REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć VAT po zakończeniu działalności

Jak rozliczyć VAT po zakończeniu działalności
Jak rozliczyć VAT po zakończeniu działalności

REKLAMA

REKLAMA

Podatnicy, którzy zdecydują się na likwidację działalności gospodarczej, muszą złożyć deklarację VAT za ostatni okres jej prowadzenia oraz zgłoszenie VAT-Z. Niektórzy z nich muszą również sporządzić spis z natury. Przedstawiamy krok po kroku, jak należy wykonać te czynności.

Krok 1. Sporządzić spis z natury

Obowiązek sporządzenia spisu z natury wynika z art. 14 ustawy o VAT. Nie dotyczy jednak wszystkich podatników likwidujących działalność. Spis wykonujemy na dzień rozwiązania spółki lub zaprzestania działalności.

REKLAMA

Autopromocja

1. Kto ma obowiązek sporządzić spis z natury

Obowiązek sporządzenia spisu z natury mają:

1) wspólnicy rozwiązywanej spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej (tj. spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej lub spółki komandytowo-akcyjnej); obowiązek sporządzenia spisu z natury nie powstaje w przypadku likwidacji osób prawnych (w szczególności w przypadku likwidacji spółek z o.o. i spółek akcyjnych) oraz innych niż spółki cywilne i osobowe jednostek nieposiadających osobowości prawnej;

2) osoby fizyczne, które zaprzestały wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT (art. 14 ust. 1 ustawy o VAT).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obowiązek sporządzenia spisu z natury dotyczy także przypadków, gdy:

● przedsiębiorstwo w spadku zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu;

● wygaśnie zarząd sukcesyjny albo uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego - w przypadku gdy zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia do urzędu skarbowego o kontynuowaniu działalności.

UWAGA! W przypadku śmierci podatnika jego spadkobiercy nie mają obowiązku sporządzania spisu z natury, gdy nie powołano zarządu sukcesyjnego lub nie dokonano zgłoszenia o kontynuowaniu działalności.

Nie ma obowiązku sporządzenia spisu z natury, jeżeli spis ten miałby wartość zerową. Sytuacja taka ma miejsce w przypadku, gdy na dzień rozwiązania spółki albo zaprzestania działalności podatnicy nie posiadają żadnych towarów (np. ze względu na ich sprzedaż) albo posiadają tylko takie towary, w stosunku do których nie przysługiwało im prawo do odliczenia VAT.

2. Co należy objąć spisem z natury

Spisem z natury należy objąć towary, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało (choćby częściowe) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Należą do nich:

● środki trwałe (w tym również te, dla których upłynął okres korekty, o którym mowa w art. 91 ust. 2 ustawy o VAT),

● pozostałe towary handlowe,

● materiały,

● wyposażenie.

Do towarów, w stosunku do których podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, należy również zaliczyć towary, w związku z których nabyciem, wytworzeniem, wydobyciem lub zaimportowaniem nie przysługiwało prawo do odliczenia, ale po jakimś czasie, na skutek zmiany przeznaczenia, podatnik mógł odliczyć całość lub część VAT naliczonego (art. 14 ust. 4 ustawy o VAT).

Przykład
Jan Kowalski rozpoczął działalność gospodarczą w 2013 r. Przez 3 lata korzystał ze zwolnienia z VAT. Dlatego od zakupu środków trwałych nie odliczył VAT. Od 2016 r. był czynnym podatnikiem VAT, dlatego mógł odzyskać część nieodliczonego VAT. Likwidując działalność od 2020 r., musi te środki trwałe wykazać w spisie z natury.

Polecamy: Jak przygotować się do zmian w 2020 r.

Polecamy: Biała lista podatników

Polecamy: Instrukcje VAT

3. Jak ustalić podstawę opodatkowania spisu z natury

Podstawą opodatkowania spisu z natury jest wartość towarów podlegających temu spisowi, ustalona zgodnie z art. 29a ust. 2 ustawy o VAT (art. 14 ust. 8 ustawy o VAT). Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie sporządzania spisu (a więc wartość rynkowa towarów obejmowanych spisem).

Przykład
Jan Kowalski rozpoczął działalność gospodarczą w 2012 r. Kupił nowy samochód o wartości netto 50 000 zł, VAT 11 500 zł. Obecnie wartość rynkowa samochodu wynosi 12 000 zł. Dlatego Jan Kowalski wykazał VAT w wysokości 2243,90 zł (12 000 zł x 23/123).

Krok 2. Złożenie spisu z natury i rozliczenie VAT w deklaracji

REKLAMA

Podatnicy muszą złożyć informację o sporządzonym spisie i rozliczyć VAT od niego w deklaracji VAT-7/VAT-7K składanej za okres, kiedy została zakończona działalność. VAT należny wpisujemy w poz. 36 deklaracji. Trzeba także złożyć JPK_VAT.

Od 1 września 2019 r. podatnicy mają obowiązek złożenia informacji o dokonanym spisie z natury nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień:

● rozwiązania spółki,

● zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu,

● wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego (art. 14 ust. 5 ustawy o VAT).

Z obowiązującego do końca sierpnia 2019 r. brzmienia art. 14 ust. 5 ustawy o VAT wynikało, że spis z natury musiał być załączany do deklaracji VAT. Z uwagi na to, że od 2018 r. deklaracje VAT są składane elektronicznie, wykonanie tego obowiązku było w praktyce niemożliwe.

1. Kiedy można skorygować nieodliczony VAT

W tej samej deklaracji, w której rozliczamy spis z natury, możemy odzyskać nieodliczony VAT. Podatnicy, którzy odliczyli VAT od zakupu towarów według proporcji lub odliczają VAT w związku ze zmianą przeznaczenia, a nie minął okres korekty, mogą odzyskać część nieodliczonego VAT (art. 91 ust. 4 ustawy o VAT).

Okres korekty dla towarów i usług wykorzystywanych w działalności

Lp.

Rodzaj towarów

Okres korekty

1

2

3

1.

Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł

Podatnik dokonuje korekty w ciągu 5 kolejnych lat, licząc od roku, w którym środki trwałe zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta dotyczy 1/5 kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

2.

Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne podlegające amortyzacji, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, lub niepodlegające amortyzacji oraz wyposażenie

Podatnik dokonuje korekty, jeśli nie minął rok, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania (jeśli przy ich nabyciu ustalono VAT do odliczenia na podstawie proporcji).

3.

Nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów, które są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, jeśli ich wartość początkowa przekracza 15 000 zł

Podatnik dokonuje korekty w ciągu 10 kolejnych lat, licząc od roku, w którym te nieruchomości i prawa zostały oddane do użytkowania.

Roczna korekta dotyczy 1/10 kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Warunkiem jest wykazanie tych towarów w spisie z natury i opodatkowanie. W takiej sytuacji uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym rozliczany jest spis z natury. Kwotę korekty wykazujemy w:

● poz. 47 deklaracji VAT-7(wersja 20) /VAT-7K (wersja 14) - w przypadku środków trwałych podlegających amortyzacji,

● poz. 48 deklaracji VAT-7 (wersja 20)/VAT-7K (wersja 14) - w przypadku pozostałych towarów.

Przykład
Jan Kowalski kupił w lipcu 2017 r. samochód jako podatnik VAT zwolniony. VAT w wysokości 11 500 zł nie został odliczony. Od 2018 r. Jan Kowalski był czynnym podatnikiem VAT. Dlatego w deklaracji za styczeń 2019 r. skorygował 1/5 VAT naliczonego i odzyskał 2300 zł. 30 listopada 2019 r. zlikwidował działalność. Samochód wykazał w spisie z natury. Ponieważ zostały jeszcze trzy lata korekty, może skorygować VAT w wysokości 6900 zł. Wykazuje tę kwotę w poz. 47 deklaracji VAT-7.

UWAGA!Od kwietnia 2020 r. podatnicy będący dużymi przedsiębiorcami będą musieli składać nowe wersje deklaracji VAT w strukturze JPK. Pozostali podatnicy będą musieli składać nowe wersje deklaracji VAT w strukturze JPK od lipca 2020 r., chyba że dobrowolnie wybiorą od kwietnia 2020 r. składanie deklaracji VAT w strukturze JPK.

2. W jakim terminie urząd ma obowiązek zwrócić nadwyżkę VAT

Gdy w wyniku ostatecznego rozliczenia u podatnika wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, może wykazać ją do zwrotu w ostatniej deklaracji. Zwrot nadwyżki VAT naliczonego nad należnym powinien zostać dokonany w terminie 60 dni od dnia złożenia ostatniej deklaracji VAT-7/VAT-7K. Tylko w przypadku gdy zasadność zwrotu wymaga dodatkowego sprawdzenia, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego (art. 14 ust. 9d w zw. z art. 87 ust. 2 zdanie pierwsze i drugie ustawy o VAT). Jeżeli po przedłużeniu terminu zwrotu przeprowadzone przez organ podatkowy czynności wykażą zasadność zwrotu, kwota zwrotu jest wypłacana z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty (art. 14 ust. 9h ustawy o VAT).

3. Na jaki rachunek bankowy zostanie dokonany zwrot nadwyżki VAT

W przypadku osoby fizycznej, która zaprzestała wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zwrot nadwyżki tego podatku jest dokonywany na rachunek firmowy tej osoby. Jeżeli taki rachunek został przez nią zlikwidowany, zwrot powinien zostać dokonany na osobisty rachunek płatniczy tej osoby wskazany w zgłoszeniu ZAP-3.

Przykład
Podatnik zlikwidował działalność 30 listopada 2019 r. Z rozliczenia deklaracji VAT-7 za listopad 2019 r. wynika nadwyżka VAT naliczonego nad należnym w kwocie 1640 zł. Podatnik wykazał kwotę do zwrotu w terminie 60 dni.

4. W jaki sposób uzyskują zwrot nadwyżki VAT byli wspólnicy rozwiązanych spółek

W szczególny sposób kwestia zwrotu nadwyżki VAT jest regulowana w odniesieniu do byłych wspólników rozwiązanych spółek. Oprócz deklaracji należy złożyć:

1) umowę spółki, aktualną na dzień rozwiązania spółki,

2) wykaz rachunków bankowych byłych wspólników w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub ich rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której są członkami, na które ma być dokonany zwrot różnicy podatku.

Od 1 września 2019 r. określono termin złożenia tych dokumentów. Musi to nastąpić nie później niż w dniu złożenia deklaracji (art. 14 ust. 9b ustawy o VAT).

Zwrot nadwyżki VAT jest wypłacany poszczególnym wspólnikom na wskazane dla tych wspólników rachunki bankowe proporcjonalnie do prawa do udziału w zysku określonego w umowie rozwiązanej spółki. Jeżeli ze złożonej umowy nie wynika wysokość udziału w zysku, przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. Skutkuje to tym, że kwota zwrotu wypłacana jest poszczególnym wspólnikom w równych częściach (art. 14 ust. 9c ustawy o VAT).

Kwota zwrotu VAT jest przekazywana do depozytu urzędu skarbowego, gdy:

● zabraknie jednego lub obu z ww. wymaganych dokumentów,

● złożono wymagane dokumenty, ale w wykazie nie podano rachunków wszystkich byłych wspólników; wtedy do depozytu składana jest kwota zwrotu VAT w części przypadającej byłemu wspólnikowi, którego rachunku nie podano (art. 14 ust. 9e ustawy o VAT).

Jeżeli zasadność zwrotu nadwyżki VAT wymaga dodatkowego zweryfikowania, złożenie do depozytu kwoty zwrotu następuje po zakończeniu weryfikacji (art. 14 ust. 9f ustawy o VAT).

W przypadku gdy przed upływem terminu zwrotu nadwyżki VAT:

● złożono wymagane dokumenty, a

● naczelnik urzędu skarbowego przedłużył termin zwrotu i przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu,

urząd skarbowy wypłaca byłym wspólnikom należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty (50 stawki odsetek od zaległości podatkowych).

Jeżeli wymagane dokumenty złożono na 14 dni przed upływem terminu zwrotu nadwyżki VAT lub później, odsetki są naliczane od 15 dnia po dniu złożenia tych dokumentów. Odsetek nie nalicza się od kwoty zwrotu nadwyżki VAT w części przypadającej byłemu wspólnikowi, którego rachunku nie podano (art. 14 ust. 9g ustawy o VAT).

5. W jaki sposób zwrot nadwyżki VAT otrzymuje przedsiębiorstwo w spadku

Osobom będącym właścicielami przedsiębiorstwa w spadku zwrotu nadwyżki VAT dokonuje się na podstawie deklaracji VAT-7/VAT-7K oraz:

1) dokumentów potwierdzających ich udział w przedsiębiorstwie w spadku,

2) wykazu rachunków bankowych tych osób w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub ich rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której są członkami, na które ma być dokonany zwrot różnicy podatku,

złożonych nie później niż w dniu złożenia tej deklaracji (art. 14 ust. 9ca ustawy o VAT).

Zwrot nadwyżki VAT jest wypłacany na wskazane dla tych osób rachunki bankowe w proporcjach wynikających z prawa do udziału w przedsiębiorstwie w spadku. Jeżeli ze złożonych dokumentów nie wynikają te udziały, przyjmuje się, że prawa do udziału są równe (art. 14 ust. 9cb ustawy o VAT).

Kwota zwrotu VAT jest przekazywana do depozytu urzędu skarbowego, gdy:

● zabraknie jednego lub obu z ww. wymaganych dokumentów,

● złożono wymagane dokumenty, ale w wykazie nie podano rachunków wszystkich osób będących właścicielami przedsiębiorstwa w spadku; wtedy do depozytu składana jest kwota zwrotu VAT w części przypadającej osobie, której rachunku nie podano (art. 14 ust. 9e ustawy o VAT).


Krok 3. Złożyć zgłoszenie VAT-Z

Podatnicy, którzy likwidują działalność gospodarczą, muszą poinformować o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla podatnika w ostatnim dniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Takie zgłoszenie stanowi podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru podatników VAT (art. 96 ust. 6 ustawy o VAT). Zgłoszenia należy dokonać na formularzu VAT-Z. W 2019 r. obowiązuje wersja 5 tego formularza.

Złożenie formularza VAT-Z oznacza utratę statusu podatnika VAT i powoduje wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT. Wykreślenie z rejestru podatników VAT oznacza brak prawa do odliczania podatku naliczonego od dokonanych zakupów, ponieważ przysługuje ono tylko tym podatnikom, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni (art. 88 ust. 4 ustawy o VAT). Dlatego w praktyce zgłoszenie to powinno zostać złożone po zakończeniu wszystkich czynności, w których przedsiębiorca występuje jako "podatnik VAT czynny". Złożenie formularza VAT-Z powinno nastąpić po dokonaniu odliczenia podatku naliczonego od ostatnich zakupów oraz wyprzedaży majątku pochodzącego z likwidowanej działalności.

Przykład
Podatnik postanowił zlikwidować działalność gospodarczą 30 listopada 2019 r. W związku z tym ma obowiązek złożyć do urzędu skarbowego zgłoszenie VAT-Z, w którym jako datę zaprzestania wykonywania czynności opodatkowanych VAT powinien wpisać 30 listopada 2019 r., a jako przyczynę zaprzestania wykonywania działalności - likwidację.

Wzór wypełnionego zgłoszenia VAT-Z

infoRgrafika

infoRgrafika

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

REKLAMA

W którym banku można dostać 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym pod koniec stycznia 2025 r. [ranking depozytów bankowych]

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

REKLAMA

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA