REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawa i obowiązki czynnych podatników VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łatwe podatki
Portal „Łatwe podatki” pozwala zrozumieć trudne zagadnienia związane z podatkami (takimi jak np. VAT, CIT czy PIT) w sposób stosunkowo przystępny, podparty ciekawymi przykładami.
Prawa i obowiązki czynnych podatników VAT/Fot. Fotolia
Prawa i obowiązki czynnych podatników VAT/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Podatek od towarów i usług (VAT) to przede wszystkim taki podatek, którego konstrukcja pozwala na każdym z etapów obrotu (oprócz nabycia usługi/towaru przez ostatecznego konsumenta) odliczyć podatnikom kwoty podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług od podatku należnego z tytułu ich sprzedaży. Natomiast posiadanie przez przedsiębiorcę status czynnego podatnika VAT jest ściśle związane z określonymi prawami i obowiązkami.

Początkujący przedsiębiorca

Początkujący przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia z rejestracji jako czynny podatnik VAT do momentu nieprzekroczenia 150 000 zł sprzedaży w danym roku podatkowym. Zwolnienia, przysługuje jednak tylko w niektórych sytuacjach.

REKLAMA

Autopromocja

Przy zakładaniu firmy warto sprawdzić, czy czynności, które będziemy wykonywać w ramach naszej działalności, są zwolnione przedmiotowo z opodatkowania VAT, czy też, co do zasady, są opodatkowane. Te, które są zwolnione podmiotowo, zostały wskazane w art. 43 ustawy o VAT (m.in. porady psychologa czy usługi opieki medycznej). Jeżeli świadczymy usługi wskazane przez ustawodawcę jako zwolnione podmiotowo, zostaje nam narzucony status podatnika bezwzględnie zwolnionego z VAT.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Obowiązek rejestracji niektórych przedsiębiorców

REKLAMA

Jednak jest także katalog przedsiębiorców, którzy już od pierwszej sprzedaży muszą być czynnymi podatnikami VAT. Dotyczy to podatników, którzy zajmują się sprzedażą towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT m.in. jubilerzy, sprzedawcy wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych, deweloperzy, prawnicy. Czynnymi podatnikami muszą być także przedsiębiorcy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednak jeśli nasza działalność pozwala nam wybrać, czy już od początku działania warto stać się podatnikami VAT czy nie, powstaje pytanie, czy warto? Czy płatnik VAT to tylko obowiązek, czy także korzyści dla przedsiębiorcy?

Kiedy warto być czynnym podatnikiem VAT

Wszystko zleży od rodzaju świadczonych przez przedsiębiorcę usług czy sprzedaży towarów (czyli wysokości stawki VAT jakiej podlega przeważająca część sprzedawanych produktów czy świadczonych usług) oraz od tego czy w najbliższym czasie planujemy duże zakupy w naszym przedsiębiorstwie od których można odliczyć VAT (nowe maszyny, samochody, wyposażenie biura itp.)

Polecamy: Jak rozliczyć VAT od sprzedaży dokonywanej przez rolników

Przedsiębiorcy, którzy wykonują lub będą wykonywać czynności na rzecz innych podatników VAT lub osiągają wysokie obroty z działalności gospodarczej powinni od początku prowadzenia działalności zarejestrować się jako czynni podatnicy tego podatku.


Zdecydowanie status czynnego podatnika jest dla przedsiębiorców najkorzystniejszy, jeśli uzyskują nadwyżki naliczonego VAT nad należnym. Najczęściej są to przedsiębiorstwa, które w ramach działalności dokonują dostaw towarów lub usług na rzecz podmiotów, które również są czynnymi podatnikami VAT, a sprzedają towary lub usługi opodatkowane stawką niższą niż podstawowa 23% (czyli np. produkty żywnościowe). Także warto rozważyć to w przedsiębiorstwach, w których działalność opiera się na imporcie towarów, ponieważ ma się wtedy prawo do odliczenia VAT z dokumentów celnych.  Przedsiębiorstwa dokonujące wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i usług muszą stać się podatnikami VAT, ponieważ w przypadku nabycia wewnątrzwspólnotowego podatek VAT zostanie naliczony dopiero w momencie sprzedaży.

Obowiązki i prawa przedsiębiorcy

REKLAMA

Jeśli zdecydujemy się na status podatnika VAT, to należy prowadzić rejestry zakupu i sprzedaży VAT. Na ich podstawie na koniec okresu rozliczeniowego (może się rozliczać miesięcznie bądź kwartalnie) sporządzić deklarację VAT, w której wykazuje się podatek należny i naliczony, oraz kwotę do wpłaty do właściwego Urzędu Skarbowego, przeniesienia na następny miesiąc lub zwrotu. W przypadku gdy podatek należny jest wyższy niż naliczony, przedsiębiorca musi zapłacić różnicę w terminie, w którym składa deklarację. Maksymalnie do 25. dnia miesiąca następującego po okresie, za który się rozlicza (miesięcznie lub kwartalnie)

Jeśli jednak okaże się, że VAT naliczony jest wyższy niż VAT należny, to podatnik ma dwie możliwości. Może przenieść kwotę nadwyżki na następny okres rozliczeniowy – w razie gdyby w następnym okresie podatek należny był wyższy niż naliczony, to nadwyżka z poprzedniej deklaracji będzie pomniejszać powstałe zobowiązanie podatkowe.

E-deklaracje VAT obowiązkowe dla niektórych podatników już od 2017 roku

Jeśli podatek naliczony był ponownie wyższy niż należny w kolejnej deklaracji, to kwoty nadwyżki się sumują.

Podatnik może także zadeklarować chęć uzyskania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Bezpośredni zwrot jest prawem podatnika, z którego może, ale nie musi korzystać. Podatnik ma również prawo zażądać zwrotu jedynie części nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, natomiast pozostałą część wykazać jako kwotę do przeniesienia. Zależy od tego, jak oceni on zobowiązania swojego przedsiębiorstwa w VAT za następne okresy rozliczeniowe.

Autor: Magdalena Podgórska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA