REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
EMPIRIUM Jaroń Klęczar spółka cywilna
DORADCY PODATKOWI I RADCOWIE PRAWNI
Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję /fot. Fotolia
Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy o zarządzie sukcesyjnym miały ułatwić spadkobiercom kontynuację działalności gospodarczej prowadzonej przez zmarłego przedsiębiorcę. Fiskus uważa jednak, że w takiej sytuacji sukcesor ma obowiązek sporządzić spis niesprzedanych towarów i rozliczyć należny VAT z tego tytułu. Niedawne rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie może być jednak początkiem nowej linii orzeczniczej, a w konsekwencji doprowadzić do zmiany niekorzystnej dla podatników praktyki.

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym a przepisy VAT

Przepisy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz.U. 2018 poz. 1629) umożliwiają spadkobiercom zmarłego przedsiębiorcy kontynuację biznesu. Powołanie zarządcy sukcesyjnego możliwe jest jeszcze za życia przedsiębiorcy i zapewnia płynne przekazanie przedsiębiorstwa następcom. Przed wejściem w życie wymienionych przepisów, śmierć osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą oznaczała, że jej następcy musieli m.in. od nowa rejestrować się dla celów podatkowych i zawierać umowy z kontrahentami, co na pewien okres paraliżowało działalność firmy. Wraz ze śmiercią przedsiębiorcy wygasały również wydane na jego rzecz decyzje administracyjne, w tym koncesje.

REKLAMA

Autopromocja

Jakkolwiek ustawa o zarządzie sukcesyjnym służy między innymi zapewnieniu ciągłości rozliczeń podatkowych przedsiębiorstwa, kontynuacja działalności na zasadach w niej określonych może rodzić istotne komplikacje w zakresie podatku od towarów i usług (VAT). Problem wynika w praktyce z treści znowelizowanego art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik w przypadku zaprzestania działalności gospodarczej zobowiązany jest rozliczyć należny VAT od niesprzedanych towarów, zarówno wyprodukowanych, jak i nabytych, m.in. w przypadku, gdy zarząd sukcesyjny lub uprawnienie do jego powołania wygasły z uwagi na upływ ustawowych terminów.

Remanent obowiązkowy nawet w razie kontynuacji działalności?

W świetle dotychczasowych interpretacji indywidualnych Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) stoi na stanowisku, iż w przedstawionej sytuacji kontynuujący działalność gospodarczą następca ma obowiązek sporządzić spis z natury pozostawionych towarów i zapłacić od nich VAT. Zdaniem podatników w przypadku dalszego prowadzenia biznesu taki obowiązek jednak nie wystąpi. Celem art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT jest bowiem opodatkowanie konsumpcji towarów w razie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorstwa w spadku, które nadal będzie wykorzystywane przez następcę zmarłego przedsiębiorcy, w ramach jego aktywności gospodarczej, takie zaprzestanie działalności w istocie nie będzie miało miejsca.

W sprawie będącej przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 5 września 2019 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.244.2019.2.RMA) podatniczka początkowo kontynuowała działalność przedsiębiorstwa w ramach tzw. czynności zachowawczych, o których mowa w przepisach o zarządzie sukcesyjnym. Następnie, po notarialnym poświadczeniu dziedziczenia, prowadziła własną, indywidualną działalność gospodarczą, ale z wykorzystaniem odziedziczonego po zmarłej matce przedsiębiorstwa. Dyrektor KIS uznał, że w takiej sytuacji podatniczka jest zobowiązana sporządzić spis z natury pozostawionych towarów i zapłacić z tego tytułu należny VAT.

Sąd stanął po stronie podatnika

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 2 stycznia 2020 r. (sygn. VIII SA/Wa 791/19) przyznał rację podatniczce, która zaskarżyła niekorzystne stanowisko organu. Zdaniem WSA interpretacja zaprezentowana przez Dyrektora KIS stoi w sprzeczności z zasadą neutralności VAT, gdyż towary są wykorzystywane do prowadzenia przez podatniczkę-spadkobierczynię działalności gospodarczej, a do ich konsumpcji nie doszło. Sąd podkreślił również, że polskie przepisy o VAT winne być interpretowane zgodnie z regulacjami unijnymi, w świetle których przedsiębiorca nie powinien ponosić ekonomicznego ciężaru podatku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzystny wyrok w omawianej sprawie nie oznacza końca sporów o wykładnię art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Sądowego rozstrzygnięcia doczeka się z pewnością również niekorzystna dla spadkobiercy interpretacja Dyrektora KIS z dnia 6 grudnia 2019 r. (nr 0112-KDIL4.4012.445.2019.2.JK). Należy ponadto pamiętać, że nawet prawomocne i korzystne rozstrzygnięcie będzie skuteczne jedynie wobec podatników, którzy zaskarżyli otrzymane interpretacje indywidualne. W pozostałych sprawach organy podatkowe z pewnością będą walczyć do końca i konsekwentnie bronić swojego stanowiska, gdyż stawka jest wysoka. Podatnicy muszą zatem przygotować mocne argumenty na wypadek sądowego sporu z fiskusem.

Nie ulega także wątpliwości, że proces sukcesji przedsiębiorstwa prowadzonego przez osobą fizyczną musi być poprzedzony gruntowną analizą potencjalnych konsekwencji podatkowych. Obowiązek rozliczenia VAT od pozostawionych towarów to na pewno nie jedyny problem, jaki może spotkać kontynuujących działalność sukcesorów. Przegląd przeszłych rozliczeń podatkowych, jak również uzyskanie wiążących interpretacji indywidualnych w zakresie skutków fiskalnych planowanej operacji to niewątpliwie pierwsze kroki, jakie powinny podjąć osoby planujące prowadzić biznes z wykorzystaniem odziedziczonego przedsiębiorstwa.

Jakub Jaroń
doradca podatkowy
Nr wpisu 13468

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA