpią istotne zmiany w zakresie limitów dla sprzedaży e-commerce oraz importu towarów. W porównaniu z rokiem 2023, nowe limity będą niższe, co może wpłynąć na działalność wielu przedsiębiorców działających w branży e-commerce.

    EBC: kurs EUR/PLN z 2 października 2023 r.

    Europejski Bank Centralny (EBC) ustalił kurs euro na 2 października 2023 roku. Kurs EUR/PLN to 4,6123 zł.

    Mały podatnik 2024. Limit do VAT, PIT, CIT

    Rok 2024 przynosi zmiany dotyczące małych podatników w zakresie VAT, PIT oraz CIT, które dotyczą limitów wartości sprzedaży oraz przychodu, które decydują o tym, czy podatnik może korzystać ze statusu "małego podatnika". W poniższym tekście przedstawiamy szczegółowe informacje na ten temat, oparte o kurs euro z 2 października 2023 roku, ogłoszony przez NBP.

    Zatrudniasz młodocianych pracowników? Sprawdź, co zmienia najnowsze rozporządzenie!

    30 września weszło w życie nowe rozporządzenie dotyczące wykazu prac wzbronionych młodocianym pracownikom oraz warunków ich zatrudniania. Kiedy i na jakich warunkach może być zatrudniona osoba niepełnoletnia? Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy? 

    Zrozumieć startupy: 3 błędy, które trzeba naprawić, by odblokować innowacyjność

    To nie granty pozwalają przyciągać najlepsze startupy do Polski – przyciągają „grant turystów”. Wokół startupów wciąż jest wiele niezrozumienia. Traktujemy je jako projekty technologiczne, albo oczekujemy, że będą zatrudniać jak korporacje. Zdaniem założyciela Maverick Nation, dopóki nie nauczymy się, na czym polega ich wartość, nie zbudujemy prawdziwej innowacyjności.

    Podwyższenie kapitału zakładowego spółki. Kiedy zwolnienie z PCC?

    Umowy spółki i ich zmiany powodujące podwyższenie kapitału zakładowego spółki, podlegają opodatkowaniu PCC. Jednak część czynności jest zwolniona z tego opodatkowania pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek.

    REKLAMA