REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
EMPIRIUM Jaroń Klęczar spółka cywilna
DORADCY PODATKOWI I RADCOWIE PRAWNI
Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję /fot. Fotolia
Sukcesja przedsiębiorstwa jednak bez VAT? Fiskus nie odpuszcza, ale sądy dają nadzieję /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy o zarządzie sukcesyjnym miały ułatwić spadkobiercom kontynuację działalności gospodarczej prowadzonej przez zmarłego przedsiębiorcę. Fiskus uważa jednak, że w takiej sytuacji sukcesor ma obowiązek sporządzić spis niesprzedanych towarów i rozliczyć należny VAT z tego tytułu. Niedawne rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie może być jednak początkiem nowej linii orzeczniczej, a w konsekwencji doprowadzić do zmiany niekorzystnej dla podatników praktyki.

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym a przepisy VAT

Przepisy ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz.U. 2018 poz. 1629) umożliwiają spadkobiercom zmarłego przedsiębiorcy kontynuację biznesu. Powołanie zarządcy sukcesyjnego możliwe jest jeszcze za życia przedsiębiorcy i zapewnia płynne przekazanie przedsiębiorstwa następcom. Przed wejściem w życie wymienionych przepisów, śmierć osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą oznaczała, że jej następcy musieli m.in. od nowa rejestrować się dla celów podatkowych i zawierać umowy z kontrahentami, co na pewien okres paraliżowało działalność firmy. Wraz ze śmiercią przedsiębiorcy wygasały również wydane na jego rzecz decyzje administracyjne, w tym koncesje.

REKLAMA

Autopromocja

Jakkolwiek ustawa o zarządzie sukcesyjnym służy między innymi zapewnieniu ciągłości rozliczeń podatkowych przedsiębiorstwa, kontynuacja działalności na zasadach w niej określonych może rodzić istotne komplikacje w zakresie podatku od towarów i usług (VAT). Problem wynika w praktyce z treści znowelizowanego art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, zgodnie z którym podatnik w przypadku zaprzestania działalności gospodarczej zobowiązany jest rozliczyć należny VAT od niesprzedanych towarów, zarówno wyprodukowanych, jak i nabytych, m.in. w przypadku, gdy zarząd sukcesyjny lub uprawnienie do jego powołania wygasły z uwagi na upływ ustawowych terminów.

Remanent obowiązkowy nawet w razie kontynuacji działalności?

W świetle dotychczasowych interpretacji indywidualnych Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) stoi na stanowisku, iż w przedstawionej sytuacji kontynuujący działalność gospodarczą następca ma obowiązek sporządzić spis z natury pozostawionych towarów i zapłacić od nich VAT. Zdaniem podatników w przypadku dalszego prowadzenia biznesu taki obowiązek jednak nie wystąpi. Celem art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT jest bowiem opodatkowanie konsumpcji towarów w razie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej. W przypadku przedsiębiorstwa w spadku, które nadal będzie wykorzystywane przez następcę zmarłego przedsiębiorcy, w ramach jego aktywności gospodarczej, takie zaprzestanie działalności w istocie nie będzie miało miejsca.

W sprawie będącej przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 5 września 2019 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.244.2019.2.RMA) podatniczka początkowo kontynuowała działalność przedsiębiorstwa w ramach tzw. czynności zachowawczych, o których mowa w przepisach o zarządzie sukcesyjnym. Następnie, po notarialnym poświadczeniu dziedziczenia, prowadziła własną, indywidualną działalność gospodarczą, ale z wykorzystaniem odziedziczonego po zmarłej matce przedsiębiorstwa. Dyrektor KIS uznał, że w takiej sytuacji podatniczka jest zobowiązana sporządzić spis z natury pozostawionych towarów i zapłacić z tego tytułu należny VAT.

Sąd stanął po stronie podatnika

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 2 stycznia 2020 r. (sygn. VIII SA/Wa 791/19) przyznał rację podatniczce, która zaskarżyła niekorzystne stanowisko organu. Zdaniem WSA interpretacja zaprezentowana przez Dyrektora KIS stoi w sprzeczności z zasadą neutralności VAT, gdyż towary są wykorzystywane do prowadzenia przez podatniczkę-spadkobierczynię działalności gospodarczej, a do ich konsumpcji nie doszło. Sąd podkreślił również, że polskie przepisy o VAT winne być interpretowane zgodnie z regulacjami unijnymi, w świetle których przedsiębiorca nie powinien ponosić ekonomicznego ciężaru podatku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzystny wyrok w omawianej sprawie nie oznacza końca sporów o wykładnię art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Sądowego rozstrzygnięcia doczeka się z pewnością również niekorzystna dla spadkobiercy interpretacja Dyrektora KIS z dnia 6 grudnia 2019 r. (nr 0112-KDIL4.4012.445.2019.2.JK). Należy ponadto pamiętać, że nawet prawomocne i korzystne rozstrzygnięcie będzie skuteczne jedynie wobec podatników, którzy zaskarżyli otrzymane interpretacje indywidualne. W pozostałych sprawach organy podatkowe z pewnością będą walczyć do końca i konsekwentnie bronić swojego stanowiska, gdyż stawka jest wysoka. Podatnicy muszą zatem przygotować mocne argumenty na wypadek sądowego sporu z fiskusem.

Nie ulega także wątpliwości, że proces sukcesji przedsiębiorstwa prowadzonego przez osobą fizyczną musi być poprzedzony gruntowną analizą potencjalnych konsekwencji podatkowych. Obowiązek rozliczenia VAT od pozostawionych towarów to na pewno nie jedyny problem, jaki może spotkać kontynuujących działalność sukcesorów. Przegląd przeszłych rozliczeń podatkowych, jak również uzyskanie wiążących interpretacji indywidualnych w zakresie skutków fiskalnych planowanej operacji to niewątpliwie pierwsze kroki, jakie powinny podjąć osoby planujące prowadzić biznes z wykorzystaniem odziedziczonego przedsiębiorstwa.

Jakub Jaroń
doradca podatkowy
Nr wpisu 13468

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w przedawnieniu zobowiązań podatkowych od 2026 r. Wiceminister Neneman: czasem potrzebujemy więcej niż 5 lat. Co wynika z projektu nowelizacji ordynacji podatkowej

Jedna z wielu zmian zawartych w opublikowanym 28 marca 2025 r. projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej dotyczy zasad przedawniania zobowiązań podatkowych. Postanowiliśmy zmienić przepisy o przedawnieniu zobowiązań podatkowych, ale tak, aby nie wywrócić całego systemu – powiedział PAP wiceminister finansów Jarosław Neneman. Wskazał, że przerwanie biegu przedawnienia przez wszczęcie postępowania będzie możliwe tylko w przypadku poważnych przestępstw. Ponadto projekt przewiduje wykreślenie z kodeksu karnego skarbowego zapisu, że karalność przestępstwa skarbowego ustaje wraz z przedawnieniem podatku.

KSeF pod lupą hakerów? Dlaczego cyfrowa rewolucja może być ryzykowna dla polskich firm

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to milowy krok w cyfryzacji biznesu, ale czy na pewno jesteśmy na to gotowi? Za e-fakturowaniem stoi wizja uproszczenia i przejrzystości, ale też realne zagrożenia – od wycieków danych po cyberataki. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich zabezpieczeń KSeF może stać się niebezpieczną bramą dla cyberprzestępców.

Jak firmy w 2025 roku mogą sfinansować inwestycje w energooszczędność?

Rosnące koszty energii są jednym z większych problemów polskich przedsiębiorców w 2025 roku. W obliczu wzrostu cen wielu firmom najłatwiej byłoby przenieść dodatkowe koszty na klientów, jednak taka strategia niesie za sobą ryzyko utraty konkurencyjności i osłabienia pozycji rynkowej. Zamiast tego, skutecznym i długoterminowym rozwiązaniem mogą być inwestycje w efektywność energetyczną. Przedsiębiorstwa mają do dyspozycji różne formy wsparcia finansowego – od ulgi badawczo-rozwojowej, po szeroki wachlarz programów dotacyjnych, które mogą pomóc w realizacji tych działań. Jakie narzędzia są dostępne i jak z nich skorzystać?

Jak zachować orientację w taryfach D.Trumpa? Wzrośnie inflacja i ryzyko recesji? Co inwestorzy i przedsiębiorcy powinni wiedzieć

W ostatnich dniach globalne rynki pogrążyły się w chaosie w następstwie historycznych ceł ogłoszonych przez prezydenta USA Donalda Trumpa – to najpoważniejsza perturbacja od czasu załamania wywołanego pandemią COVID-19. Nagły wzrost zmienności wywołał niepokój wśród inwestorów, którzy poszukują teraz jasnych wskazówek. Jacob Falkencrone, główny strateg inwestycyjny w Saxo, poniżej odpowiada na najistotniejsze pytania, z którymi mierzą się inwestorzy.

REKLAMA

Zasada 6 miesięcy vacatio legis dla zmian w podatkach; urząd skarbowy ma rozstrzygać wątpliwości na korzyść podatnika. Zmiany w ordynacji podatkowej

W dniu 7 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia dwóch projektów nowelizacji Ordynacji podatkowej. Pierwszy ma dotyczyć wprowadzenia zasady co najmniej 6-miesięcznego vacatio legis dla zmian przepisów podatkowych. Druga nowelizacja ma wzmocnić zasadę rozstrzygania spraw podatkowych na korzyść podatników. Jeśli w wyniku postępowania dowodowego nie uda się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organy skarbowe będą musiały je rozstrzygnąć na korzyść podatnika.

Zmiany w Ordynacji podatkowej: Skarbówka nadal będzie mogła naciągać terminy przedawnienia

Ministerstwo Finansów chce znowu „poprawiać” Ordynację podatkową – ale zamiast reform, może tylko cementować nadużycia. Ekspert MDDP ostrzega: projektowane zmiany wciąż pozwalają skarbówce przedłużać postępowania latami, wykorzystując postępowania karne skarbowe jako narzędzie, a nie cel.

Zmiany w ordynacji podatkowej

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Projekt ten skupiać się miał przede wszystkim na zwiększeniu efektywności organów podatkowych, ale również na tym by współpraca między organami a podatnikami przebiegała sprawniej a relacje miedzy nimi uległy poprawie. Pomimo tak zarysowanych celów nie wszystkie wprowadzone zmiany będą na rękę podatnikom i skorzystają na nich przede wszystkim organy podatkowe.

Komunikat MF: Groźne próby oszustw "na e-sprawozdanie finansowe". Jak nie stracić cennych danych

W komunikacie z 4 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów ostrzegło przed nową formą oszustwa, której ofiarami mogą paść osoby zainteresowane elektronicznymi sprawozdaniami finansowymi. Próba oszustwa polega na tym, że cyberprzestępcy wysyłają wiadomości e-mail z linkami do fałszywej strony na temat e-Sprawozdań Finansowych i chcą w ten sposób wyłudzać dane osobowe, czy firmowe. Ministerstwo Finansów wyraźnie informuje, że jego pracownicy nie wysyłają tego typu wiadomości. A korzystanie z ministerialnej aplikacji e-Sprawozdania Finansowe nie wymaga podawania loginu ani hasła do poczty elektronicznej.

REKLAMA

Obniżka stóp procentowych NBP już w maju 2025 r.? Prezes NBP, członkowie RPP i ekonomiści uważają, że to możliwe

Zdaniem Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, Rada Polityki Pieniężnej przymierza się do cięcia stóp procentowych NBP, być może już w maju, w zależności od danych. Zdaniem Glapińskiego w 2025 roku możliwe są obniżki dwa razy po 0,5 pp., a w 2026 r. stopy mogą spaść do 3,5 proc. Podobnego zdania są niektórzy członkowie RPP a także analitycy i ekonomiści.

Kompromitacja „JPK-ów” – zwroty VAT-u w 2024 r. wyniosły 188 mld zł. Prof. Modzelewski: Jest źle ale nie beznadziejnie; trzeba rozszerzyć stosowanie MPP

Według najnowszych informacji kwoty zwrotów podatku od towarów i usług wciąż są bardzo wysokie i wyniosły w 2024 r. 188 mld zł. Co prawda spadły o 31 mld zł w stosunku do rekordowej kwoty z 2023 r. Są jednak wciąż wyższe od kwoty wypłaconej w 2022 r. (177 mld zł) i o ponad 70 mld zł niż w ostatnim „normalnym” roku, czyli w 2021 (113 mld zł). Czyli rok poprzedni zakończył się jednak jakimś sukcesem – rozdano trochę mniej pieniędzy niż w poprzednich latach. Udział zwrotów we wpływach z tego podatku jest wciąż na alarmującym poziomie – wyniósł około 40%: jest więc źle, a nie beznadziejnie – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA